Psychiater Alan Ralston reageert op plannen Menzis voor resultaatvergoeding behandeling depressies

Op de site van Arts en auto reageert Alan Ralston op de plannen van Menzis vanaf 2019 depressies op basis van resultaten in plaats van aantal behandelingen te vergoeden. Alan Ralston is psychiater, filosoof en voortrekker van Stichting Beroepseer.

Afgaande op de eerste reacties, aldus Ralston, zou dit nieuws wel eens een lakmoesproef kunnen worden voor hoe we de zorg voor mensen met psychische aandoeningen willen organiseren:
“Hoewel in de kritiek Menzis als kop van Jut fungeert, is volgens de berichtgeving sprake van overeenkomsten met 18 grote zorginstellingen, waaronder in elk geval de instellingen (Lentis, Dimence, GGZ Eindhoven en GGZ Noord-Holland Noord) die onder de vereniging Volante vallen, aanhangers van VBHC. Met andere woorden: het is een initiatief van zorgaanbieders en zorgverzekeraars, met een groot bereik. Het zal dus veel impact hebben.

De uitwerking van het plan is grotendeels onbekend. Het zal zeker meetinstrumenten betreffen die klachten, kwaliteit van leven en cliënttevredenheid meten, maar ook werd gerept over wachttijden. Verder zou Menzis ‘vergelijkingsbijeenkomsten’ houden, maar de aard daarvan is vooralsnog vaag.

Cliëntenplatform MIND reageert afgemeten positief: steun voor ‘kijken naar de uitkomsten van behandelingen’, maar zorgen over risicoselectie. Vertrekkend bestuurder Klunder van Dimence is enthousiast: ‘We leggen de resultaten van onze behandelteams al vast.’

De positieve potentie hiervan is de kern van de Zorgverzekeringswet zelf: betalen voor kwaliteit, transparantie van zorgresultaten, greep op de zorg voor overheid en cliënten.

De eerste zorg is risicoselectie: het te verwachten economische effect is dat aanbieders zullen kiezen voor cliënten waarvan verwacht mag worden dat ze snel en goed opknappen, dus lichtere, minder complexe problematiek. Menzis pareert deze kritiek door te schermen met de professionaliteit van zorgverleners die zwaardere depressies als uitdagend zien, en met hogere vergoeding voor ernstigere problematiek. Men zal ook oppassen dat er geen mensen buiten de boot vallen. Hoe dat zal gebeuren is onduidelijk. Bedenk ook dat in het recent gesloten hoofdlijnenakkoord ‘de juiste zorg op de juiste plek’ een centraal thema was. Zal dit initiatief daartoe bijdragen?

Een net zo grote zorg voor professionals is deprofessionalisering, waar Denys in zijn reactie ook op zinspeelt: inherent aan professionaliteit is de waardering voor de inspanning en expertise zelf. Een te grote nadruk op resultaten kan ertoe leiden dat er geen onderscheid meer is tussen een professional en een gewone ondernemer. Het grote verschil is de mate waarin belangeloos inherente zorgwaarden verdedigd worden. Een samenleving die dat niet begrijpt zal daar de wrange vruchten van plukken.

Het papier wordt belangrijker dan het bewustzijn

Een wat minder zichtbaar proces is de voortgaande kwantificering van kwaliteit, gevat in het citaat van Klunder: we leggen de kwaliteit vast. Ik zou zeggen: nee, dat doet u niet”.

Lees de hele blog van Alan Ralston: Blinded by the Light, Arts en Auto, magazine en website voor leden van de beroepsvereniging van zorgverleners VvAA,  14 augustus 2018: www.artsenauto.nl

Bericht van Menzis op 13 augustus 2018: Zorgrevolutie rukt op naar de GGZ (Betere GGZ-zorg door samenwerking): www.menzis.nl

Vergoeding depressiebehandeling op basis resultaat is ‘lerend systeem’, door Jenneke Van de Streek, Qruxx, 14 augustus 2018: www.qruxx.com