Wat maakt een jeugdhulporganisatie aantrekkelijk om voor te werken? Uitslag van een enquête

Wat maakt een jeugdhulporganisatie aantrekkelijk om voor te werken? ‘Jeugdhulp Alles in het werk’^*) vroeg aan medewerkers en bestuurders in de sector welke ingrediënten het succes bepalen. Uit het onderzoek blijkt dat het centraal stellen van het belang van kinderen en jongeren op nummer 1 staat.

In het rapport Ingrediënten voor aantrekkelijke organisaties in jeugdhulp zijn de resultaten opgenomen van twee onderzoeken. Het eerste onderzoek was gericht op het achterhalen van de belangrijkste ingrediënten die organisaties in het jeugddomein aantrekkelijk maken voor medewerkers. Hiervoor is een online-enquête ontwikkeld waaraan 308 medewerkers hebben deelgenomen. Ze zijn afkomstig uit verschillende takken in de brede jeugdhulp, waaronder organisaties voor jeugd-en opvoedhulp, gecertificeerde instellingen, organisaties voor jeugd ggz, organisaties voor jeugd gehandicaptenzorg, JeugdzorgPlus, Veilig Thuis, organisaties die meerdere soorten jeugdhulp aanbieden en overige organisaties. Het merendeel van de deelnemers heeft een functie met jeugdigen of kinderen (primair proces, 73%).

Het tweede onderzoek betreft een secundaire analyse op data uit de werknemersenquête van 2019, uitgevoerd door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) als onderdeel van het Onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (OAZW). De volgende vraag stond bij deze secundaire analyse centraal: “Zijn er beïnvloedende factoren (of voorspellers) die de uitkomsten van de benoemde ingrediënten van aantrekkelijke organisaties onderstrepen of hier aanvullende informatie voor geven?”

Aantrekkelijke organisaties zijn van onschatbare waarde voor de sector. Zij weten nieuwe medewerkers te trekken en te behouden en dragen zo bij aan een sterke arbeidsmarkt jeugd. Een sector die te maken heeft met een hoog verloop en verzuim. Hoe doen ze dat? De onderzoekers komen met een lijst van bijna veertig ingrediënten die passen bij een organisatie waar het fijn werken is.

Uitkomsten onderzoek

78 procent van de deelnemers noemt het belang van kinderen en jongeren centraal stellen als het belangrijkste ingrediënt. Op nummer twee staat met 63 procent de organisatie die medewerkers tijd geeft voor reflectie, het bespreken en ontwikkelen van ideeën. Als derde ingrediënt noemt 59 procent de waardering en erkenning van professionals. Daarna volgt met 57 procent een cultuur van vertrouwen binnen de organisatie. Aandacht voor werkplezier staat met 55 procent op nummer vijf.

Ook blijkt dat steun van leidinggevenden en de organisatie meteen de belangrijkste voorspeller is voor het verminderen van de ervaren vermoeidheid van medewerkers. Daarnaast spelen werkinhoud, autonomie en arbeidsvoorwaarden een belangrijke rol in het welbevinden van medewerkers.

Jeugdprofessionals aan je binden

De resultaten zijn belangrijk voor de sector, zegt Maaike van der Aar, landelijk bestuurder FNV Zorg en Welzijn. Als lid van de Arbeidsmarkttafel Jeugd is ze trekker van het project ‘Aantrekkelijke organisatie’, waarvan het onderzoek deel uitmaakt. “Uit een rondgang in het veld blijkt dat je op zo’n manier jeugdprofessionals aan je kunt binden als werkgever. Door de organisatie rond medewerkers op te bouwen en niet andersom. Zij zijn per slot van rekening de kern van de sector. Zonder hen geen jeugdzorg”.

Medewerkers geven in het onderzoek ook aan voor welke ingrediënten in organisaties nog onvoldoende aandacht is. Ze noemen doorgroeimogelijkheden en voortdurend aandacht hebben voor het verminderen van regels, bureaucratie en administratieve druk. Ook wordt het ontzorgen van medewerker op het gebied van beroepsregistratie als een belangrijk aandachtspunt genoemd.

In het komend jaar volgt ‘Jeugdhulp. Alles in het werk’ het leerproces van twee organisaties die met deze uitkomsten aan de slag gaan. Maaike van der Aar: “We onderzoeken gaandeweg hoe je deze ingrediënten in de praktijk brengt. Wat merken medewerkers als je daar bewust aandacht aan geeft? De twee organisaties begeleiden we in dit spannende proces. Misschien dat er een cultuurverandering nodig is of een andere manier van werken. Hoe dan ook, wat we ook doen, het moet tot verbeteringen leiden”.

Downloaden rapport Ingrediënten aantrekkelijke organisatie in jeugdhulp, Jeugdhulp Alles in het werk, Joris de Rooij, 1 december 2020: https://jeugdhulpallesinhetwerk.nl/wp-content/uploads/2020/12/Ingredie%CC%88nten-aantrekkelijke-organisatie-in-jeugdhulp-december-2020.pdf

Aanpak Aantrekkelijke organisatie, Jeugdhulp. Alles in het werk: https://jeugdhulpallesinhetwerk.nl/thema/aantrekkelijke-organisatie/

Kamerbrief over Arbeidsmarkttafel Jeugd, 17 december 2019: https://beroepseer.nl

Noot
^*) ‘Jeugdhulp. Alles in het werk’ is een initiatief van het platform Arbeidmarkttafel Jeugd, een samenwerkingsverband van Jeugdzorg Nederland, FNV zorg & Welzijn, CNV Zorg & Welzijn en de ministeries VWS en J&V.
Hoge werkdruk, agressie en een tekort aan personeel zorgen ervoor dat veel professionele krachten de jeugdzorg verlaten. Jeugdhulp Alles in het werk wil dat voorkomen d.m.v. activiteiten met vijf doelgerichte thema’s:
– Inwerken en behouden
– Blijf voor de jeugd
– Aantrekkelijke organisaties
– Agressievrij werken
– Arbeidsmarkteffecten SKJ-registratie.

Afbeelding bovenaan: infographic Top tien van ingrediënten die een organisatie in de jeugdhulp aantrekkelijk maken.  https://jeugdhulpallesinhetwerk.nl