College voor Toetsen en Examens erkent rechtsongelijkheid voor de kandidaten van de examens Frans VWO

In 2018 zaten er wederom veel fouten in de examens Frans. Hierdoor scoorden veel kinderen onterecht onvoldoendes. Een deel van die kinderen heeft herexamen gedaan en gemiddeld haalden zij een 7. Dit zouden dus hoegenaamd de zwakkere broeders zijn, een gemiddelde 7 betekent dus dat de groep gezakten zo zwak niet was en dat het eerste examen inderdaad onredelijk slecht in elkaar zat.

Het resulteerde ondubbelzinnig in een rechtsongelijkheid die op tijd werd ingezien door het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Ontkennen was sowieso zinloos, maar toch was dat goed nieuws. Het CvTE wist het, zag het, erkende het maar… corrigeerde het slechte eerste tijdvak niet. Het feit dat het CvTE inderdaad die rechtsongelijkheid erkende was een grote stap voor de mensheid en verdient respect. Helaas bleef het bij erkennen.

Als de Inspectie of de minister toen had ingegrepen, als het CvTE toen had geaccepteerd om alsnog de fouten te corrigeren dan was die rechtsongelijkheid op tijd voorkomen. Nu zitten de examenklassen vol met kinderen die gezakt zijn op Frans in het eerste tijdvak en die hun herexamen nodig hadden voor wiskunde of zo. En als ze niet op Frans waren gezakt dan was het wel op de 5.5 regel. Al die compensatiepunten zijn zij misgelopen.

Dat meisje in Breda was onterecht gezakt op 0.1!! Zij had het goede antwoord gegeven, niet de punten gekregen van het CvTE. Haar zaak ligt nog steeds in Cassatie bij de Hoge Raad. Als het CvTE eerlijk toe kan geven dat er afgelopen jaar een rechtsongelijkheid bestond tussen kandidaten die herexamen hebben gedaan ten opzichte van kandidaten die in het eerste tijdvak examen hebben gedaan, dan zou datzelfde CvTE ook even een briefje naar de Hoge Raad kunnen sturen met de tekst: “Het spijt ons dat we slachtoffers hebben gemaakt, we zullen het nooit meer doen.”

Kluitje/Riet

Kastje/ Muur

In de brief van Minister Slob van 20 augustus 2018 zegt hij: “(…) stellen de docenten dat het examen vwo Frans moeilijker leek dan het examen vwo Duits. Zo werden er in het examen vwo Duits meer vragen in het Nederlands gesteld dan in het examen vwo Frans en bevatte laatstgenoemde meer tekst.

Het CvTE vertelt mij dat deze vergelijking tussen de examens Duits en Frans niet helemaal op gaat, omdat in het examenprogramma is opgenomen dat Duits en Frans niet op hetzelfde niveau worden getoetst. Dit gegeven kan volgens het CvTE gevolgen hebben voor de wijze van vraagstelling in de respectievelijke examens en de ervaren moeilijkheidsfactor.”

Duits zou moeilijker moeten zijn dan Frans. Duits C1, Frans B2 volgens het ERK

https://www.slo.nl/thema/vakspecifieke-thema/mvt/erk/

Dus inderdaad, de examens Duits en Frans zouden niet gelijkwaardig moeten zijn. Frans moet makkelijker zijn. Ik bewonder de creatieve pen die dit zo ter valser trouw heeft opgeschreven. Ik hoop dat de leden van de Vaste Kamercommissie hier even goed naar willen kijken. Het verkeerd voorlichten van de Kamer mocht vroeger niet.

Dit is overigens een schitterend voorbeeld van hoe het bij de examens steeds fout gaat. Het zou me niet verbazen dat een geroutineerd examenmaker dit antwoord heeft ingefluisterd. Wel heel fijn dat iedereen nu zelf kan zien hoe pervers dit in elkaar zit. Excellent.

Verder lijkt de minister te geloven dat Levende Talen geen docenten kon vinden die de examens wilden bespreken in bijeenkomsten.

“(…) geven docenten ook aan ontsteld te zijn over het gegeven dat Levende Talen Frans (SBF) geen landelijke examenbespreking heeft georganiseerd voor het examen vwo. SBF heeft aangegeven dat in het verleden de opkomst bij die bijeenkomsten dermate laag was, dat het organiseren ervan niet langer doelmatig was. Op aandringen van het CvTE heeft SBF voor de examens vmbo en havo alsnog dergelijke bijeenkomsten georganiseerd, waarbij de opkomst wederom tegenviel. Voor het vwo examen bleek het voor SBF niet meer mogelijk om een examenbespreking te organiseren.”

Dat zit even anders. Levende Talen Frans heeft namelijk besloten dat alleen persoonlijk leden mogen meespreken. Levende Talen weigerde die besprekingen te organiseren nadat die waren toegezegd aan de Kamer en de leden op Facebook. Docenten mochten het wel zelf organiseren maar die verslagen zouden genegeerd worden. Docenten die via school het tijdschrift krijgen werden uitgesloten. Ik ken niemand die persoonlijk lid is. Iedereen krijgt het via school. Ik ook.

Minister Slob vervolgt:

“De docenten constateren desondanks enkele onvolkomenheden. Inderdaad komt het voor dat achteraf blijkt dat er bijvoorbeeld meerdere antwoorden mogelijk zijn op één vraag. Als dit wordt geconstateerd, wordt het correctievoorschrift daarop aangepast. Pas als dit omwille van de tijd niet meer mogelijk is, worden de effecten hiervan via de normering gecompenseerd.”

