Wat een goed initiatief om een website als deze in het leven te roepen. Jammer dat ik er pas onlangs achter kwam dat deze site bestaat. (Ben meteen lid geworden, een fotootje volgt nog). Dat is dan wel een aandachtspunt denk ik.
Wanneer jullie willen dat steeds meer professionals lid worden van dit forum, dat tot doel heeft de professional weer de ruimte (terug) te geven die hij verdient, zou er wellicht wat steviger gecommuniceerd mogen worden over het bestaan van de Stichting. Ik zal in ieder geval in mijn organisatie de naam geregeld laten vallen en een link laten plaatsen op ons intranet.

Ik ben directievoorzitter van een school voor voortgezet onderwijs in het zuiden des lands. Een brede scholengemeenschap van gymnasium tot en met leerwegondersteunend onderwijs. We hebben op dit moment 1654 leerlingen en er werken zo’n 200 medewerkers dagelijks aan goed onderwijs voor al die pubers, die elk op hun manier hunkeren naar ontwikkeling.
Sinds mijn aantreden in maart 2008 maak ik samen met mijn directieteam werk van het ruimte geven aan de vaklui in de school die dagelijks oog in oog staan met leerlingen en ouders. Kenniswerkers aan het front. Frontwerkers zoals ze in het boek ‘Beroepseer, een ongekende kracht’ genoemd worden. (Overigens een absolute aanrader, mooie mix tussen praktijkverhalen en wetenschap over dat wat zal bijdragen tot beter onderwijs, maar ook tot betere zorg, betere dienstverlening enz. )

We hebben het afgelopen schooljaar een teamorganisatie ingevoerd die hulpmiddel moet zijn in een structurele communicatie onder professionals over de essentie van hun werk. Tegelijk biedt de teamstructuur een basis voor het stimuleren van meer eigenaarschap van het primaire proces in de klas voor die professionals. Daarnaast hebben we een personeelsbeleid ingevoerd dat gericht is op presteren en ontwikkelen. Waarbij het ontwikkelen van de medewerker in dienst staat van het verbeteren van de leerresultaten van de leerlingen. De invoering hiervan mag je slechts instrumenteel noemen. Het zijn HR instrumenten die als veerboot gezien moeten worden, net als de andere organisatiestructuur. Met een nieuwe structuur heb je immers nog geen nieuwe cultuur. En daar willen we uiteindelijk wel naar toe.

We hebben de ambitie om de school te leiden als een organisatie waar professionals echt het verschil maken. In de zin van zoals Drücker deze stijl in 6 punten samenvat: dat we voortdurend stilstaan bij de centrale vraag: ‘wat is onze taak?”, dat de verantwoordelijkheid voor de resultaten van het werk bij de professionals ligt, dat continue innovatie een verantwoordelijkheid is van elke professional, dat kenniswerk continue leren en scholen vereist, dat het bij kenniswerk niet om de kwantiteit van de output gaat, maar om de kwaliteit en dat de professional gezien wordt als een asset en niet als een kostenpost.
Of zoals Aristoteles het in het artikel van de heer Gabriël Antonio in het eerder genoemd boek zo inspirerend weet te zeggen: ‘de belangrijkste kwaliteit van een leider is een gemeenschap van vrienden te creëren: de leider zou in staat moeten zijn de grootst mogelijke diversiteit aan werkelijkheden die van invloed zijn op de diverse meningen en gevoelens van de medewerkers te begrijpen. Tegelijk moet hij in staat zijn over deze werkelijkheden te communiceren en ze met elkaar te verbinden, zodat een gemeenschappelijke wereld ontstaat.

Het gaat er bij een goede leider dus niet om mensen aan zichzelf of zijn organisatie te binden, maar om de diverse werelden en opinies op elkaar te laten aansluiten in een gedeelde wereld die door alle deelnemers herkend wordt en daarmee en open scheppingsruimte biedt’.

Zoals gezegd: de structuur ligt er in mijn school, de HR instrumenten zijn (bijna) ingevoerd, het besef en de wil bij de schoolleiding om ruimte te geven aan professionals is er, maar daarmee heb je nog geen ander, professioneel, gedrag in je organisatie. Die stap is wel al voorzichtig gezet en het doorstappen staat met stip op nummer 1 van onze beleidsagenda voor de komende jaren.
We zullen niet de eerste en de enige zijn die deze stappen zetten. Daarom zou ik graag ervaringen willen horen van directeuren en/of bestuurders en/of wetenschappers die al een stuk verder zijn en ook serieus werk (willen) maken van het leidinggeven aan professionals.

Binnen mijn eigen school hebben we vorig jaar een ‘Academy’ opgericht. Deze is niets meer of minder dan een zestal bijeenkomsten van de schoolleiding, waarin ontwikkelingen in de school door onszelf of door een deskundige buitenstaander worden belicht. Het simpele doel is scholing van de schoolleiding op een inspirerende en prikkelende manier.
Misschien is er wel een collega in het land, van binnen het onderwijs, of misschien nog liever van buiten het onderwijs, die dit leest en bereid is om zijn of haar ervaringen over hoe realiseer je een professionele cultuur te komen vertellen in een volgende ‘Academy’.

Mail kan naar j.fasen@connectcollege.nl