Skip to main content

Redactie Beroepseer

Prijs uitgereikt aan winnaars verkiezing Overheidsmanager en Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2024

De winnaars van de Overheidsawards zijn bekend! Miriam Twilt-Mendonça, directeur Detentiecentrum Rotterdam, is uitgeroepen tot Overheidsmanager van het Jaar 2024 en de Gemeente Heemskerk kreeg de titel Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2024. De uitreiking vond plaats in de Koninklijke Schouwburg van Den Haag op 19 november 2024.

De winnaars van de verkiezing van 2023, Frans Swinkels en Jemuel Lempe,  blikten tijdens de feestelijke prijsuitreiking terug op wat de titel voor hen heeft betekend. Directeur-generaal Eva Heijblom hield namens minister van Binnenlandse Zaken Judith Uitermark een toespraak over het belang van de prijzen. Er was eveneens uitleg over het thema voor de komende Verkiezing Jonge ambtenaar van het Jaar 2025: ‘De creatieve ambtenaar!’ Gastheer van de avond was Paul Depla, burgemeester van Breda.

De twee andere finalisten van de verkiezing Overheidsmanager van het Jaar 2024 waren Aissa Allau, directeur maatschappelijke ontwikkeling van de gemeente Groningen en Bas van Rijsbergen, directeur Ruimtelijk Economisch Domein.
De beide finalisten voor de titel Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2024 waren De Screeningsautoriteit Justis en de Rechtbank van Rotterdam
De verkiezingen hebben laten zien dat er in het gehele publieke domein indrukwekkende prestaties worden verricht.

De jury over Miriam Twilt-Mendonça

De jury, onder voorzitterschap van Jetta Klijnsma, commissaris van de Koning van de provincie Drenthe, deelt mee dat Miriam Twilt-Mendonça haar medewerkers inspireert, maar zich ook door haar omgeving laat inspireren. Onder haar leiding zijn diverse positieve veranderingen tot stand gebracht. Haar excellente leiderschap is een voorbeeld voor velen binnen de overheid, en daarbuiten.

Onder leiding van Mirjam zijn de gesloten deuren van het Detentiecentrum Rotterdam geopend. Zo vindt er veel samenwerking met het onderwijs plaats en krijgen ook de meer kritische partijen een plek aan tafel. Ze bevordert de transparantie door letterlijk de zeepkist op te gaan en eerlijk te vertellen wat er gebeurt. Daarnaast werkt Miriam ‘out of the box’-ideeën uit om gedetineerden zoveel mogelijk te helpen in het terugkeren naar de samenleving. Miriam toont een duidelijke visie en mening, en richt zich altijd op de mens.
Miriam heeft de jury laten zien dat zij een unieke en indrukwekkende leider is in de wereld van justitiële inrichtingen. Ze is een “gastvrouw in een gastonvriendelijke omgeving” die verandering brengt in de gevangeniscultuur. Haar laagdrempeligheid, menselijkheid, vermogen om mensen in hun kracht te zetten, houding om kwetsbaarheid te tonen, worden gezien als haar sterkste eigenschappen als manager.

De jury over gemeente Heemskerk

De jury, onder voorzitterschap van de burgemeester van Den Haag Jan van Zanen, deelt mee dat de collegiale en energieke sfeer direct opvallen binnen de gemeente Heemskerk. De grote diversiteit aan gemeentelijke taken wordt met veel toewijding van de medewerkers en bestuurders uitgevoerd. De medewerkers zoeken voortdurend naar vernieuwing en het management biedt hiervoor de nodige ruimte. En vooral de jongerenclub van de gemeente vindt de jury heel inspirerend. De gemeente Heemskerk pakt de uitdagingen van morgen vandaag al op!

De Overheidsawards worden georganiseerd door de Vereniging voor Overheidsmanagement (VOM) met steun van een elftal organisaties.

Overheidsawards: www.overheidsawards.nl/

 

Foto bovenaan: De drie finalisten van de verkiezing Beste Overheidsorganisatie van het Jaar 2024: Gemeente Heemskerk,  Screeningsautoriteit Justis en de Rechtbank van Rotterdam. Vierde van rechts is jurylid Jan van Zanen. www.overheidsawards.nl/uncategorized/finalisten-2024/

Advies aan regering en parlement: ‘Naar een uitvoerende macht’

De Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) pleit in een ongevraagd advies aan regering en parlement voor versnelling van het versterken van de positie van uitvoerende professionals en organisaties binnen de overheid. De maatschappelijke opgaven zijn groot, er is geen tijd te verliezen; de kennis en voeling met de samenleving moet via de uitvoerders onderdeel worden van de overheid. Dat is noodzakelijk voor herstel van het vertrouwen van burgers en het gezag van de overheid.

De uitvoerders zijn de cruciale schakel tussen overheid en samenleving, en moeten daarvoor van beleidsmakers en politici de ruimte middelen krijgen. Dat vraagt andere ambtelijke en politiek-ambtelijke verhoudingen, in het voordeel van uitvoerders. Zij hebben meer ruimte en invloed nodig bij het vormgeven van nieuw beleid of om van wet- en regelgeving af te wijken.

