De Europese aanpak voor het digitale decennium: Digitaal kompas 2030

De Europese Unie heeft grootse plannen voor een digitale transformatie voor Europa. Het blijkt dat de EU wereldleider wil worden in de toekomstige digitale samenleving en Nederland steunt die ambitie.
De Europese Commissie presenteerde in maart 2021 een visie en strategie voor die digitale transformatie. Het is een alomvattend plan getiteld Digitaal kompas – de Europese aanpak voor het digitale decennium. Het kompas moet de Europese Unie gidsen naar “digitale zelfstandigheid in een open en met elkaar verbonden wereld in 2030” en is gestuurd naar het Europees Parlement, de Europese Raad, het Europees Economische en Sociaal Comité en het Comité van de regio’s.

Digitaal kompas 2030 bevat zeven hoofdstukken:

1. Krachten bundelen: digitale transformatie voor Europese veerkracht
2. De visie voor 2030: zelfbewuste burgers en bedrijven
3. Vier kernpunten voor het in kaart brengen van het traject van de EU
4. Digitaal burgerschap
5. Een kompas om de streefcijfers en doelstellingen voor 2030 te halen
6. Internationale partnerschappen voor het digitale decennium
7. Conclusie: de weg vooruit

Traject van EU in kaart brengen

Het derde hoofdstuk bevat vier kernpunten voor het in kaart brengen van het traject van de EU. De Commissie stelt een digitaal kompas voor om de digitale ambities van de EU voor 2030 te vertalen in concrete doelstellingen en om te verzekeren dat de doelstellingen worden gehaald. De basis van het kompas is een versterkt monitoringsysteem voor het volgen van het EU-traject wat betreft tempo en ontwikkeling van de digitale transformatie.
Het kompas bevat o.m. de middelen om de visie te verwezenlijken en de belangrijkste mijlpalen voor vier kernpunten vast te stellen. De eerste twee zijn gericht op de digitale capaciteit van infrastructuur en op onderwijs en vaardigheden; de twee andere zijn gericht op de digitale transformatie van bedrijven en overheidsdiensten.

De vier kernpunten

1. Digitaal vaardige burgers en hooggekwalificeerde digitale professionals
   In 2030 moet ten minste tachtig procent van alle volwassenen over digitale basisvaardigheden beschikken en moeten er in de EU twintig miljoen ICT-specialisten werken, waaronder een groter aandeel vrouwen.
2. Beveiligde, goed presterende en duurzame digitale infrastructuur
   In 2030 zouden alle huishoudens in de EU over gigabitconnectiviteit moeten beschikken en alle bevolkte gebieden 5G-dekking hebben. De productie van geavanceerde en duurzame halfgeleiders en processoren in Europa moet twintig procent van de wereldproductie bedragen. In de EU moeten 10.000 klimaatneutrale, goed beveiligde edge nodes (knooppunten die gegevensverwerking mogelijk maken) worden ingezet. Ook zou Europa zijn eerste kwantumcomputer moeten krijgen.
3. Digitale transformatie van bedrijven
   In 2030 zou drie kwart van de bedrijven gebruik moeten maken van cloudcomputingdiensten, big data en kunstmatige intelligentie. Meer dan negentig procent van de middelgrote en kleine bedrijven zou tenminste een basisniveau van digitale intensiteit moeten bereiken. Het aantal jonge EU-bedrijven met een waarde van een miljard dollar moet verdubbelen.
4. Digitalisering van overheidsdiensten
   In 2030 moet honderd procent van de essentiële openbare diensten online beschikbaar zijn voor Europese burgers en bedrijven. Honderd procent van de Europese burgers moet toegang hebben tot hun medische dossiers (e-records). Tacjtig procent van de burgers moet een elektronische ID (eID)-oplossing gebruiken.

Verslag over vorderingen

De Europese Commissie wordt belast met de analyse en algemene verslaglegging van onder meer de voortgang, gemaakte vorderingen en naleving van de doelstellingen op Europees niveau. Het uiteindelijke doel is na te gaan op welke gebieden er achterstand is opgelopen en aan te tonen hoe die kloof met maatregelen op Europees en/of lidstaat-niveau kan worden overbrugd.

Voorstel voor concreet traject: monitoringsysteem

Op 15 september 2021 heeft de Europese Commissie een voorstel ingediend voor een concreet traject naar de digitale transformatie van de Europese samenleving en economie per 2030. Met dit traject moeten de streefdoelen van het digitale decennium worden behaald. Het belangrijkste onderdeel van het voorstel is het monitoring- en samenwerkingsmechanisme dat de Europese Commissie wil introduceren.. Een ander doel van het traject is het in kaart brengen en uitvoeren van grootschalige digitale projecten waarbij de Commissie en de lidstaten betrokken zijn.
Het Traject naar het digitale decennium bouwt voort op het Digitaal kompas 2030 en dient ter ondersteuning van de digitale transformatie in Europa per 2030.

Europese verklaring over digitale rechten en beginselen

Op 26 januari 2022 verscheen de Opstelling van een Europese verklaring over digitale rechten en beginselen voor het digitale decennium. Met deze verklaring over digitale rechten en beginselen stelt de Commissie zowel een referentiekader voor mensen als een gids voor bedrijven en beleidsmakers voor, met als doel mensen centraal te stellen in de digitale transformatie. De lidstaten, met inbegrip van hun overheidsinstanties, alle belanghebbende partijen, het maatschappelijk middenveld op alle niveaus en de EU-instellingen delen een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid om te werken aan een digitale transformatie waarbij de mens centraal staat. De Commissie zal nauw blijven samenwerken met het Europees Parlement en de Raad om zo vroeg mogelijk in 2022 tot een ondertekening van deze verklaring te komen.

Referenties:

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ VAN DE REGIO’S. Digitaal kompas 2030: de Europese aanpak voor het digitale decennium, 9 maart 2021. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX:52021DC0118

Staat van de Unie: Commissie stelt traject naar digitaal decennium voor met oog op digitale transformatie van de EU tegen 2030, Europese Commissie, 15 september 2021: https://beroepseer.nl

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT, DE RAAD, HET EUROPEES ECONOMISCH EN SOCIAAL COMITÉ EN HET COMITÉ. VAN DE REGIO’S. Opstelling van een Europese verklaring over digitale rechten en beginselen voor het digitale decennium, 26 januari 2022: https://beroepseer.nl/

Europa’s digitaal decennium: doelstellingen voor 2030, Europese Commissie: https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/europe-fit-digital-age/europes-digital-decade-digital-targets-2030_nl

Europese Commissie presenteert het Digitale kompas naar 2030, Ministerie van Buitenlandse Zaken, 12 maart 2021: ,
https://ecer.minbuza.nl/-/europese-commissie-presenteert-het-digitale-kompas-naar-2030?redirect=%2F

Vragen en antwoorden over de Staat van de Unie: traject naar het digitale decennium: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/QANDA_21_4631

Afbeelding bovenaan is van Akitada31