Skip to main content

Redactie Beroepseer

Volksgezondheid en zorg in 2050

Geschreven op . Gepost in Blogs, Welzijn, Zorg. Geen reacties op Volksgezondheid en zorg in 2050

Het aantal mensen met een chronische ziekte stijgt in 2050 verder naar bijna twaalf miljoen. Vooral dementie en artrose nemen enorm toe. De verwachting is dat het aantal mensen met deze ziekten in 2050 bijna verdubbeld is. Dat blijkt uit de nieuwe Volksgezondheid Toekomst Verkenning (VTV) die het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu – RIVM – op 27 november 2024 heeft gepubliceerd. Het RIVM brengt de VTV elke vier jaar uit. Daarin beschrijft het RIVM de ontwikkelingen en de grote opgaven in de volksgezondheid en zorg op weg naar 2050.

De VTV-2024 maakt duidelijk dat Nederland nog niet goed is voorbereid op de opgaven. De VTV laat ook zien dat de grote opgaven met elkaar samenhangen, en dus gezamenlijk dienen te worden aangepakt. Kiezen voor een gezonde toekomst betekent dat beleid lange tijd wordt volgehouden. De komende jaren is daarom een standvastig gezondheidsbeleid nodig, met concrete doelen.

De vijf opgaven

Ten eerste: De vergrijzing is en blijft de belangrijkste maatschappelijke ontwikkeling voor de volksgezondheid. De grote gezondheidsverschillen in Nederland vormen de tweede opgave. Als derde hebben jongeren een steeds ongezondere leefstijl. Ook zullen jongeren steeds vaker problemen met hun mentale gezondheid hebben. Aangezien de jeugd de toekomst is, is het belangrijk te investeren in hun gezondheid. De vierde opgave is de manier van geven van goede zorg, ook bij een grotere vraag naar zorg en steeds grotere personeelstekorten. De vijfde opgave gaat over een gezonde inrichting van de leefomgeving.

Het aantal mensen met dementie stijgt van 261.000 mensen in 2022 naar 506.000 in 2050. Dit zijn niet alleen maar ouderen: 6% van alle mensen met dementie is tussen de 40 en 65 jaar. Dementie geeft vooral problemen met geheugen, spraak, herkenning en het uitvoeren van dagelijkse bezigheden.

Drie miljoen mensen met artrose in 2050

De verwachting is dat het aantal mensen met artrose (vorm van reuma) stijgt van 1,6 miljoen in 2022 naar drie miljoen in 2050. Klachten die bij artrose spelen zijn bijvoorbeeld pijn en (gedeeltelijke) verlamming. Andere aandoeningen die in 2050 vaker voorkomen zijn onder meer privé-, arbeids- en sportongevallen, nek- en rugklachten en nierfalen. Daar staat tegenover dat bijvoorbeeld longkanker sterk afneemt.

Vaker meerdere aandoeningen

De VTV laat ook zien dat het aantal mensen dat bij de huisarts bekend is met één of meer chronische aandoeningen stijgt van 10,5 miljoen in 2022 naar bijna twaalf miljoen in 2050. De stijging is het grootst onder 75-plussers. Het aantal mensen met drie of meer aandoeningen stijgt van 3,3 naar 4,3 miljoen. Dit aantal neemt daarmee aanzienlijk harder toe dan mensen met één of twee blijvende ziektes.

De VTV-2024 bestaat uit een reeks PDF-rapporten en een interactief online gedeelte. Zie: www.volksgezondheidtoekomstverkenning.nl/vtv-2024

Downloaden Hoofdrapport Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2024, RIVM, november 2024: www.volksgezondheidtoekomstverkenning.nl/vtv-2024/hoofdrapport

Online micromanagement en cyberpesten

Geschreven op . Gepost in Bedrijfsleven, Blogs, Economie. Geen reacties op Online micromanagement en cyberpesten

Nu het werken op afstand toeneemt, kan micromanagement*) ontaarden in pesten. Dat heeft gevolgen voor het welzijn van werknemers en de werkcultuur.
Een recent, hoewel nog beperkt, Eurofound-onderzoek van Sara Riso naar cyberpesten, toont aan dat micromanagement en opdringerig toezicht – met name in de werkomgeving op afstand – tot pesten leidt. Dat gaat gepaard met aanzienlijke schade voor degenen die aan dit soort praktijken zijn onderworpen. Micromanagement en (cyber)pesten hebben iets met elkaar gemeen:
een wanverhouding in macht. Bij micromanagement is er sprake van machtsongelijkheid tussen werknemer en manager. De laatste oefent een buitensporige of onredelijke top-downcontrole uit.

Duidelijk is geworden dat zowel werkgevers als werknemers te maken hebben gekregen met verschillende uitdagingen wat betreft aanpassing. Terwijl managers misschien proberen een nieuwe vorm van communicatie in te zetten om ervoor te zorgen dat het werk op afstand gedaan wordt, krijgen werknemers te maken met voortdurende controle en toezicht. Het is een fenomeen dat lijkt op micromanagement. Deze managementstijl wordt gekenmerkt door overmatig toezicht en een gebrek aan vertrouwen en kan een giftige omgeving creëren en het overschrijden van een grens naar (cyber)pesten.

Onder hun niveau

Inzicht in dit soort gedrag is cruciaal voor organisaties om te voorkomen dat er gepest wordt; het is van vitaal belang voor beleidsmakers. Zij behoren immers te zorgen voor respectvol werken op afstand voor alle werknemers. Niet voor het uitoefenen van systematische, buitensporige controle door middel van het wekken van onrealistische verwachtingen en het opleggen van onbeheersbare werkdruk. In hun streven naar strenge controle over alle aspecten van het werk, kunnen deze managers hun werknemers zelfs belangrijke verantwoordelijkheden ontnemen. Ze zorgen ervoor dat alles aan hun normen voldoet en wijzen hun medewerkers werk toe dat onder hun niveau ligt.