Weeffouten belemmeren goede uitvoering

Goede uitvoering is één van de speerpunten van het huidige kabinet. Op veel maatschappelijke terreinen zoals wonen, klimaat en migratie, is actie nodig. Daarbij wordt te weinig gebruik gemaakt van de kennis en kunde van de mensen en organisaties die met die maatschappelijke uitdagingen aan de slag moeten: uitvoerende professionals, uitvoeringsorganisaties, inspecties en decentrale overheden. De ROB heeft onderzocht wat er misgaat in het fundament van het openbaar bestuur. Er zijn drie hardnekkige weeffouten in het systeem: uitvoerders worden gezien als ondergeschikt, ze hebben te weinig ruimte om zelf morele keuzes te maken om in te spelen op situaties in de praktijk, en ze staan op afstand van de plekken in Den Haag waar de belangrijkste beslissingen worden genomen.

Iedereen staat wat te doen

Meer ruimte voor uitvoerders vraagt flink wat van het gehele openbaar bestuur: politici, beleidsmakers en van uitvoerders zelf. Het is aan de politici om meer verantwoordelijkheid te nemen voor de uitvoering van het beleid dat ze zelf voorstellen. Nu is het Haagse politieke spel leidend, en de uitkomst daarvan zorgt in de praktijk voor problemen. Ook op de beleidsdepartementen is de focus op de politiek te groot: de rol van ambtenaren als politiek neutrale adviseurs staat hierdoor onder druk. Beleidsmakers en uitvoerders moeten meer gezamenlijk optrekken, bijvoorbeeld door de gevolgen van politieke keuzes beter inzichtelijk te maken. Uitvoerders – organisaties en professionals – mogen zich niet verschuilen achter slecht beleid: bij onrechtvaardige situaties hebben ze de plicht om tegenstand te bieden.

Richt een noodrem in

Een van de aanbevelingen is te zorgen voor een noodrem voor uitvoerende organisaties als beleid dreigt te worden ingevoerd dat onuitvoerbaar is; of beleid dat strijdig is met beginselen van behoorlijk bestuur. Aan de noodrem trekken mag nooit zomaar, en vraagt altijd een goede onderbouwing. Natuurlijk heeft de politiek in een democratische rechtsstaat het laatste woord, maar door uitvoeringsorganisaties de mogelijkheid te geven opdrachten en taken tijdelijk terug te geven, moet de politiek wel keuzes heroverwegen of daar opnieuw verantwoording over afleggen wanneer onrechtvaardige situaties dreigen. De politiek kan er zelf voor kiezen om haar eigen macht wat in te binden in het belang van goede publieke dienstverlening.

Een voorbeeld van de aanpak is het praktijkvoorbeeld De Maatwerkplaats, een lerend netwerk binnen het UWV dat maatwerk faciliteert: https://beroepseer.nl

Downloaden advies Naar een uitvoerende macht, Raad voor het Openbaar Bestuur, 20 oktober 2024: https://beroepseer.nl

Downloaden Samenvatting ‘Naar een uitvoerende macht’, Raad voor het Openbaar Bestuur, 20 oktober 2024: https://beroepseer.nl

Advies ‘Naar een uitvoerende macht’, Raad voor  het Openbaar Bestuur, 20 november 2024:  www.raadopenbaarbestuur.nl

Webinar ‘Rechtsstaat en integriteit’ op 10 december 2024

Beroepseer en integriteit hebben alles met elkaar te maken. Het gaat immers om de intrinsieke motivatie om je vak volgens de waarden die daarvoor gelden zo goed mogelijk uit te voeren. Daarom onderschrijft Stichting Beroepseer van harte de Week of Integrity*), waarin integriteit uitgebreid onder de aandacht wordt gebracht.

Als Partner van de Week van de integriteit organiseert Stichting Beroepseer een gratis webinar: Rechtsstaat en integriteit – Waar ligt de grens? Onder begeleiding van docent Caroline Raat verkennen we op een interactieve manier wanneer je werk mag weigeren, een melding kunt doen en mag demonstreren. Ook staan we stil bij tegenspraak en veiligheid.

Webinar Rechtsstaat en integriteit vindt plaats op dinsdagochtend 10 december 2024 om 9.30 uur.

Aanmelden kan per mail: contact@rechtenraat.nl

Noot
*) Week of Integrity: www.weekofintegrity.org/nl

Afbeelding bovenaan is van Poli

 

AI en klantenservice

De mogelijkheden van generatieve AI en ChatGPT nemen in versneld tempo toe. Terwijl in 2023 duizend AI-experts in een open brief opriepen tot een pauze in de ontwikkeling ervan, hebben ontwikkelaars van kunstmatige intelligentie (AI) geen gehoor gegeven aan een pauze. Een bekende houding is immers: “Als iets eenmaal in de wereld geholpen is, kun je het niet meer tegenhouden; het beste is mee te gaan met de stroom”.
AI wordt gebruikt door steeds meer mensen voor allerlei adviezen – in plaats van naar een advocaat te gaan, om maar een voorbeeld te noemen. Aan de andere kant klinkt er vanuit de zakenwereld scepsis wat betreft de huidige aanpak van het verbeteren van AI-modellen. Die aanpak blijkt niet meer te voldoen, men zoekt naar nieuwe mogelijkheden.

