Op 2 juni 2015 heeft de actiegroep Het roer moet om het Manifest van de bezorgde huisarts aangeboden aan de leden van de Tweede Kamer. Het manifest is inmiddels ondertekend door 7,828 huisartsen, circa tweederde van de van de in totaal 11.345 huisartsen in Nederland.
Bijna drie maanden geleden ‘spijkerden’ de huisartsen het document al op het ministerie van Volksgezondheid (VWS) in Den Haag en het hoofdkantoor van Zorgverzekeraars Nederland in Zeist.

De huisartsen schreven de aanwezige Kamerleden op 7800 receptenbriefjes telkens hetzelfde medicijn voor: ‘een ruk aan het roer’, ‘in ieder geval eenmalig zeer fors’ en ‘zodanig, dat de huisarts weer tijd en aandacht kan hebben voor zijn patiënten, vertrouwd wordt in zijn vak en gelijkwaardig kan samenwerken met verzekeraars en elkaar.’ En dan: ‘Zo nodig herhalen.’

Help! de dokter…

De Tweede Kamer kreeg ook het het eerste exemplaar uitgereikt van het boekje Help! de dokter… waarin voorbeelden staan van gevallen waarmee huisartsen in de praktijk dagelijks worden geconfronteerd. De ongeveer zestig daarin opgetekende verhalen zijn het resultaat van een oproep van Het roer moet om aan huisartsen om hun ergernissen op papier te zetten: over de kafkaiaanse telefonades, de papierwinkel en correspondentie, de dataverzameldrift, de rapporteer- en meetzucht, de frustrerende onmacht.

De verhalen zijn voor elke huisarts herkenbaar en moeiteloos aan te vullen met eigen praktijkervaringen, schrijven de samenstellers: “Van alle reacties die we van huisartsen ontvingen, gaan de meeste over de bureaucratie die het dagelijkse dokterswerk overspoelt. Of, zoals een huisartsen-echtpaar uit Hendrik-Ido-Ambacht het typeert: ‘de eindeloze stroom aanvragen, machtigingen en verklaringen die alleen maar meer wordt’.
Naast deze stapels papier zadelt de bureaucratie de huisarts ook nog eens op met talloze telefoontjes op zoek naar de juiste instantie, naar duidelijkheid over een vergoeding of naar noodzakelijke gegevens. En – niet in de laatste plaats – leidt de bureaucratie ook tot hardvochtigheid, tot ver-ontmenselijking van de zorg”.

Vijf gevallen uit de praktijk

– Op de dag dat een patiënt van mij overlijdt, wordt een declaratie voor een visite aan hem afgewezen. De patiënt is dan immers “uit de verzekering” (een huisarts uit Lith).

– Meerdere malen per dag komen patiënten op het spreekuur verhaal halen vanwege het steeds weer opnieuw wijzigen van fabrikant van geneesmiddelen door de apotheek. Ongetwijfeld door het weer wijzigen van de voorkeurs-farmaceuten van de zorgverzekeraars. Veel patiënten begrijpen niets van deze terugkerende wijzigingen en denken dat de dokter daar verantwoordelijk voor is, of nog erger: daar financieel beter van wordt! (een huisarts uit Poeldijk).

– Die compromitterende prestatiebeloning voor doelmatig voorschrijven! De huisarts wordt geacht de medicatie zoals voorgesteld door de zorgverzekeraar voor te schrijven, anders geldt de malusregeling en volgt er geen uitkering. Het zet de onafhankelijkheid van de huisarts naar de patiënt toe onder druk. Echt een zeer ongewenst middel! (een huisarts uit Werkendam).

– Over de huisartsenzorg zelf wordt door de zorgverzekeraars sowieso niet gesproken. Het is gewoon afwachten wat de precieze inhoud van het contract geworden is en dan is het tekenen bij het kruisje. Als je over de zorginhoud vragen hebt, wordt er gezegd dat dit het is. Er is helemaal geen ruimte voor overleg (een huisarts uit de provincie Utrecht).

– … Hij wilde geen verdere diagnostiek of behandeling meer in het ziekenhuis. Voor zijn broodnodige dieetvoeding in deze laatste fase moest deze man formeel echter alsnog naar òf de specialist òf de diëtist, want huisartsen mogen sinds dit jaar geen dieetvoeding meer voorschrijven. Wie heeft dit in hemelsnaam bedacht en waar is dit voor nodig? Ten eerste blijkt hieruit een gebrek aan vertrouwen in de huisarts, ten tweede leidt het tot extra kosten van een verwijzing en tenslotte is het een extra belasting voor de patiënt, ook financieel (een huisarts uit Noord-Holland).

Nationaal debat in Amsterdam op 10 juni 2015

In vervolg op het bezoek aan de Tweede Kamer vindt er op woensdag 10 juni 2015 in de Rode Hoed in Amsterdam het Nationaal debat over de toekomst van de huisartsenzorg plaats. Thijs Jansen, directeur van Stichting Beroepseer, maakt deel uit van het Panel van experts tijdens het debat.

Klik hier voor downloaden Help! de dokter… –  Bureaucratie, wantrouwen en ongelijkwaardigheid in de praktijk, 27 p., uitgave van Het roer moet om, juni 2015: www.hetroermoetom.nu

Huisartsen doen beroep op Kamer met manifest, NOS Nieuws, 2 juni 2015: http://nos.nl

Huisartsen luiden noodklok in Tweede Kamer, door Joost Visser, Medisch Contact, 2 juni 2015: www.medischcontact.nl
Huisartsen bieden manifest tegen bureaucratie aan, Nationale zorgggids, 2 juni 2015: www.nationalezorggids.nl

Video Huisartsen verzuipen in bureaucratie, 1 juni 2015. Een Vandaag gaat langs bij huisarts Pascale Hendriks in Spaarndam en spreekt met haar over de dagelijkse frustraties. Daarnaast een reactie van de brancheorganisatie Zorgverzekeraars Nederland: http://gezondheid.eenvandaag.nl

Huisartsen publiceren manifest ‘Het roer moet om’. Er moet een eind komen aan de ‘geëxplodeerde zorgbureaucratie’, 11 maart 2015, Groepsblog Beroepseer: https://beroepseer.nl

U P D A T E

Compilatie van het Nationaal debat over de toekomst van de huisartsenzorg in Amsterdam op 10 juni 2015. Duur 16 minuten: https://player.vimeo.com (Niet meer beschikbaar)