Ongeacht motivatie of bedoeling, de gevolgen kunnen ernstig zijn voor werknemers die worden onderworpen aan micromanagementpraktijken die neigen naar pestgedrag. Zoals uit het onderzoek blijkt, heeft pesten in al zijn vormen grote negatieve gevolgen voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de slachtoffers. Zelfs wanneer micromanagement niet escaleert tot (cyber)pesten, blijft het schadelijk voor zowel werknemers als de organisatie. Het ondermijnt de autonomie van de werknemer, schaadt het arbeidsmoraal, bevordert een ongezonde werkomgeving met uiteindelijk wellicht een negatieve invloed op de productiviteit.

Jurisprudentie

Jurisprudentie over dit onderwerp is schaars binnen de EU, maar juridische precedenten uit andere rechtsgebieden suggereren dat micromanagement symptomatisch kan zijn voor pestgedrag. In de Australische zaak Leggett tegen Hawkesbury Race Club Limited (2022) oordeelde de rechtbank bijvoorbeeld dat buitensporig micromanagement door een leidinggevende neerkwam op pesten op de werkplek, wat leidde tot ernstige psychologische schade voor de werknemer. De rechtbank kende een aanzienlijke schadevergoeding toe, omdat de schadelijke gevolgen van dergelijke managementpraktijken voor de geestelijke gezondheid van de werknemer werden erkend.

Bij een soortgelijk geval in Groot-Brittannië in 2019 oordeelde het Employment Appeal Tribunal – het Britse gerechtshof voor hoger beroep in arbeidszaken – dat het micromanagement waaraan de eiser werd onderworpen neerkwam op (cyber)pesten. Het hof erkende dat, hoewel enig toezicht op elke werkplek noodzakelijk is, het buitensporige en bestraffende karakter van micromanagement in dit geval verder ging dan redelijk toezicht en een vorm van psychologische intimidatie werd.

Deze zaken laten zien dat micromanagement, wanneer het voortduurt en tot het uiterste gaat, wettelijk kan worden erkend als pesten, vooral wanneer het gepaard gaat met ongerechtvaardigde kritiek, ongepaste controle en ondermijning van de autonomie en het vertrouwen van de werknemer. Uiteindelijk gaat het om het cumulatieve schadelijke effect op het welzijn van de werknemer, ongeacht de intentie of motivatie achter het gedrag.

Voorkomen dat micromanagement een spiraal wordt

Na de coronapandemie zijn beleidsmakers zich steeds meer bewust van de risico’s van digitale monitor-technologieën, die opdringerige controle door managers mogelijk maken. Als reactie hierop hebben sommige landen waaronder Cyprus, Griekenland en Portugal, de regels voor spyware en controleapparatuur aangescherpt als onderdeel van hun wetgeving voor telewerken. Maar wet- en regelgeving zijn niet genoeg.
Nu digitale hulpmiddelen steeds meer invloed hebben op managementpraktijken, is het nodig het beleid en de interne regels te herzien en expliciet aandacht te besteden aan een gezonde, respectvolle en productieve werkomgeving. Daarbij is het nuttig te realiseren dat micromanagement te maken heeft met een gebrek aan vertrouwen tussen werkgever en werknemer en de controledrift van de manager. Dat kan een teken zijn van een dieper liggend probleem binnen de arbeidscultuur, dat een voedingsbodem kan creëren voor pestgedrag. Om micromanagement aan te pakken, is het ook belangrijk om naar het grotere geheel te kijken en de onderliggende culturele problemen aan te pakken.

Lees het hele artikel van Sara Riso: Is online micromanagement a form of cyberbullying?, Social Europe, 25 november 2024: www.socialeurope.eu/is-online-micromanagement-a-form-of-cyberbullying

Downloaden: Workplace bullying, harassment and cyberbullying: Are regulations and policies fit for purpose? door Sara Riso, Eurofound, 25 september 2024: www.eurofound.europa.eu/en/publications/2024/workplace-bullying-harassment-and-cyberbullying-are-regulations-and-policies-fit

Eurofound = Europese Stichting tot verbetering van de levens- en arbeidsomstandigheden: https://european-union.europa.eu


Noot
*) Micromanagement is een managementstijl waarbij een manager of leidinggevende nauwlettend toezicht houdt op het werk en de taken van medewerkers, vaak tot in de kleinste details en vaak leidend tot een obsessie. Deze aanpak gaat veel verder dan simpelweg leidinggeven. Zulk gedrag betekent in wezen een overdreven focus op het observeren en controleren van medewerkers.

 

Voorbij Big Tech: Manifest voor een nieuwe digitale economie

Geschreven op . Gepost in Blogs, Informatie en communicatie. Geen reacties op Voorbij Big Tech: Manifest voor een nieuwe digitale economie

In een antitrustzaak in Washington heeft de Amerikaanse districtsrechter Amit Mehta op 5 augustus 2024 het  ministerie van Justitie in het gelijk gesteld en gezegd dat Google illegaal het zoeken op internet heeft gemonopoliseerd. Google verloor daarmee zijn historische antitrustzaak tegen het ministerie.
De rechter verwees naar de miljarden die Google betaalt aan bedrijven als Apple om de zoekmachine als standaard in te stellen. Een straf wordt later vastgelegd, maar Google zegt al dat het in beroep gaat. “De rechtbank komt tot de volgende conclusie: Google is een monopolist en gedraagt zich ook zo om zijn monopolie te behouden”.
Google vertegenwoordigt maar liefst 90 procent van de online zoekmarkt en zelfs 95 procent op smartphones in de Verenigde Staten. Het bedrijf zou z’n machtspositie hebben gebruikt om de concurrentie te verstoren. De rechter: “U gaat uiteindelijk iets betalen om de wereld in orde te maken nadat u een monopolist bent gebleken”.