Agentforce

Op het grootschalige evenement Agentforce World Tour in Amsterdam op 12 november 2024 stonden ‘de AI-entiteiten in de schijnwerpers’. Marco van der Hoeven schrijft op nieuwsplatform Rocking Robots dat “Agents net zo alomtegenwoordig zullen worden als webpagina’s of apps nu zijn”. Op het evenement is het rapport State of de Connected Customer van Salesforce gepresenteerd. Salesforce – een internationaal bedrijf van software voor klantrelatiebeheer – heeft 14.300 consumenten en zakelijke afnemers wereldwijd – onder wie 1000 Nederlanders – ondervraagd voor het bepalen van trends in de relatie met  klanten.
Een Agentforce bevat een reeks autonome AI-agenten die zelfstandig aan de slag gaan bij de klantenservice en de verkoopafdeling of de marketing van een bedrijf. De toepassing is bedoeld om tijdrovende of repeterende taken uit handen te nemen van medewerkers en als volwaardige AI-collega waar nodig bij te springen. Het gaat bijvoorbeeld om het beantwoorden van vragen van klanten of het optimaliseren van marketingcampagnes.
Een Agentforce-agent is een proactieve, zelfstandige applicatie die medewerkers of klanten 24/7 gericht bijstaat. De applicatie beschikt over de benodigde bedrijfskennis om taken uit te voeren volgens een specifieke rol. Een rol definieert de functie en de bredere doelen die de agent binnen het team dient te realiseren.

Salesforce presenteerde Agentforce als een stap verder dan traditionele chatbots, met een redeneermodule die, aldus Van der Hoeven, de klantbehoeften dynamisch beoordeelt en actie onderneemt. Salesforce-executives legden uit dat traditionele chatbots vaak op vaste antwoorden zijn gebaseerd, wat tot frustratie en onvolledige ondersteuning kan leiden. In tegenstelling daarmee biedt het AI-systeem van Agentforce contextueel nauwkeurige antwoorden en lost het zelfstandig problemen op.

Minder vertrouwen

Hert blijkt dat het vertrouwen van consumenten in bedrijven op een record laag niveau staat. Driekwart van de Nederlanders vertrouwt bedrijven minder dan een jaar geleden. Op BAAZ, platform en tijdschrift voor de ondernemer, CEO en hoger management, staat een samenvatting. Bijna de helft (49%) vindt dat door AI-ontwikkelingen het vertrouwen in bedrijven nog belangrijker wordt. Hoewel Nederlanders over het algemeen nuchterder zijn over de impact van AI dan elders in de wereld, zegt 72 procent wel graag te willen weten wanneer zij met een AI-agent communiceren. Dit is een daling ten opzichte van vorig jaar, toen nog negen op de tien consumenten aangaven dit te willen weten.

Een van de conclusies is dat bedrijven het zich niet kunnen veroorloven AI verkeerd te gebruiken. BAAZ schrijft dat alleen al in de periode rond de feestdagen wereldwijd meer dan € 185 miljard aan online verkopen door AI zal worden beïnvloed. Een voorbeeld: voor 38 procent van de klanten is een moeizaam retourproces of een andere onhandige koopervaring een reden om elders te winkelen. Deze eis naar gemak en consistentie zet bedrijven onder druk om te voldoen aan de verwachtingen van de moderne consument.
Jeroen Heijmans, hoofd Enterprise en Deputy Country Leader bij Salesforce in Nederland: “Vanwege het lagere vertrouwen en hogere verwachtingen van consumenten is de retailsector dit jaar een stuk competitiever. De gepersonaliseerde ervaringen met AI-agenten, die we vandaag tijdens de Agentforce World Tour in Nederland presenteren, kunnen de klantloyaliteit vergroten”.

Geen sterke mening

Nederlanders hebben, vergeleken met de rest van de wereld, geen sterke mening over de rol van AI in hun leven, blijk uit het rapport. Bijna de helft (48%) is neutraal over de impact van AI op hun persoonlijke leven, terwijl 53 procent hetzelfde zegt over de invloed op hun professionele leven. Ook de nieuwsgierigheid naar AI is in Nederland lager dan gemiddeld, met slechts 36 procent die nieuwsgierig is naar AI, vergeleken met 41 procent wereldwijd.

Drie kwart van de consumenten heeft minder vertrouwen in bedrijven dan vorig jaar, BAAZ, 20 november 2024: www.baaz.nl

Rapport State of the Connected Customer: www.salesforce.com

Salesforce mikt met Agentforce op ai voor iedereen, door Pim van der Beek, Computable, 20 september 2024: www.computable.nl

Agentforce World Tour: https://invite.salesforce.com/agentforceworldtouramsterdam

Ineens lijken deze voorspellingen voor nog slimmere versie van AI onhaalbaar, door Alistair Barr, Businees Insider Nederland, 18 november 2024: www.businessinsider.nl

Afbeelding bovenaan is van Alexandra Koch

Wel of geen ZZP’er? Belastingdienst handhaaft op schijnzelfstandigheid vanaf 2025

