De strijd van het beroepsonderwijs

Lange tijd was beroepsonderwijs een ondergeschoven kindje. Er was weinig geld voor beschikbaar en het werd niet gezien als overheidstaak. Die houding behoort tot het verleden. Sjoerd Karsten laat dat zien als hij een bezoek brengt aan de Duurzaamheidsfabriek van het Da Vinci College, een samenwerking van onderwijs, overheid en bedrijfsleven waar MBO’ers zich bekwamen in de modernste duurzame technieken. Het is de eerste plek in Europa waar duurzaamheidsonderwijs in combinatie met het bedrijfsleven wordt gegeven.

Het Da Vinci College is gevestigd in het Leerpark in Dordrecht, een vernieuwende stadswijk en ontmoetingsplek van docenten, leerlingen, coöperaties, bewoners en bedrijven.

Karsten vertelt welke rol hoofdinspecteur Max Goote (1900-1991) na de Tweede Wereldoorlog heeft gespeeld in de ontwikkeling van het beroepsonderwijs. Goote wilde vooral de kloof tussen algemeen vormend en beroepsonderwijs verkleinen. Goote was een eigenzinnige, souvereine man die het niet eens was met de in de jaren vijftig heersende opvattingen. Anders dan bijvoorbeeld de Mulo of de HBS leidde het beroepsonderwijs leerlingen op voor een beroep. Algemeen vormende vakken zouden die kinderen niet aankunnen. Maar Goote had andere ideeën. Er moest een voorbereidend jaar komen met meer algemene ontwikkeling voor de kinderen. Voor dat doel richtte hij de UTS op, een school tussen de lagere technische school en de middelbare technische school.
Goote was een van de architecten van de Mammoetwet eind jaren zestig waarin werd bepaald dat beroepsonderwijs wel degelijk een overheidstaak was en dat leerlingen moesten kunnen doorstromen naar andere vormen van onderwijs.

Marleen Michielsen, domeinleider Technologie & Bouw en Wonen, vertelt in de Duurzaamheidsfabriek wat het huidige beroepsonderwijs inhoudt. Studenten voeren opdrachten uit voor bedrijven en instellingen. De geavanceerde apparatuur biedt mogelijkheden voor opleiding op verschillende niveaus. Daardoor komen MBO’ers in aanraking met HBO’ers en stromen ze gemakkelijk door.
Michielsen: “We willen heel graag dat het HBO en het MBO in elkaar overloopt. Hier werken op dit moment mensen van de Hogeschool van Rotterdam en aan zo’n groepje worden altijd een paar MBO-leerlingen toegevoegd”. Het voordeel is dat ze beseffen dat ze na hun MBO verder kunnen leren aan de Hogeschool. Ze hebben dan al een opstap voor een bachelor die ze misschien helemaal niet hadden willlen doen.

De school is ook veel bezig met innovatie. Zo bevindt zich boven in de Duurzaamheidsfabriek een laboratorium waar de producten die beneden gemaakt worden met behulp van 3D printers worden ontworpen. Het is belangrijk ervoor te zorgen dat studenten niet alleen leren wat het bedrijfsleven vandaag van ze vraagt, maar dat ze net een stap verder gaan.

De video maakt deel uit van een serie mini-documentaires van Didactief Online, waarin onderwijskundige Sjoerd Karsten plaatsen in Nederland bezoekt die iets hebben betekend in de geschiedenis van het onderwijs.