Twee maanden later, op 7 oktober 2024, beval de Amerikaanse rechter James Donato Google zijn app-winkel open te stellen voor concurrentie. De rechter heeft een permanent bevel uitgevaardigd voor drie jaar vanaf 1 november 2024, dat Google zal dwingen de distributie van rivaliserende app-winkels van derden binnen de Google Play Store in de VS toe te staan. Deze uitspraak zou het Android-ecosysteem voor altijd kunnen veranderen.

Op 20 november 2024 is bekend gemaakt dat het Amerikaanse ministerie van Justitie en een aantal staten een federale rechtbank hebben gevraagd Google te dwingen de populaire webbrowser Chrome af te stoten “waardoor de controle van Google over dit cruciale toegangspunt voor zoekopdrachten permanent wordt beëindigd”. Google heeft tot 20 december 2024 de tijd om te reageren met zijn eigen suggesties om zijn zoekmonopolie te herstellen.

Manifest

Het voorbeeld van Google toont de veranderingen die er zitten aan te komen. Ze kunnen niet snel genoeg gaan voor People vs Big Tech dat een manifest heeft gepubliceerd, ondertekend door meer dan zeventig maatschappelijke organisaties. De opstellers hopen dat het gaat fungeren als verzamelpunt voor mensen en organisaties wereldwijd die de visie onderschrijven.

People vs Big Tech is een beweging die strijdt voor omverwerping van het ’hebzuchtige bedrijfsmodel van kolossale techbedrijven’ en heeft tot doel het internet voorgoed te veranderen. Op de site van People vs Big Tech staat een Verklaring (ook in het Nederlands) met de oproep je aan te sluiten bij het toenemende aantal personen en organisaties en je
1) in te zetten voor bescherming van onze rechten,
2) Big Tech*) in te tomen en
3) de weg vrij te maken voor een betere digitale toekomst.

Martin Andree

De Duitse hoogleraar digitale media Martin Andree voorspelt dat over vijf jaar de grote technologiebedrijven bijna volledig de plaats hebben ingenomen van de traditionele media. In 2023 verscheen zijn boek Big Tech muss weg – Die Digitalkonzerne zerstören Demokratie und Wirtschaft – wir werden sie stoppen. Het boek is vertaald in het Engels: Big Tech must go! Digital giants destroy democracy and economy – we will stop them!


Noot
*) Wanneer sprake is van Big Techbedrijven – techreuzen of internetgiganten – gaat het over enorm grote bedrijven. Deze bedrijven zijn allemaal actief in de technologiesector. De geschatte waarde van deze bedrijven is zo’n twee biljoen dollar. Het ging in eerste instantie om vier bedrijven: Google, Amazon, Facebook en Apple. In de loop der jaren is de lijst aangevuld met Microsoft en Alibaba. Netflix, Airbnb, Tesla en Uber worden gezien als concurrenten van de huidige Big Tech.

 

Beyond Big Tech: A manifesto for a new digital economy, People versus Big tech, 30 september 2024: https://peoplevsbig.tech/beyond-big-tech-a-manifesto-for-a-new-digital-economy/

Downloaden Beyond Big Tech, A framework for building a new and fair digital economy, september 2024: https://beroepseer.nl/

Big Tech must go! https://bigtechmussweg.de/index_en.html

Martin Andree: https://martinandree.com/

 

De digitale wereld is onze wereld die zich bedient van
hulpmiddelen en instrumenten – de infrastructuur van menselijke relaties. Deze wereld is te groot en te belangrijk om over te laten aan een klein aantal hebzuchtige bedrijven. We moeten af van geconcentreerde macht en schadelijke bedrijfsmodellen van Big Tech en ons inspannen voor een meer rechtvaardige en betere digitale economie

 

Prijs uitgereikt aan winnaars verkiezing Overheidsmanager en Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2024

Geschreven op . Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op Prijs uitgereikt aan winnaars verkiezing Overheidsmanager en Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2024

De winnaars van de Overheidsawards zijn bekend! Miriam Twilt-Mendonça, directeur Detentiecentrum Rotterdam, is uitgeroepen tot Overheidsmanager van het Jaar 2024 en de Gemeente Heemskerk kreeg de titel Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2024. De uitreiking vond plaats in de Koninklijke Schouwburg van Den Haag op 19 november 2024.

De winnaars van de verkiezing van 2023, Frans Swinkels en Jemuel Lempe,  blikten tijdens de feestelijke prijsuitreiking terug op wat de titel voor hen heeft betekend. Directeur-generaal Eva Heijblom hield namens minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark een toespraak over het belang van de prijzen. Er was eveneens uitleg over het thema voor de komende Verkiezing Jonge ambtenaar van het Jaar 2025: ‘De creatieve ambtenaar!’ Gastheer van de avond was Paul Depla, burgemeester van Breda.

De twee andere finalisten van de verkiezing Overheidsmanager van het Jaar 2024 waren Aissa Allau, directeur maatschappelijke ontwikkeling van de gemeente Groningen en Bas van Rijsbergen, directeur Ruimtelijk Economisch Domein.
De beide finalisten voor de titel Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2024 waren De Screeningsautoriteit Justis en de Rechtbank van Rotterdam
De verkiezingen hebben laten zien dat er in het gehele publieke domein indrukwekkende prestaties worden verricht.