Het zorgt nu al voor veel onrust, terwijl de maatregel pas ingaat per 1 januari 2025: de waarschuwing dat er streng gecontroleerd gaat worden op ‘schijnzelfstandigheid’. Een maatregel die met name voor de 1,8 miljoen zzp’ers (zelfstandigen zonder personeel) grote consequenties kan hebben.
Max Meldpunt bericht dat ook de ruim 200.000 zzp’ers in de zorg hiermee te maken krijgen: “De maatregel is bedoeld om het aantal zzp’ers, die minder belasting en premies betalen, omlaag te krijgen. Vakbonden en zorgorganisaties staan te juichen, zij willen graag alle zorgmedewerkers in loondienst. De zzp’ers zelf dreigen de zorg uit te gaan als de maatregel doorgaat, waardoor het tekort aan zorgmedewerkers nog groter wordt. Want de cijfers liegen er niet om: in 2031 zal het tekort aan zorgpersoneel naar verwachting oplopen naar 135.000 werknemers. Dit blijkt uit onderzoek van ABF Research in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)”.

BV of maatschap

Zorgvisie – online platform voor beleid en management in de zorg – meldt dat zzp’ers die willen voorkomen dat ze gezien worden als schijnzelfstandige, bezig zijn met het oprichten van een besloten vennootschap (bv) of een maatschap. Ze worden daarbij geholpen door consultants en adviesbureaus. En dat is niet altijd gunstig voor de zzp’er. De kop boven het artikel in Zorgvisie luidt: Consultants pushen kansloze bv-constructies bij paniekerige zzp’ers.

Al in 2016 was er sprake van de misvatting dat een bv-constructie hét middel was tegen voorkoming van ‘schijnzelfstandigheid’.
ZZP Nederland heeft in die tijd onderzoek gedaan naar de gevolgen van de wet DBA –  deregulering beoordeling arbeidsrelaties – voor zzp’ers. Toen bleek al dat meer dan een derde van de responderende zzp’ers op de enquête was benaderd door bemiddelaars. De wet bepaalt dat werkgever en werknemer gezamenlijk verantwoordelijk zijn voor afspraken over en de juiste kwalificatie van de arbeidsrelatie. Deze wet – ingegaan per mei 2016 – bracht evenwel niet de de beloofde rust en duidelijkheid en zou worden aangepast. Vanwege de onzekerheid werd bekend gemaakt dat de Belastingdienst niet zou gaan controleren op een juiste bepaling van de arbeidsrelatie. Meerdere zzp-organisaties, waaronder de Vereniging Zelfstandigen Nederland – VZN, hadden al gewaarschuwd dat veel zzp’ers niet meer in de zorg wilden werken als zij gedwongen in vaste dienst moesten.

In oktober 2024 is er in de Tweede Kamer besloten dat de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 de controle op de juistheid van de ’bepaling van de arbeidsrelatie intensiever gaat uitvoeren. De Belastingdienst op haar website: “Vanaf 1 januari 2025 hanteren we weer de normale regels. We geven geen aanwijzingen meer. We kunnen dus direct correctieverplichtingen, naheffingsaanslagen en boetes opleggen”.

Veelgehoorde misvattingen

Het online service platform ZZP-er in de zorg meldt dat er veel zorgorganisaties in angst en onzekerheid verkeren en worstelen met de zzp-inzet vanaf 2025: “Om zorgmedewerkers te overtuigen te kiezen voor een dienstverband, worden soms uitspraken gedaan die niet kloppen. Dit maakt zzp’ers soms onnodig ongerust”. Op de site van het platform staat een lijst van veelgehoorde misvattingen over de handhaving op schijnzelfstandigheid, gevolgd door een beschrijving van de veranderingen en de gevolgen daarvan voor zowel organisatie als medewerkers. Deze zijn:

  • ‘Vanaf 1 januari is zzp in de zorg niet meer mogelijk’
  • ‘De Belastingdienst ziet zorg zzp’ers 100% als schijnzelfstandig’
  • ‘Als zzp’er in de zorg kun je niet werken zonder gezag’
  • ‘Je doet ingebed werk, dús je werkt in dienstverband’
  • ‘Zorgorganisaties moeten stoppen met zzp’ers’
  • ‘De risico’s voor schijnzelfstandigheid liggen bij de zzp’er’

Opvallende ‘argumenten’

Het blijkt dat zzp’ers benaderd worden door een zorgorganisatie om (weer) in loondienst te komen. Aangevoerd worden argumenten, beweringen en beloften om dat te doen. Maar ze blijken te worden benaderd met halve waarheden, pertinente onjuistheden en morele chantage, aldus SoloPartners, brancheorganisatie voor zzp’ers in de zorg. Een aantal zorgorganisaties maakt het daarbij wel erg bont. SoloPartners zet de opvallendste ‘argumenten’ op een rij:

  • ‘Wij mogen van de Belastingdienst niet meer met zzp’ers werken’
  • ‘Als zzp’er loop je het risico op naheffingen en boetes’
  • ‘De zzp’er verliest de status als zelfstandige’
  • ‘Als zzp’er loop je reputatieschade’
  • ‘Als zzp’er moet je meer kosten maken’
  • ‘In loondienst krijg je een goede balans tussen werk en privé’
  • ‘Je krijgt ruimte om jezelf te ontwikkelen’
  • ‘Je krijgt een goede werksfeer’
  • ‘Jij dupeert de cliënt als je niet in loondienst komt”’

