Tekort aan buschauffeurs goed op te lossen met ‘sociale roosters’ en verlaging werkdruk

Vervoersbedrijven waarschuwen dat de reiziger de dupe zal worden van een snel oplopend tekort aan buschauffeurs. Veertig tot vijftig procent van de chauffeurs gaat binnenkort met pensioen. Minder dan een procent van de mensen met een busrijbewijs is 30 jaar of jonger.
Volgens Paula Verhoef van FNV Streekvervoer huilen de werkgevers in het streekvervoer krokodillentranen: “Ze hebben in de afgelopen jaren het voorspelbare probleem van personeelstekorten als gevolg van de vergrijzing niet alleen schromelijk onderschat, maar zelfs uit winstbejag bewust de andere kant op gekeken. De werkdruk van de bestaande chauffeurs werd tot grote hoogte opgestuwd in plaats van dat jongere buschauffeurs een baan werd aangeboden. Zo werden de inkomsten uit de vervoersconcessies zo hoog mogelijk gehouden”.

Hoge werkdruk maakt vak buschauffeur onaantrekkelijk

De sector kan zich aantrekkelijk maken voor nieuwe jonge werknemers door serieus te kijken naar ‘socialere roosters’ en daarmee de werkdruk voor chauffeurs te verlagen, zegt FNV Streekvervoer. En door fors in te zetten op ouderenregelingen, waardoor oudere werknemers worden ontzien en jongere werknemers een kans krijgen. Verhoef: “Recente pogingen te komen tot ‘socialere roosters’ stranden maar al te vaak op de houding van de werkgevers. De in de laatste jaren steeds verder opgevoerde werkdruk voor chauffeurs maakt de bestaande werknemers zeer wantrouwend als het gaat om aanpassingen van roosters en diensten. En terecht. Al te vaak proberen werkgevers onder het mom van flexibiliteit nog de laatste restjes rust en pauze uit de roosters te knijpen. De hoge werkdruk zorgt voor een hoog ziekteverzuim. Chauffeurs zitten in sommige gevallen ruim vier uur achter het stuur, zonder een plaspauze of een moment om zich te vertreden. Het is wachten op een moment dat het mis gaat. Ook de veiligheid van reizigers, medeweggebruikers en chauffeurs staat op het spel”.

FNV Streekvervoer pleit al jaren voor een betere voorbereiding op de aanstaande pensioengolf onder buschauffeurs. Verhoef: “Zelfs de overheid heeft ze, via het verhogen van de pensioenleeftijd, nog wat uitstel gegeven voor het vinden van een oplossing. Afspraken over ouderenregelingen waarin jongeren meer ruimte krijgen om in te stromen zijn in de afgelopen jaren moeizaam tot stand gekomen. Werkgevers hielden de hand op de knip en konden of wilden door geringe winstmarges niet investeren in de toekomst. Met een wat meer open blik naar de toekomst hadden ze de voorstellen van de bonden kunnen omarmen en het probleem van de personeelstekorten deels kunnen voorkomen”.

Geen race naar de bodem

De door Arriva geopperde oplossing om minder via de cao af te spreken en meer per bedrijf de arbeidsvoorwaarden te regelen, zal een desastreus effect hebben op de sector. Verhoef: “De onderlinge concurrentie op arbeidsvoorwaarden krijgt dan vrij spel. In een systeem van aanbesteding, waarin bedrijven tegen elkaar moeten opbieden om een vervoersconcessie gegund te krijgen, zal dat alleen maar leiden tot een ‘race naar de bodem’ voor wat betreft de arbeidsvoorwaarden. Overigens is de huidige cao al een minimum-cao. Het staat openbaar-vervoerbedrijven vrij om bovenop de huidige cao regelingen te treffen die hen aantrekkelijker maken op de arbeidsmarkt”.

Winstbejag busvervoerders blokkeert oplossing personeelstekort, FNV RET, 30 juli 2017: https://fnv-ret.nl

Busvervoer in de knel door tekort aan buschauffeurs, MAX Vandaag, 31 juli 2017: www.maxvandaag.nl