De jury over Miriam Twilt-Mendonça

De jury, onder voorzitterschap van Jetta Klijnsma, commissaris van de Koning van de provincie Drenthe, deelt mee dat Miriam Twilt-Mendonça haar medewerkers inspireert, maar zich ook door haar omgeving laat inspireren. Onder haar leiding zijn diverse positieve veranderingen tot stand gebracht. Haar excellente leiderschap is een voorbeeld voor velen binnen de overheid, en daarbuiten.

Onder leiding van Mirjam zijn de gesloten deuren van het Detentiecentrum Rotterdam geopend. Zo vindt er veel samenwerking met het onderwijs plaats en krijgen ook de meer kritische partijen een plek aan tafel. Ze bevordert de transparantie door letterlijk de zeepkist op te gaan en eerlijk te vertellen wat er gebeurt. Daarnaast werkt Miriam ‘out of the box’-ideeën uit om gedetineerden zoveel mogelijk te helpen in het terugkeren naar de samenleving. Miriam toont een duidelijke visie en mening, en richt zich altijd op de mens.
Miriam heeft de jury laten zien dat zij een unieke en indrukwekkende leider is in de wereld van justitiële inrichtingen. Ze is een “gastvrouw in een gastonvriendelijke omgeving” die verandering brengt in de gevangeniscultuur. Haar laagdrempeligheid, menselijkheid, vermogen om mensen in hun kracht te zetten, houding om kwetsbaarheid te tonen, worden gezien als haar sterkste eigenschappen als manager.

De jury over gemeente Heemskerk

De jury, onder voorzitterschap van de burgemeester van Den Haag Jan van Zanen, deelt mee dat de collegiale en energieke sfeer direct opvallen binnen de gemeente Heemskerk. De grote diversiteit aan gemeentelijke taken wordt met veel toewijding van de medewerkers en bestuurders uitgevoerd. De medewerkers zoeken voortdurend naar vernieuwing en het management biedt hiervoor de nodige ruimte. En vooral de jongerenclub van de gemeente vindt de jury heel inspirerend. De gemeente Heemskerk pakt de uitdagingen van morgen vandaag al op!

De Overheidsawards worden georganiseerd door de Vereniging voor Overheidsmanagement (VOM) met steun van een elftal organisaties.

Overheidsawards: www.overheidsawards.nl/

 

Foto bovenaan: De drie finalisten van de verkiezing Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2024: Gemeente Heemskerk,  Screeningsautoriteit Justis en de Rechtbank van Rotterdam. Vierde van rechts is jurylid Jan van Zanen. www.overheidsawards.nl/uncategorized/finalisten-2024/

Advies aan regering en parlement: ‘Naar een uitvoerende macht’

Geschreven op . Gepost in Blogs, Overheid. Geen reacties op Advies aan regering en parlement: ‘Naar een uitvoerende macht’

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) pleit in een ongevraagd advies aan regering en parlement voor versnelling van het versterken van de positie van uitvoerende professionals en organisaties binnen de overheid. De maatschappelijke opgaven zijn groot, er is geen tijd te verliezen; de kennis en voeling met de samenleving moet via de uitvoerders onderdeel worden van de overheid. Dat is noodzakelijk voor herstel van het vertrouwen van burgers en het gezag van de overheid.

De uitvoerders zijn de cruciale schakel tussen overheid en samenleving, en moeten daarvoor van beleidsmakers en politici de ruimte middelen krijgen. Dat vraagt andere ambtelijke en politiek-ambtelijke verhoudingen, in het voordeel van uitvoerders. Zij hebben meer ruimte en invloed nodig bij het vormgeven van nieuw beleid of om van wet- en regelgeving af te wijken.

Weeffouten belemmeren goede uitvoering

Goede uitvoering is één van de speerpunten van het huidige kabinet. Op veel maatschappelijke terreinen zoals wonen, klimaat en migratie, is actie nodig. Daarbij wordt te weinig gebruik gemaakt van de kennis en kunde van de mensen en organisaties die met die maatschappelijke uitdagingen aan de slag moeten: uitvoerende professionals, uitvoeringsorganisaties, inspecties en decentrale overheden. De ROB heeft onderzocht wat er misgaat in het fundament van het openbaar bestuur. Er zijn drie hardnekkige weeffouten in het systeem: uitvoerders worden gezien als ondergeschikt, ze hebben te weinig ruimte om zelf morele keuzes te maken om in te spelen op situaties in de praktijk, en ze staan op afstand van de plekken in Den Haag waar de belangrijkste beslissingen worden genomen.

Iedereen staat wat te doen

Meer ruimte voor uitvoerders vraagt flink wat van het gehele openbaar bestuur: politici, beleidsmakers en van uitvoerders zelf. Het is aan de politici om meer verantwoordelijkheid te nemen voor de uitvoering van het beleid dat ze zelf voorstellen. Nu is het Haagse politieke spel leidend, en de uitkomst daarvan zorgt in de praktijk voor problemen. Ook op de beleidsdepartementen is de focus op de politiek te groot: de rol van ambtenaren als politiek neutrale adviseurs staat hierdoor onder druk. Beleidsmakers en uitvoerders moeten meer gezamenlijk optrekken, bijvoorbeeld door de gevolgen van politieke keuzes beter inzichtelijk te maken. Uitvoerders – organisaties en professionals – mogen zich niet verschuilen achter slecht beleid: bij onrechtvaardige situaties hebben ze de plicht om tegenstand te bieden.