FNV blij met handhaving Belastingdienst

Volgens vakbond FNV, aldus Max Meldpunt,  is het goed dat de Belastingdienst strenger gaat controleren op ‘schijnzelfstandigheid’. De bond meent dat het aantal zzp’ers tot een ongekend aantal is gegroeid, wat tot een verschraling van de zorg heeft geleid. “We horen heel vaak dat bijvoorbeeld bewoners in de verpleeghuizen zich beklagen over dat er iedere keer andere medewerkers komen. Ze kennen deze nieuwe medewerkers niet en vaak zien ze die na 1 of 2 keer ook nooit meer terug. Deze bewoners zien veel liever de ‘vaste’ gezichten waarmee ze vertrouwd zijn”, aldus FNV Zorg en Welzijn bestuurder Bert de Haas.

Ook vindt de vakbond dat de beloning van de grote groep zzp’ers veel teveel geld kost. “We kunnen dat geld dan beter besteden aan meer loon voor iedereen in plaats van alleen voor een selecte groep.” De vakbond strijdt daarom voor een beter salaris voor de gehele gezondheidszorg, evenals meer zeggenschap van de medewerkers in loondienst over het werkrooster.

Niet meer in loondienst

René Dongelmans, voorzitter van de Vereniging van Zelfstandige Ondernemers in de Zorg (VZOZ),  ziet een grote groep zzp’ers de zorg verlaten als zij straks verplicht worden om (weer) in loondienst te gaan. Dongelmans tegen Max Meldpunt: “De meeste mensen in de zorg hebben bewust gekozen om – vaak vanuit loondienst – zzp’er te worden. Zij kennen de risico’s van niet verzekerd zijn tijdens ziekte en het ontbreken van vakantietoeslagen. Ook hebben zij een bewuste keuze gemaakt met het gegeven dat ze als zzp’er geen automatisch pensioen opbouwen. Dit moeten zij allemaal zelf regelen of aparte verzekeringen voor afsluiten. Maar dit is een bewuste keuze. Een keuze ingegeven voor meer salaris en meer vrijheid. En de schatting is dat driekwart van deze bewuste zzp’ers een terugkeer in de zorg in loondienst niet zien zitten”.

Referenties

Voorkom Schijnzelfstandigheid ZZP in 2025. Overheid ZZP: https://overheidzzp.nl/voorkom-schijnzelfstandigheid-zzp-in-2025/

Grote onrust in de zorg om handhaving Belastingdienst op schijnzelfstandigheid zzp’ers, Max Meldpunt, 20 september 2024: www.maxmeldpunt.nl

Consultants pushen kansloze bv-constructies bij paniekerige zzp’ers, door Suzanne Bremmers, Zorgvisie, 12 november 2024: www.zorgvisie.nl

Hé zorg-zzp’er, laat jij je in loondienst ‘lokken’, SoloPartners, 8 november 2024: www.solopartners.nl

Zzp’ers in de zorg: wat verandert er in 2025? V&VN, 13 november 2024: www.venvn.nl

Belastingdienst voert Kamermotie niet uit: onduidelijkheid over schijnzelfstandigheid blijft, platform ZZP-er in de zorg, 4 november 2024: www.zzp-erindezorg.nl

6 misvattingen over schijnzelfstandigheid: wat verandert er echt in 2025? platform ZZP-er in de zorg, 28 oktober 2024: www.zzp-erindezorg.nl

Wet DBA, FNV Zelfstandigen: https://fnvzzp.nl/themas/wet-dba

De meeste branche- en beroepsorganisaties bieden op de website informatie over de Wet DBA en het voorkomen van schijnzelfstandigheid. Zoals bijvoorbeeld ook platform Accountant:
Het einde van zzp’ers in de accountancy? door Marjan Heemskerk, Accountant, 8 oktober 2024: www.accountant.nl

Podcast Einde van de ZZP? Gevolgen van de wet DBA. Busy Season Talks, 30 september 2024. Duur 38 min. https://open.spotify.com/episode/1MiTffLesoxLCVEAk0PQnn

Belastingdienst: www.belastingdienst.nl
Belastingzaken als zzp’er: www.rijksoverheid.nl

Onrust onder zzp’ers over aanpak schijnzelfstandigheid, Universiteit Leiden, 10 september 2024: www.universiteitleiden.nl

“Geen boete, maar wel torenhoge kosten bij schijnzelfstandigheid”, door Henk Geurtsen, Flex Nieuws, 8 september 2024: www.flexnieuws.nl

Oud-directeur NBA pleit voor meer durf en minder verkramping en angst om krassen op te lopen

Het zijn pittige reacties op een bijdrage van Berry Wammes op Account, NBA-platform voor accountants en financials. Wammes is programmadirecteur Cultuur en Beroepsontwikkeling bij de Kon. Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA). In Meer krassen, meer moed pleit Wammes “voor meer durf en minder angst om krassen op te lopen en meer begrip voor degenen die dat overkomt. Daar gaan we niet alle problemen mee oplossen, maar het maakt ons minder verkrampt en levert een beter gesprek op dan met het wetboek in de hand. De maatschappelijke polarisatie zal het werk van de onafhankelijk accountant er de komende jaren niet gemakkelijker op maken, een reden te meer om te werken aan onze mentale weerbaarheid”

