Voorzitter Maarten Ruys van NZa in toespraak: Concreet hebben we zorgen over de machtsconcentratie bij zorgverzekeraars

Met welke thema’s moet de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) zich de komende jaren bezighouden? Die vraag stond 25 november 2014 centraal tijdens de bijeenkomst “In gesprek met de NZa” waarop partijen uit de zorg gingen praten met de medewerkers van NZa. In de inleidende toespraak van tijdelijk voorzitter Maarten Ruys noemde hij vier thema’s met een dilemma die in de nabije toekomst besproken behoren te worden en waarover hij graag de meningen wilde horen. Deze bijeenkomst was de start van een serie gesprekken. In 2015 organiseert de NZa verdiepende bijeenkomsten rond de besproken thema’s.

De thema’s

Deregulering/vereenvoudiging
We horen vaak: de regels van de NZa zijn ingewikkeld, al die veranderingen zorgen voor onrust in de zorg of: de regels staan innovatie in de zorg in de weg. Wij willen werk maken van minder regels. Maar dat vraagt om een afweging met andere belangen.

Kwaliteit
Hoe houden we de zorg betaalbaar, nu en in de toekomst? In het debat is de prijs van zorg een groot discussiepunt. Maar het gaat ons niet alleen maar om de prijs, anders zou je geen geld aan zorg willen uitgeven. Tegenover de kosten van zorg moet ook kwaliteit staan. De kosten van zorg zijn het afgelopen decennium sterk gestegen, maar ook de levensverwachting is gestegen en de kans op overlijden bij veel ziektes gedaald. Wat zijn de baten van zorg?
Wij vinden het belangrijk dat de consument ook informatie krijgt over de kwaliteit van zorg om zijn keuze op te baseren. En – daarvan afgeleid – dat kwaliteit een rol speelt in de inkoop van zorg door zorgverzekeraars, net als in onze gereguleerde tarieven. Hoe kunnen we informatie over kwaliteit een belangrijker rol laten spelen in het stelsel? Wat zou onze toegevoegde waarde moeten zijn in relatie tot andere partijen, zoals het kwaliteitsinstituut, de IGZ en de professionals zelf?

Verzekeringsmarkt
De zorgverzekeraar speelt een steeds belangrijker rol in ons stelsel. Zowel in de AWBZ als de Zorgverzekeringswet is de verzekeraar de spil. Door de afschaffing van de ex post verevening en de voorgenomen wijzigingen van artikel 13 in de Zorgverzekeringswet, is de machtspositie van de zorgverzekeraar versterkt. Dat betekent voor de NZa dat we onze aandacht ook gaan verleggen naar de zorgverzekeringsmarkt.
Concreet hebben we zorgen over de machtsconcentratie bij zorgverzekeraars. Dat betekent dat we bijvoorbeeld de concurrentie tussen verzekeraars onder de loep willen nemen. Naast het meten van marktmacht willen we kijken of en in hoeverre inkoopvoordelen worden doorgegeven aan de verzekerden en hebben we aandacht voor de kroonjuwelen zorgplicht, verbod op premiedifferentiatie en ongewenste risicoselectie vergroten.

Inkoopmacht
Tot slot. De toegenomen macht van zorgverzekeraars leidt ook tot de vraag of deze macht op de inkoopmarkt richting de zorgaanbieders niet ten koste gaat van de publieke belangen. Wij zullen dus ook de gevolgen van eventuele inkoopmacht toetsen aan de bijvoorbeeld de zorgplicht en aan de gevolgen voor kwaliteit. Wij gaan graag met u het gesprek aan op welke wijze we de publieke belangen in ons toezicht op inkoopmacht op praktische wijze kunnen vormgeven.

Ruys wijst er in zijn toespraak ook nog op dat de belangrijke spelers in het Nederlandse zorgstelsel de verzekeraars zijn, de zorgaanbieders en de consumenten: “De machtsposities in het stelsel zijn niet aan elkaar gelijk. Het is ook daarom dat NZa ervoor is opgericht om de consument zoveel mogelijk te beschermen”.

Speech Maarten Ruys op bijeenkomst In gesprek met de NZa, NZa, 25 november 2014: www.nza.nl (Speech niet meer beschikbaar op site NZa)

Website NZa: http://www.nza.nl/publicaties/nieuws/Vruchtbare-kick-off-in-gesprek-met-de-NZa/ (Niet meer beschikbaar)

U P D A T E

NZa: ‘Concrete zorgen over machtsconcentratie zorgverzekeraars’, door Eelke van Ark, Follow the Money, 6 december 2019: www.ftm.nl