Richt een noodrem in

Een van de aanbevelingen is te zorgen voor een noodrem voor uitvoerende organisaties als beleid dreigt te worden ingevoerd dat onuitvoerbaar is; of beleid dat strijdig is met beginselen van behoorlijk bestuur. Aan de noodrem trekken mag nooit zomaar, en vraagt altijd een goede onderbouwing. Natuurlijk heeft de politiek in een democratische rechtsstaat het laatste woord, maar door uitvoeringsorganisaties de mogelijkheid te geven opdrachten en taken tijdelijk terug te geven, moet de politiek wel keuzes heroverwegen of daar opnieuw verantwoording over afleggen wanneer onrechtvaardige situaties dreigen. De politiek kan er zelf voor kiezen om haar eigen macht wat in te binden in het belang van goede publieke dienstverlening.

Een voorbeeld van de aanpak is het praktijkvoorbeeld De Maatwerkplaats, een lerend netwerk binnen het UWV dat maatwerk faciliteert: https://beroepseer.nl

Downloaden advies Naar een uitvoerende macht, Raad voor het Openbaar Bestuur, 20 oktober 2024: https://beroepseer.nl

Downloaden Samenvatting ‘Naar een uitvoerende macht’, Raad voor het Openbaar Bestuur, 20 oktober 2024: https://beroepseer.nl

Advies ‘Naar een uitvoerende macht’, Raad voor  het Openbaar Bestuur, 20 november 2024:  www.raadopenbaarbestuur.nl

Webinar ‘Rechtsstaat en integriteit’ op 10 december 2024

Geschreven op . Gepost in Actueel in Beroepseer, Uitgelicht. Geen reacties op Webinar ‘Rechtsstaat en integriteit’ op 10 december 2024

Beroepseer en integriteit hebben alles met elkaar te maken. Het gaat immers om de intrinsieke motivatie om je vak volgens de waarden die daarvoor gelden zo goed mogelijk uit te voeren. Daarom onderschrijft Stichting Beroepseer van harte de Week of Integrity*), waarin integriteit uitgebreid onder de aandacht wordt gebracht.

Als Partner van de Week van de integriteit organiseert Stichting Beroepseer een gratis webinar: Rechtsstaat en integriteit – Waar ligt de grens? Onder begeleiding van docent Caroline Raat verkennen we op een interactieve manier wanneer je werk mag weigeren, een melding kunt doen en mag demonstreren. Ook staan we stil bij tegenspraak en veiligheid.

Webinar Rechtsstaat en integriteit vindt plaats op dinsdagochtend 10 december 2024 om 9.30 uur.

Aanmelden kan per mail: contact@rechtenraat.nl

Noot
*) Week of Integrity: www.weekofintegrity.org/nl

Afbeelding bovenaan is van Poli

 

AI en klantenservice

Geschreven op . Gepost in Bedrijfsleven, Blogs. Geen reacties op AI en klantenservice

De mogelijkheden van generatieve AI en ChatGPT nemen in versneld tempo toe. Terwijl in 2023 duizend AI-experts in een open brief opriepen tot een pauze in de ontwikkeling ervan, hebben ontwikkelaars van kunstmatige intelligentie (AI) geen gehoor gegeven aan een pauze. Een bekende houding is immers: “Als iets eenmaal in de wereld geholpen is, kun je het niet meer tegenhouden; het beste is mee te gaan met de stroom”.
AI wordt gebruikt door steeds meer mensen voor allerlei adviezen – in plaats van naar een advocaat te gaan, om maar een voorbeeld te noemen. Aan de andere kant klinkt er vanuit de zakenwereld scepsis wat betreft de huidige aanpak van het verbeteren van AI-modellen. Die aanpak blijkt niet meer te voldoen, men zoekt naar nieuwe mogelijkheden.

Agentforce

Op het grootschalige evenement Agentforce World Tour in Amsterdam op 12 november 2024 stonden ‘de AI-entiteiten in de schijnwerpers’. Marco van der Hoeven schrijft op nieuwsplatform Rocking Robots dat “Agents net zo alomtegenwoordig zullen worden als webpagina’s of apps nu zijn”. Op het evenement is het rapport State of de Connected Customer van Salesforce gepresenteerd. Salesforce – een internationaal bedrijf van software voor klantrelatiebeheer – heeft 14.300 consumenten en zakelijke afnemers wereldwijd – onder wie 1000 Nederlanders – ondervraagd voor het bepalen van trends in de relatie met  klanten.
Een Agentforce bevat een reeks autonome AI-agenten die zelfstandig aan de slag gaan bij de klantenservice en de verkoopafdeling of de marketing van een bedrijf. De toepassing is bedoeld om tijdrovende of repeterende taken uit handen te nemen van medewerkers en als volwaardige AI-collega waar nodig bij te springen. Het gaat bijvoorbeeld om het beantwoorden van vragen van klanten of het optimaliseren van marketingcampagnes.
Een Agentforce-agent is een proactieve, zelfstandige applicatie die medewerkers of klanten 24/7 gericht bijstaat. De applicatie beschikt over de benodigde bedrijfskennis om taken uit te voeren volgens een specifieke rol. Een rol definieert de functie en de bredere doelen die de agent binnen het team dient te realiseren.

Salesforce presenteerde Agentforce als een stap verder dan traditionele chatbots, met een redeneermodule die, aldus Van der Hoeven, de klantbehoeften dynamisch beoordeelt en actie onderneemt. Salesforce-executives legden uit dat traditionele chatbots vaak op vaste antwoorden zijn gebaseerd, wat tot frustratie en onvolledige ondersteuning kan leiden. In tegenstelling daarmee biedt het AI-systeem van Agentforce contextueel nauwkeurige antwoorden en lost het zelfstandig problemen op.