Wammes citeert aan het begin van zijn artikel Marcel Pheijffer – hoogleraar Forensische Accountancy aan de universiteiten Nyenrode en Leiden – die eerder schreef over ‘de zelfgenoegzame accountant’: “En daar was hij weer, de zelfgenoegzame accountant. In zijn recente column verklaarde Marcel Pheijffer de term van toepassing op de bestuurlijke elite, zeker ‘nu de tegendruk van kritische commissies en kwartiermakers is weggevallen’. Zelfgenoegzaamheid is een kwalificatie die in het verleden vaker werd gebezigd ten aanzien van accountants. Het roept het beeld op van een minzaam glimlachende bestuurder, tevreden achter leunend, sneakers op tafel. Pheijffer heeft gelijk, daaraan wil je je lot niet verbinden. Een groot contrast ook met de ‘vele hardwerkende enthousiastelingen’ die in zijn column een hart onder de riem krijgen gestoken. De mensen op de werkvloer, de young profs, de positief ingestelde oude rotten”.

Zelfgenoegzame leidinggevenden

“Maar is dit beeld realistisch? Behoorden die zelfgenoegzame leidinggevenden niet eerder tot diezelfde groep van hardwerkende enthousiastelingen, voordat ze werden ‘gepromoveerd’ tot bestuurder van kantoor of beroepsorganisatie? Met andere woorden, is het gemeenschappelijk dna van accountants niet identieker dan we veronderstellen? Zouden bestuurlijke inertie en jong enthousiasme niet uit dezelfde bron kunnen voortkomen?
[…]
Marcel Pheijffer heeft volstrekt gelijk in al zijn observaties over de traagheid van besluitvorming en het gebrek aan daadkracht waaronder de sector gebukt gaat. Maar met zijn conclusie dat de oorzaak ligt in bestuurlijke inertie gaat hij niet alleen voorbij aan de weerbarstige realiteit, maar miskent hij ook de goede wil en tomeloze inzet van veel bestuurders. Dat het desondanks toch mis gaat, is vooral een kwestie van opvoeding en karaktervorming, waarin risicomijding en een focus op inhoud prevaleren boven de bereidheid om een kras op te lopen, verantwoordelijkheid te nemen en open te spreken over zaken die mis gingen”.

Lees de hele column van Berry Wammes, Meer krassen, meer moed, Accountant, 12 november 2024: www.accountant.nl/discussie/columns/2024/11/meer-krassen-meer-moed/
Lees ook de reacties. Klik onderaan het artikel op de tekst Reageer voor lezen reacties die rechts in beeld verschijnen.

NBA-programma beroepscultuur: www.nba.nl/tools-en-ondersteuning/achtergrond/cultuur/over-programma-beroepscultuur/

Foto bovenaan is van Nick Youngson

WOinActie

Speech van Ingrid Robeyns, namens WOinActie

Speech van Ingrid Robeyns, namens WOinActie

donderdag, 14 november, 2024

Beste aanwezigen,

Beste studenten en collega’s die over heel het land meekijken via de livestream,

Wij hadden met vele duizenden op het Domplein in Utrecht willen staan.*)  Het is zeer zorgwekkend dat dat niet door mocht gaan, en het laatste woord is daar nog niet over gezegd. Gelukkig is deze bijeenkomst, in het hart van de democratie, een krachtig alternatief, en wij zijn de politici dankbaar die dit op heel korte tijd mogelijk hebben gemaakt.

Het is belangrijk dat ons protest in een andere vorm alsnog door kan gaan, want er staat iets op het spel!

Aanvallen op het recht van onze studenten om te studeren zonder stress om geldzorgen, en met de nodige tijd om zich als jonge mensen te kunnen ontplooien.

Aanvallen op wetenschappers, die steeds meer in het nauw komen, en hun taken niet meer naar behoren kunnen uitvoeren.

Aanvallen op Nederland, die deze kennis verdomd hard nodig heeft, zodat we een welvarend land kunnen blijven met een sterke democratie en een robuuste rechtsstaat.

Want laat ons helder zijn: er is geen enkele rationale onderbouwing voor deze bezuinigingen van meer dan 1 miljard. We hebben het de voorbije weken al herhaaldelijk beargumenteerd in de media: de bezuinigingen zijn onnodig, onverstandig, onwenselijk, en niet legitiem. Maar Eppo Bruins lijkt helemaal niet te geven om feiten en argumenten. Hij heeft nog geen enkele van onze inhoudelijke argumenten weerlegd. Hij komt niet verder dan het riedeltje dat het kabinet ervoor kiest om meer te investeren in defensie en bestaanszekerheid.

Maar laten we kijken naar de feiten, en niet naar wat Eppo Bruins beweert. Deze regering doet erg weinig aan bestaanszekerheid, en geeft aandeelhouders en mensen met grote vermogens meer dan 1 miljard belastingvermindering. En dat levert het land helemaal niets op. Kennis daarentegen levert de economie en de samenleving heel veel op! Daarom is dit niet gewoon een bezuiniging, maar het is het een aanval van de regering Schoof op jongeren die willen studeren, op docenten, op wetenschappers. Het is een doelbewuste aanval op hogescholen en universiteiten.

