In de serie Paradigma selecteren weekblad De Groene Amsterdammer en Uitgeverij Athenaeum denkers uit de vorige eeuw waar we nu op moeten teruggrijpen en geven toonaangevende boeken van hen opnieuw uit. De thema’s die deze schrijvers belichten zijn actueler dan ooit, maar de boeken zijn veelal vergeten of onverkrijgbaar. Op 8 december 2022 is in debatcentrum De Balie  in Amsterdam Massa en macht aan de beurt, het excentrieke meesterwerk van de Duitstalige schrijver en Nobelprijswinnaar Elias Canetti.

Nu mensen steeds vaker toevlucht zoeken in een collectieve identiteit en fascisme de politieke arena is binnengedrongen, is Massa en macht opnieuw relevant. Kan Canetti ons helpen de destructieve impulsen van de hedendaagse massa te bedwingen?

Wat zijn de drijfveren van de massa? Wat is de spanning tussen de massa en het individu? En wat is de verhouding tussen de massa en een dictator?

Via politiek, sociologie, chemie, psychologie en zoölogie gaf Canetti gestalte aan de massa. Het is een onverzadigbaar organisme dat individuen verorbert en kracht geeft, en zelfs een hang naar destructie toont: “Het liefst vernielt de massa huizen en voorwerpen. Het zijn de krachtige levenskreten van een nieuw schepsel, een jong geborene”.

Met