Het slechtnieuwsgesprek is een laffe daad

In deze tijd van crisis krijgen veel mensen te horen dat ze ontslagen worden. Dat wordt hen vaak in een slechtnieuwsgesprek verteld. Zo’n gesprek zal dan wel netjes volgens de regels gevoerd worden, maar de meeste mensen voelen zich toch in hun rug aangevallen.

Als consultant trainde ik groepen managers in het leidinggeven. Daarvoor introduceerde ik het begrip voorportaalgesprek. Hieronder verstond ik een gesprek tussen leidinggevende en medewerker waarin de leidinggevende niet in alles zeker is van zijn zaak. Waarin hij wel enkele principes overeind heeft weten te houden, maar waarin hij door de omstandigheden ook al aardig wat principes aan de kant heeft moeten schuiven. Aan de andere kant de medewerker die ten aanzien van dezelfde punten niet onder doet voor zijn leidinggevende. Die ook weleens denkt: kom ik hier wel tot mijn recht? Maar beiden zitten aan tafel om er iets van te maken en om een zinvolle bijdrage te leveren.
Kortom, een type gesprek dat in de realiteit dagelijks in elke organisatie gevoerd wordt.

Mijn cursisten vonden dat ze er veel van leerden, van die voorportaalgesprekken, maar waren niet overenthousiast. Dat veranderde steevast als op de laatste dag het slechtnieuwsgesprek aan de orde kwam. Voor vooral mannelijke managers was dit de climax. Hier bereikte hun leercurve onbetwistbaar het hoogste punt, vonden ze. Geen nuances, tegenspraak en moeizaam gezoek meer naar de beste uitkomst, eindelijk leerden ze hun spierballen te laten rollen en iemands oren te wassen. Opgewekt en vrolijk vertrokken de cursisten telkens na afloop van de laatste cursusdag, elke keer reed ik bedrukt naar huis.

Ik heb dit onderdeel uit het programma geschrapt. Het is niet nodig en niet iets om je op toe te leggen. Door medewerkers doorlopend en nauwgezet eerlijk, oprecht en met openheid van zaken tegemoet te treden, komen zij uit zichzelf op de vraag of ze wel op dezelfde voet door kunnen gaan. Leidinggevenden die die eerlijkheid, oprechtheid en openheid van zaken niet op kunnen brengen, moeten het hebben van wat voor hen nog overblijft; het slechtnieuwsgesprek. Inclusief het misplaatste gevoel van superioriteit. Het is een gemakzuchtige en laffe daad die veel medewerkers beschadigt.

Het boek Venijn in de start dat ik geschreven heb, beschrijft een wijze van leiding geven aan teams die één op één aansluit bij deze column. Meer informatie over dit boek: www.trias-o.nl