Minder vertrouwen

Hert blijkt dat het vertrouwen van consumenten in bedrijven op een record laag niveau staat. Driekwart van de Nederlanders vertrouwt bedrijven minder dan een jaar geleden. Op BAAZ, platform en tijdschrift voor de ondernemer, CEO en hoger management, staat een samenvatting. Bijna de helft (49%) vindt dat door AI-ontwikkelingen het vertrouwen in bedrijven nog belangrijker wordt. Hoewel Nederlanders over het algemeen nuchterder zijn over de impact van AI dan elders in de wereld, zegt 72 procent wel graag te willen weten wanneer zij met een AI-agent communiceren. Dit is een daling ten opzichte van vorig jaar, toen nog negen op de tien consumenten aangaven dit te willen weten.

Een van de conclusies is dat bedrijven het zich niet kunnen veroorloven AI verkeerd te gebruiken. BAAZ schrijft dat alleen al in de periode rond de feestdagen wereldwijd meer dan € 185 miljard aan online verkopen door AI zal worden beïnvloed. Een voorbeeld: voor 38 procent van de klanten is een moeizaam retourproces of een andere onhandige koopervaring een reden om elders te winkelen. Deze eis naar gemak en consistentie zet bedrijven onder druk om te voldoen aan de verwachtingen van de moderne consument.
Jeroen Heijmans, hoofd Enterprise en Deputy Country Leader bij Salesforce in Nederland: “Vanwege het lagere vertrouwen en hogere verwachtingen van consumenten is de retailsector dit jaar een stuk competitiever. De gepersonaliseerde ervaringen met AI-agenten, die we vandaag tijdens de Agentforce World Tour in Nederland presenteren, kunnen de klantloyaliteit vergroten”.

Geen sterke mening

Nederlanders hebben, vergeleken met de rest van de wereld, geen sterke mening over de rol van AI in hun leven, blijk uit het rapport. Bijna de helft (48%) is neutraal over de impact van AI op hun persoonlijke leven, terwijl 53 procent hetzelfde zegt over de invloed op hun professionele leven. Ook de nieuwsgierigheid naar AI is in Nederland lager dan gemiddeld, met slechts 36 procent die nieuwsgierig is naar AI, vergeleken met 41 procent wereldwijd.

Drie kwart van de consumenten heeft minder vertrouwen in bedrijven dan vorig jaar, BAAZ, 20 november 2024: www.baaz.nl

Rapport State of the Connected Customer: www.salesforce.com

Salesforce mikt met Agentforce op ai voor iedereen, door Pim van der Beek, Computable, 20 september 2024: www.computable.nl

Agentforce World Tour: https://invite.salesforce.com/agentforceworldtouramsterdam

Ineens lijken deze voorspellingen voor nog slimmere versie van AI onhaalbaar, door Alistair Barr, Businees Insider Nederland, 18 november 2024: www.businessinsider.nl

Afbeelding bovenaan is van Alexandra Koch

Wel of geen ZZP’er? Belastingdienst handhaaft op schijnzelfstandigheid vanaf 2025

Geschreven op . Gepost in Bedrijfsleven, Blogs, Financiële sector, Overheid. Geen reacties op Wel of geen ZZP’er? Belastingdienst handhaaft op schijnzelfstandigheid vanaf 2025

Het zorgt nu al voor veel onrust, terwijl de maatregel pas ingaat per 1 januari 2025: de waarschuwing dat er streng gecontroleerd gaat worden op ‘schijnzelfstandigheid’. Een maatregel die met name voor de 1,8 miljoen zzp’ers (zelfstandigen zonder personeel) grote consequenties kan hebben.
Max Meldpunt bericht dat ook de ruim 200.000 zzp’ers in de zorg hiermee te maken krijgen: “De maatregel is bedoeld om het aantal zzp’ers, die minder belasting en premies betalen, omlaag te krijgen. Vakbonden en zorgorganisaties staan te juichen, zij willen graag alle zorgmedewerkers in loondienst. De zzp’ers zelf dreigen de zorg uit te gaan als de maatregel doorgaat, waardoor het tekort aan zorgmedewerkers nog groter wordt. Want de cijfers liegen er niet om: in 2031 zal het tekort aan zorgpersoneel naar verwachting oplopen naar 135.000 werknemers. Dit blijkt uit onderzoek van ABF Research in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)”.

BV of maatschap

Zorgvisie – online platform voor beleid en management in de zorg – meldt dat zzp’ers die willen voorkomen dat ze gezien worden als schijnzelfstandige, bezig zijn met het oprichten van een besloten vennootschap (bv) of een maatschap. Ze worden daarbij geholpen door consultants en adviesbureaus. En dat is niet altijd gunstig voor de zzp’er. De kop boven het artikel in Zorgvisie luidt: Consultants pushen kansloze bv-constructies bij paniekerige zzp’ers.

Al in 2016 was er sprake van de misvatting dat een bv-constructie hét middel was tegen voorkoming van ‘schijnzelfstandigheid’.
ZZP Nederland heeft in die tijd onderzoek gedaan naar de gevolgen van de wet DBA –  deregulering beoordeling arbeidsrelaties – voor zzp’ers. Toen bleek al dat meer dan een derde van de responderende zzp’ers op de enquête was benaderd door bemiddelaars. De wet bepaalt dat werkgever en werknemer gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor afspraken over en de juiste kwalificatie van de arbeidsrelatie. Deze wet – ingegaan per mei 2016 – bracht evenwel niet de de beloofde rust en duidelijkheid en zou worden aangepast. Vanwege de onzekerheid werd bekend gemaakt dat de Belastingdienst niet zou gaan controleren op een juiste bepaling van de arbeidsrelatie. Meerdere zzp-organisaties, waaronder de Vereniging Zelfstandigen Nederland – VZN, hadden al gewaarschuwd dat veel zzp’ers niet meer in de zorg wilden werken als zij gedwongen in vaste dienst moesten.