En nu worden we ook geconfronteerd met een aanval op ons demonstratierecht. Op basis van informatie die niemand van ons heeft kunnen checken, heeft de veiligheidsdriehoek in Utrecht de facto de demonstratie verboden. Daarom verkondig ik hier onze eis:

Wij roepen deze regering op om deze bezuiniging terug te draaien. Wij roepen de eerste en tweede kamerleden van alle partijen op om tegen deze bezuinigingen te stemmen. Een krachtig land heeft krachtige, onafhankelijke hogescholen en universiteiten nodig – stop deze aanvallen op Nederland! Een sterke democratie en een robuuste rechtsstaat hebben instituties nodig die kritisch naar de samenleving kijken – stop deze aanvallen op de democratie en de rechtstaat!

Wij roepen onze universitaire bestuurders op om deze bezuinigingen niet uit te voeren. In plaats van het beleid al te gaan uitvoeren, verwachten wij van onze bestuurders moreel en politiek leiderschap. Wij willen bestuurders die zich verzetten tegen de aanvallen, in plaats van de aanvallen te gaan opvangen en uitvoeren. Wij vragen jullie om bestuurlijke ongehoorzaamheid!

Wij roepen alle alumni op om de universiteiten en hogescholen te verdedigen. Jullie hebben in het verleden de kans gekregen te studeren – en daar plukken jullie je hele leven voordeel van. Sta op voor de jongere generaties, die hier ook recht op hebben!

Wij roepen studenten, docenten en wetenschappers op om je medestudenten en collega’s die nog niet protesteren te informeren. Velen zijn zich niet helemaal bewust van hoe gevaarlijk deze situatie is. Als het kabinet Schoof nu 1 miljard kan bezuinigingen, ondanks alle redenen waarom dit onnodig, onverstandig, onwenselijk en niet legitiem is, dan kan ze op dezelfde autoritaire manier volgend jaar nog meer bezuinigen, of het collegegeld verdrievoudigen. De universiteiten en hogescholen zijn heel waardevolle instituties. Als ze aangevallen worden, moeten we ze verdedigen.

Beste studenten en collega’s,

Wij proberen vandaag met heel veel mensen alsnog een krachtig signaal afgegeven dat de aangekondigde bezuinigingen totaal onacceptabel zijn. We eisen dat die bezuinigingen van tafel gaan. Binnenkort zullen we dat alsnog en masse doen in het hart van Den Haag.

En als Eppo Bruins hiertoe niet bereid is, dan zullen we ons protest moeten escaleren. Dat kan alleen maar als we één front vormen. Alle studenten, docenten en wetenschappers moeten meedoen. Alle universiteiten moeten meedoen – ook de universiteiten die minder hard getroffen zijn door deze aanval, en die veel geld kunnen verwerven uit de industrie. Wij rekenen op ieders solidariteit!

Mijn laatste woord is aan Eppo Bruins en het kabinet Schoof. Nederland heeft fantastisch hoger onderwijs waarin heel veel jongeren degelijk worden opgeleid. Houd het hoger onderwijs toegankelijk, en geef docenten de middelen om het op hoog niveau te doceren! En Nederland heeft een fantastisch systeem van publieke wetenschap, waarin onderzoek wordt gedaan dat Nederland en de wereld beter maakt, en dat gebeurt dan ook nog eens superefficiënt.

Minister Bruins, wij laten het hoger onderwijs en de wetenschap niet kapot maken. Trek de bezuinigingen terug!

Noot
*) WOinActie: demonstratieverbod is onbegrijpelijk: Duizenden studenten en docenten stonden klaar om op donderdag 14 november 2024 te protesteren tegen de gigantische bezuinigingen op het hoger onderwijs. Alle voortekenen zeiden dat het de grootste demonstratie in het hoger onderwijs ooit zou worden. De demonstratie werd afgelast. Lees verder:  https://woinactie.blogspot.com/2024/11/woinactie-demonstratieverbod-is.html

 

WO in Actie: https://woinactie.blogspot.com/2024/11/speech-van-ingrid-robeyns-namens.html

Ingrid Robeyns: www.uu.nl/medewerkers/IAMRobeyns

Commentaren op bezuinigingen in het onderwijs. Protestmars in Utrecht, Blogs Beroepseer, 30 oktober 2024: https://beroepseer.nl/blogs

rood vierkant voor WOiActie

Symbool van WOinActie is het rode vierkantje. Het symboliseert dat de rek in het WO er helemaal uit is.

 

Afsluiting tweede pilot ‘Modern gezag voor raadsleden’

Een groep van acht raadsleden kregen de gelegenheid een presentatie te geven aan een zaal met enthousiaste toehoorders over de opgedane kennis in de leergang Modern gezag voor raadsleden. Zaterdag 9 november 2024 vond in Theater Film Café De Lieve Vrouw in Amersfoort de slotbijeenkomst plaats.
De raadsleden uit gemeenten met meer dan honderdduizend inwoners zijn acht weken actief aan de slag gegaan met de leergang die Stichting Beroepseer speciaal heeft ontwikkeld voor raadsleden. Het traject werd ondersteund door het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Gemeente Almere en de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden.

