‘Brandmeester’: Film over de Amsterdamse brandweer ‘in transitie’

In de documentaire film Brandmeester van Saskia Gubbels zien we hoe nieuw beleid de Amsterdamse brandweer hevig in beroering brengt. De Amsterdamse brandweer is ‘in transitie’.
Dieuwertje Kuijpers schreef op The Post Online over de film: “De Nederlandse praktische werkvloer wordt vermorzeld door overheidsmanagers die geautomatiseerde empathie (“wat heb je van mij nodig om jou in je kracht te zetten?”) verwarren met een menselijke maat. En vervolgens verbaasd zijn dat bijna niemand voor ze wil werken. Nergens wordt dat zo duidelijk als in de documentaire van Saskia Gubbels, Brandmeester”.

De film is vertoond op NPO op 21 november 2023 en gaat over de nieuwe wind die er waait door de Amsterdamse brandweer. De diversiteit binnen het korps moet omhoog, het ziekteverzuim omlaag. Lukt het bevelvoerder Gerrie Koning van brandweerkazerne Dirk om met zijn manschappen mee te bewegen naar een nieuwe tijd? De 59-jarige Koning is al dertig jaar brandweerman. Altijd paraat, altijd in uniform, altijd klaar om voor zijn mannen door het vuur te gaan. Over twee jaar gaat hij met pensioen; hij heeft zichtbaar moeite met de vernieuwingsdrang van de korpsleiding.

De nieuwe brandweer moet een weerspiegeling van de stad worden. Dat vindt burgemeester Halsema van Amsterdam, die ook aan het woord komt. Meer vrouwen, meer jongeren, meer mensen met een diverse achtergrond. Daarnaast moet de brandweer openheid uitstralen en een fris imago opbouwen. Gubbels in een interview met Sjoerd Aarden op 2Doc:

“Commandant Van Lieshout had zelfs het fantastische idee om een glazen kazerne te bouwen. Midden op het Museumplein, als teken van transparantie. Ik benijd hem niet. Het lijkt mij een ontzettend moeilijke baan, als vertegenwoordiger van zo’n enorm ambtenarenapparaat. En hij heeft tegelijkertijd ook te maken met de mensen op de werkvloer, die recht tegenover die visie staan.

Door langere tijd in de kazerne mee te lopen, zag ik vooral dat de mensen op de werkvloer heel andere behoeftes hadden. Het is moeilijk voor te stellen hoe het is om 24 uur in een kazerne te wonen en telkens op onverwachte momenten uit te rukken. Als je ligt de slapen en het alarm afgaat, moet je binnen een paar seconden van nul naar honderd. Binnen twee minuten zit je in de wagen en nog geen tien minuten later kan je boven een reanimatie hangen. Vervolgens keer je weer terug en wil je even bijkomen, misschien een beetje klussen, maar wordt er om 9 uur ‘s ochtends een cursus mindfulness aangeboden. Ja, dat vraagt om verzet”.

Saskia Gubbels kreeg alle vrijheid om op de werkvloer te filmen, inclusief uitrukken. Voor de brandweerlieden waren er overigens wel grenzen. Gubbels: “Op persoonlijke interviews zaten ze niet te wachten. En wanneer ik iemand vroeg om iets over te doen voor de camera, was het antwoord ‘nee’. Daar hadden ze geen zin in”.

Brandmeester is als Burning Out in première gegaan op het International Documentary Festival Amsterdam (IDFA) op zondag 12 november 2023 in Koninklijk Theater Carré in het bijzijn van zo’n 500 brandweerlieden. De film is genomineerd voor de Best Dutch Film Award van IDFA.
Brandmeester is te zien op documentaireplatform 2Doc: www.2doc.nl/documentaires/2023/11/brandmeester.html

Brandmeester is een coproductie van Tangerine Tree en HUMAN, in samenwerking met Stichting Co-productiefonds Binnenlandse Omroep (CoBO), het Nederlands Filmfonds en NPO.

“Men schreef jarenlang over de Amsterdamse brandweer, maar er is eigenlijk nooit mét hen gepraat”. In gesprek met Saskia Gubbels over haar documentaire ‘Brandmeester’, door Sjoerd Aarden, 2Doc, 17 november 2023: www.2doc.nl/verdieping/artikelen/2023/brandmeester.html

Brandweer-docu ‘Brandmeester’: hoogopgeleid dedain voor de werkvloer, door Dieuwertje Kuipers, The Post Online, 21 december 2023: https://tpo.nl

Klik op afbeelding  hieronder voor bekijken Brandmeester; duur 1u23min

Foto helemaal bovenaan: tafereel uit de film Brandmeester van Saskia Gubbels