In oktober 2024 is er in de Tweede Kamer besloten dat de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 de controle op de juistheid van de ’bepaling van de arbeidsrelatie intensiever gaat uitvoeren. De Belastingdienst op haar website: “Vanaf 1 januari 2025 hanteren we weer de normale regels. We geven geen aanwijzingen meer. We kunnen dus direct correctieverplichtingen, naheffingsaanslagen en boetes opleggen”.

Veelgehoorde misvattingen

Het online service platform ZZP-er in de zorg meldt dat er veel zorgorganisaties in angst en onzekerheid verkeren en worstelen met de zzp-inzet vanaf 2025: “Om zorgmedewerkers te overtuigen te kiezen voor een dienstverband, worden soms uitspraken gedaan die niet kloppen. Dit maakt zzp’ers soms onnodig ongerust”. Op de site van het platform staat een lijst van veelgehoorde misvattingen over de handhaving op schijnzelfstandigheid, gevolgd door een beschrijving van de veranderingen en de gevolgen daarvan voor zowel organisatie als medewerkers. Deze zijn:

  • ‘Vanaf 1 januari is zzp in de zorg niet meer mogelijk’
  • ‘De Belastingdienst ziet zorg zzp’ers 100% als schijnzelfstandig’
  • ‘Als zzp’er in de zorg kun je niet werken zonder gezag’
  • ‘Je doet ingebed werk, dús je werkt in dienstverband’
  • ‘Zorgorganisaties moeten stoppen met zzp’ers’
  • ‘De risico’s voor schijnzelfstandigheid liggen bij de zzp’er’

Opvallende ‘argumenten’

Het blijkt dat zzp’ers benaderd worden door een zorgorganisatie om (weer) in loondienst te komen. Aangevoerd worden argumenten, beweringen en beloften om dat te doen. Maar ze blijken te worden benaderd met halve waarheden, pertinente onjuistheden en morele chantage, aldus SoloPartners, brancheorganisatie voor zzp’ers in de zorg. Een aantal zorgorganisaties maakt het daarbij wel erg bont. SoloPartners zet de opvallendste ‘argumenten’ op een rij:

  • ‘Wij mogen van de Belastingdienst niet meer met zzp’ers werken’
  • ‘Als zzp’er loop je het risico op naheffingen en boetes’
  • ‘De zzp’er verliest de status als zelfstandige’
  • ‘Als zzp’er loop je reputatieschade’
  • ‘Als zzp’er moet je meer kosten maken’
  • ‘In loondienst krijg je een goede balans tussen werk en privé’
  • ‘Je krijgt ruimte om jezelf te ontwikkelen’
  • ‘Je krijgt een goede werksfeer’
  • ‘Jij dupeert de cliënt als je niet in loondienst komt”’

FNV blij met handhaving Belastingdienst

Volgens vakbond FNV, aldus Max Meldpunt,  is het goed dat de Belastingdienst strenger gaat controleren op ‘schijnzelfstandigheid’. De bond meent dat het aantal zzp’ers tot een ongekend aantal is gegroeid, wat tot een verschraling van de zorg heeft geleid. “We horen heel vaak dat bijvoorbeeld bewoners in de verpleeghuizen zich beklagen over dat er iedere keer andere medewerkers komen. Ze kennen deze nieuwe medewerkers niet en vaak zien ze die na 1 of 2 keer ook nooit meer terug. Deze bewoners zien veel liever de ‘vaste’ gezichten waarmee ze vertrouwd zijn”, aldus FNV Zorg en Welzijn bestuurder Bert de Haas.

Ook vindt de vakbond dat de beloning van de grote groep zzp’ers veel teveel geld kost. “We kunnen dat geld dan beter besteden aan meer loon voor iedereen in plaats van alleen voor een selecte groep.” De vakbond strijdt daarom voor een beter salaris voor de gehele gezondheidszorg, evenals meer zeggenschap van de medewerkers in loondienst over het werkrooster.

Niet meer in loondienst

René Dongelmans, voorzitter van de Vereniging van Zelfstandige Ondernemers in de Zorg (VZOZ),  ziet een grote groep zzp’ers de zorg verlaten als zij straks verplicht worden om (weer) in loondienst te gaan. Dongelmans tegen Max Meldpunt: “De meeste mensen in de zorg hebben bewust gekozen om – vaak vanuit loondienst – zzp’er te worden. Zij kennen de risico’s van niet verzekerd zijn tijdens ziekte en het ontbreken van vakantietoeslagen. Ook hebben zij een bewuste keuze gemaakt met het gegeven dat ze als zzp’er geen automatisch pensioen opbouwen. Dit moeten zij allemaal zelf regelen of aparte verzekeringen voor afsluiten. Maar dit is een bewuste keuze. Een keuze ingegeven voor meer salaris en meer vrijheid. En de schatting is dat driekwart van deze bewuste zzp’ers een terugkeer in de zorg in loondienst niet zien zitten”.