Lees verder op Nederlandse Vereniging voor Raadsleden: Leergang Modern Gezag afgesloten door raadsleden, 11 november 2024: www.raadsleden.nl/actueel/nieuws/leergang-modern-gezag-afgesloten-door-raadsleden/

Stichting Beroepseer lanceert Leergang Modern Gezag voor raadsleden, door Maurits Hoenders, Stichting Beroepseer, 7 maart 2024: https://beroepseer.nl

Raadsleden bouwen in leergang aan krachtig gezagsprofiel, door Corné van der Meulen, Stichting Beroepseer, 22 oktober 2024: https://beroepseer.nl/

Op de foto bovenaan, van links naar rechts:

Maurits Hoenders (St. Beroepseer), Roger Dragstra (Gemeente Leeuwarden), Spencer Alberg (Gemeente Almere), Jurgen Morgenstond (Gemeente Almere), Eline Gumbert (Gemeente Haarlemmermeer), Ivo van Spronsen
(Gemeente Leiden), Dirk Visser (Gemeente Leeuwarden), Juliette Meurs-Troch (Gemeente Zoetermeer), Marc Newsome (Gemeente Leiden) en Taco van Dijk (St. Beroepseer).

Bert Hubert in Villamedia: ‘Journalistiek is poortwachter. Daar komen we op een gevoelig punt. Het publiceren van nieuws heeft altijd effecten’

“In Jurassic Park weet men te ontsnappen aan dinosaurussen, omdat het gezichtsvermogen van deze dieren gebaseerd zou zijn op beweging. Nou weet ik niet of dat waar is, wat ik wel weet is dat het gezichtsvermogen van de politiek, en specifiek de Tweede Kamer, gebaseerd is op journalistieke aandacht. Bijna alle Kamervragen beginnen met een verwijzing naar een nieuwsbericht. Hoewel dit vleiend over kan komen geldt ook het omgekeerde: als er geen artikel is, dan doet de politiek dus ook niks”. Zo begint Bert Hubert*) zijn bijdrage op website Villamedia over journalistiek: Opinie: ‘Journalisten, (be)grijp uw macht’.

Hubert vervolgt dat het onderwerp dan net zo goed niet kan bestaan. En dat maakt de journalistiek tot een zeer belangrijke poortwachter. Zonder zich daar altijd expliciet bewust van te zijn.

Iedere redactie, iedere journalist, iedere publicist maakt steeds afwegingen of een onderwerp nou nieuws is. Direct betrokkenen vinden hun verhaal natuurlijk altijd belangrijk, maar is het ook nieuws? Hier kunnen op allemaal manieren keuzes gemaakt worden. Het is natuurlijk het veiligste om te schrijven over iets wat elders al in de media is geweest, of waar politici zich online al stevig over hebben uitgelaten. De relevantie staat dan vast.

Maar dit leidt tot een moeilijke kip-en-ei-situatie voor zaken die tot nu toe nog onder de radar gebleven zijn. Als eerste een stukje over iets schrijven vergt het nodige lef, want de journalist zal zelf moeten inschatten of dit een relevant onderwerp is, of dat het alleen nieuws is in de ogen van de aandrager. Zoiets uitzoeken vergt een hoop tijd en werk, en vervolgens kan je er ook nog naast zitten.

Geen nieuws is geen aandacht

Maar zoals gezegd, het probleem is nu dat zolang iets nergens nieuws lijkt te zijn, het onderwerp volslagen onzichtbaar is in de moderne politiek. Geen nieuws is geen aandacht, is geen transparantie, is geen licht wat schijnt op mogelijk gemakzuchtige of schadelijke beslissingen. Zo in het donker is een hoop gerommel mogelijk.
[…]
Hoe bepaalt de pers wanneer iets aandacht krijgt? Het lijken veelal ad-hoc beslissingen, gebaseerd op vermoedens over wat lezers/luisteraars/kijkers wel of niet zullen waarderen. Het besluit lijkt vaak genomen te worden door de individuele stukjesschrijver, die (begrijpelijk) concludeert dat hij/zij meer artikelen kan schrijven als je niet eerst zelf een boel tijd kwijt bent om te bepalen of het nieuwswaardig is. Ook kost het vaak een hoop moeite een redactie te overtuigen, want ook die lijken niet graag de eerste te willen zijn.

Lees het hele stuk van Bert Hubert, Opinie: ‘Journalisten, (be)grijp uw macht’, Villamedia 12 november 2024: www.villamedia.nl/artikel/opinie-journalisten-begrijp-uw-macht
Aan het eind van zijn artikel pleit Hubert ervoor dat (junior) journalisten actief steun moeten krijgen in het bepalen van of iets nieuws gaat worden of niet, en dat het heel belangrijk is hier niet alleen veilig te kiezen.

*) Noot
Bert Hubert is de oprichter van PowerDNS, ook werkte hij voor de AIVD. Tegenwoordig doet Hubert DNA onderzoek en was hij tot 2022 lid van de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (TIB). Zie verder: Personalia Bert Hubert, Follow the money: https://www.ftm.nl/tag/bert-hubert

Website Bert Hubert: https://berthub.eu/

Foto bovenaan is van Andy Leung, Hongkong