Ook dit is een prachtige misleidende volzin. Bij Frans worden de meeste fouten niet gecorrigeerd en bijna nooit gecompenseerd met de normering. Als dat wel zou gebeuren zou de gemiddelde score te hoog worden en dus gebeurt het niet. Frans moet namelijk gemiddeld rond een 6 gemaakt worden. Dat moet van Den Haag volgens het CvTE, maar dat is een misverstand. Den Haag wil uitsluitend deugdelijke examens.

https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2018Z14723&did=2018D41188

Zolang de minister blijft varen op de antwoorden van het CvTE over de kwaliteit van het werk van het CvTE is alle hoop vals. Wat het CvTE wel heel goed maakt zijn TIA analyses, Toets en Item analyses. Dat zijn voor het grote publiek onleesbare schema’s maar iemand die wil, kan er alle antwoorden in vinden. Het zou heel erg helpen als alle TIA analyses van alle tijdvakken ALTIJD openbaar gemaakt zouden worden. Ik kon de rechtsongelijkheid tussen het eerste en tweede tijdvak Frans pas hard maken toen ik de TIA had gewobt. Dat zou makkelijker moeten kunnen.

Dit zegt de Onderwijsraad in hun rapport Toets Wijzer van december 2018:

“Om daadwerkelijk als ijkpunten te kunnen fungeren dienen centrale examens van hoge kwaliteit te zijn en dienen alle betrokkenen, waaronder leerlingen, ouders, scholen en vervolgopleidingen, hiervan overtuigd te zijn. Uit onderzoek blijkt dat de centrale schriftelijke eindexamens in ons land van goede kwaliteit zijn en dat ze een bijdrage leveren aan goed onderwijs. Dat neemt niet weg dat het volgens de raad belangrijk is om scherp  te  blijven en om incidenten met betrekking totde  inhoud en afname van  de centrale schriftelijke eindexamens te voorkomen. Waar zich incidenten voordoen is het van belang er open over te zijn, ervan te leren en ze in perspectief te plaatsen. Voorkomen moet worden dat het vertrouwen in het gehele centrale examen ondermijnd wordt door specifieke incidenten in een bepaalde context. Om de kwaliteit en het vertrouwen te borgen zijn  zorgvuldige en transparante procedures nodig, waarbij er voldoende deskundigheid en ‘checks and balances’ zijn. De raad constateert met tevredenheid dat de procedures van het College voor Toetsen en Examens op dit punt zijn verbeterd. Zo hebben leraren en vakverenigingen meer mogelijkheden gekregen om mee te denken over  de  correctievoorschriften. De raad moedigt het College voor Toetsen en Examens aan zijn nieuwe beleid voort te zetten en verder aan te scherpen. Aan het bredere onderwijsveld  doet de raad enerzijds de aanbeveling om gebruik t  maken van de mogelijkheden om mee te denken over het centrale examen en anderzijds om realistische verwachtingen te koesteren.”

https://www.onderwijsraad.nl/binaries/onderwijsraad/documenten/adviezen/2018/12/13/toets-wijzer/Toets-wijzer-internet.pdf

Nog enkele maanden en het is mei – dus bijna examentijd. Voor Frans zullen dit waarschijnlijk de laatste examens zijn waar nog fouten in staan. Examens worden namelijk twee jaar van te voren gemaakt. Sinds vorig jaar is er veel gebeurd, bij Levende Talen zijn mensen gestopt, examenmakers zijn vervangen, de voorzitter van de Vaststellingscommissie is nu een professor die mijn volledige vertrouwen heeft… volgend jaar hebben we goede examens. Net als vroeger. Toen alles beter was.

Omdat het waarschijnlijk is dat er dit jaar dus voor Frans nog geen perfecte examens liggen wil ik bij deze de minister en de Inspectie vragen om alle kandidaten Frans die dat wensen een extra herexamen te gunnen. In mei of juni kan dat niet spoorslags geregeld worden, niemand schakelt dan snel genoeg en niemand voelt zich dan verantwoordelijk.

Het CvTE zou natuurlijk de opdracht kunnen geven aan de Vaststellingscommissie Frans om alle examens te repareren maar de ervaring leert dat het bijna onmogelijk is om iets wat aan alle kanten rammelt kloppend te maken. Dan liever hele nieuwe examens. Maar als dat niet meer kan, als we moeten accepteren dat dit jaar het examen nog fouten zal bevatten die het CvTE niet op tijd zal corrigeren, ook niet door pre-testen, ook niet door post-testen en al helemaal niet door aanvullingen op het Correctievoorschrift, dan lijkt mij de enige eerlijke optie dat alle kandidaten Frans een extra herkansing krijgen.

Het CvTE wil geen slachtoffers maken, daar ben ik van overtuigd, maar ja, het is wel steeds raak bij Frans. Het is januari. We weten dat de examens nog één laatste jaar fouten zullen hebben die er niet allemaal op tijd uitgehaald kunnen worden, we weten dat er nu 22 jaar op rij slachtoffers gemaakt zijn, we weten dat dit volgend jaar waarschijnlijk niet meer het geval zal zijn, het zou zuur zijn als deze laatste lichting Frans nog gedupeerd moest worden.

Doe het anders gewoon voor mij. Ik wil gewoon niet weer een jaar goede antwoorden moeten fout rekenen. Ik trek het niet. Weer een rondje moeten knokken met het CvTE die nee zegt en zegt ga maar naar de rechter zodat je drie jaar later en duizenden euro lichter nog steeds geen gelijk hebt gekregen terwijl je dat wel onomstotelijk hebt, ik moet er niet aan denken. Niet voor mij maar zeker niet voor die koppies die nu voor mijn neus zitten