Referenties

Voorkom Schijnzelfstandigheid ZZP in 2025. Overheid ZZP: https://overheidzzp.nl/voorkom-schijnzelfstandigheid-zzp-in-2025/

Grote onrust in de zorg om handhaving Belastingdienst op schijnzelfstandigheid zzp’ers, Max Meldpunt, 20 september 2024: www.maxmeldpunt.nl

Consultants pushen kansloze bv-constructies bij paniekerige zzp’ers, door Suzanne Bremmers, Zorgvisie, 12 november 2024: www.zorgvisie.nl

Hé zorg-zzp’er, laat jij je in loondienst ‘lokken’, SoloPartners, 8 november 2024: www.solopartners.nl

Zzp’ers in de zorg: wat verandert er in 2025? V&VN, 13 november 2024: www.venvn.nl

Belastingdienst voert Kamermotie niet uit: onduidelijkheid over schijnzelfstandigheid blijft, platform ZZP-er in de zorg, 4 november 2024: www.zzp-erindezorg.nl

6 misvattingen over schijnzelfstandigheid: wat verandert er echt in 2025? platform ZZP-er in de zorg, 28 oktober 2024: www.zzp-erindezorg.nl

Wet DBA, FNV Zelfstandigen: https://fnvzzp.nl/themas/wet-dba

De meeste branche- en beroepsorganisaties bieden op de website informatie over de Wet DBA en het voorkomen van schijnzelfstandigheid. Zoals bijvoorbeeld ook platform Accountant:
Het einde van zzp’ers in de accountancy? door Marjan Heemskerk, Accountant, 8 oktober 2024: www.accountant.nl

Podcast Einde van de ZZP? Gevolgen van de wet DBA. Busy Season Talks, 30 september 2024. Duur 38 min. https://open.spotify.com/episode/1MiTffLesoxLCVEAk0PQnn

Belastingdienst: www.belastingdienst.nl
Belastingzaken als zzp’er: www.rijksoverheid.nl

Onrust onder zzp’ers over aanpak schijnzelfstandigheid, Universiteit Leiden, 10 september 2024: www.universiteitleiden.nl

“Geen boete, maar wel torenhoge kosten bij schijnzelfstandigheid”, door Henk Geurtsen, Flex Nieuws, 8 september 2024: www.flexnieuws.nl

Oud-directeur NBA pleit voor meer durf en minder verkramping en angst om krassen op te lopen

Geschreven op . Gepost in Blogs, Financiële sector. Geen reacties op Oud-directeur NBA pleit voor meer durf en minder verkramping en angst om krassen op te lopen

Het zijn pittige reacties op een bijdrage van Berry Wammes op Account, NBA-platform voor accountants en financials. Wammes is programmadirecteur Cultuur en Beroepsontwikkeling bij de Kon. Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA). In Meer krassen, meer moed pleit Wammes “voor meer durf en minder angst om krassen op te lopen en meer begrip voor degenen die dat overkomt. Daar gaan we niet alle problemen mee oplossen, maar het maakt ons minder verkrampt en levert een beter gesprek op dan met het wetboek in de hand. De maatschappelijke polarisatie zal het werk van de onafhankelijk accountant er de komende jaren niet gemakkelijker op maken, een reden te meer om te werken aan onze mentale weerbaarheid”

Wammes citeert aan het begin van zijn artikel Marcel Pheijffer – hoogleraar Forensische Accountancy aan de universiteiten Nyenrode en Leiden – die eerder schreef over ‘de zelfgenoegzame accountant’: “En daar was hij weer, de zelfgenoegzame accountant. In zijn recente column verklaarde Marcel Pheijffer de term van toepassing op de bestuurlijke elite, zeker ‘nu de tegendruk van kritische commissies en kwartiermakers is weggevallen’. Zelfgenoegzaamheid is een kwalificatie die in het verleden vaker werd gebezigd ten aanzien van accountants. Het roept het beeld op van een minzaam glimlachende bestuurder, tevreden achter leunend, sneakers op tafel. Pheijffer heeft gelijk, daaraan wil je je lot niet verbinden. Een groot contrast ook met de ‘vele hardwerkende enthousiastelingen’ die in zijn column een hart onder de riem krijgen gestoken. De mensen op de werkvloer, de young profs, de positief ingestelde oude rotten”.

Zelfgenoegzame leidinggevenden

“Maar is dit beeld realistisch? Behoorden die zelfgenoegzame leidinggevenden niet eerder tot diezelfde groep van hardwerkende enthousiastelingen, voordat ze werden ‘gepromoveerd’ tot bestuurder van kantoor of beroepsorganisatie? Met andere woorden, is het gemeenschappelijk dna van accountants niet identieker dan we veronderstellen? Zouden bestuurlijke inertie en jong enthousiasme niet uit dezelfde bron kunnen voortkomen?
[…]
Marcel Pheijffer heeft volstrekt gelijk in al zijn observaties over de traagheid van besluitvorming en het gebrek aan daadkracht waaronder de sector gebukt gaat. Maar met zijn conclusie dat de oorzaak ligt in bestuurlijke inertie gaat hij niet alleen voorbij aan de weerbarstige realiteit, maar miskent hij ook de goede wil en tomeloze inzet van veel bestuurders. Dat het desondanks toch mis gaat, is vooral een kwestie van opvoeding en karaktervorming, waarin risicomijding en een focus op inhoud prevaleren boven de bereidheid om een kras op te lopen, verantwoordelijkheid te nemen en open te spreken over zaken die mis gingen”.

Lees de hele column van Berry Wammes, Meer krassen, meer moed, Accountant, 12 november 2024: www.accountant.nl/discussie/columns/2024/11/meer-krassen-meer-moed/
Lees ook de reacties. Klik onderaan het artikel op de tekst Reageer voor lezen reacties die rechts in beeld verschijnen.

NBA-programma beroepscultuur: www.nba.nl/tools-en-ondersteuning/achtergrond/cultuur/over-programma-beroepscultuur/

Foto bovenaan is van Nick Youngson