“Voorlichting over psychische stoornissen om taboes en onwetendheid weg te nemen”. Dat is het plan uit de winnende troonrede die op 18 september 2014 in Den Haag werd uitgesproken door Rosan van Noord, Stan Wesselius, Jaap Wesselman en Lisanne Wezenaar uit klas A4b van het Adriaan Roland Holst College in Hilversum. Tijdens de finale van de wedstrijd ‘Pimp de troonrede’ werden zij zowel door de jury als het publiek overtuigend tot winnaar gekozen. Als prijs mogen zij hun plan tijdens een vip-rondleiding door de Tweede Kamer presenteren aan drie politieke partijen.

De jury, voorgezeten door oud-Tweede Kamervoorzitter Frans Weisglas, was onder de indruk van de onderwerpkeuze door de leerlingen: “Jullie hebben verder gekeken dan jullie eigen belevingswereld en een belangrijk maatschappelijk thema aangesneden, waar inderdaad nog meer aandacht voor zou kunnen komen”.

Deze zomer riep ProDemos – Huis voor democratie en rechtsstaat –  mensen op een alternatieve troonrede te schrijven met daarin hún plannen voor Nederland. In totaal ontving ProDemos 36 troonredes met zeer uiteenlopende voorstellen. Van een koning die zogenaamd zijn kroon aan de wilgen hing tot het voornemen om iedere aardbewoner van twee liter drinkwater per dag te voorzien. De troonredes werden beoordeeld op originaliteit, uitvoerbaarheid en overtuigingskracht.

Uit alle inzendingen werden drie finalisten gekozen. Zij mochten hun troonrede vanaf de troon voorlezen tijdens het Politiek Café van 18 september in de Centrale Bibliotheek Den Haag. Bas Klein (over de infrastructuur in Nederland) en Haske Nicolai (pleidooi voor een groene school) waren de andere twee finalisten.

Tekst winnende troonrede

Leden van de Staten-Generaal,

De gezondheidszorg in Nederland is over het algemeen van een hoge kwaliteit. Mensen met zowel lichamelijke als psychische ziektes worden goed behandeld in de zorg. Maar buiten de zorg is er onwetendheid, vooral over psychische ziektes. Die onwetendheid van de gemiddelde Nederlander is een groot probleem. Mensen kennen wel ziektes zoals aids, hepatitus of sclerose maar de meestvoorkomende psychische ziektes zoals borderline, bipolaire stoornissen of schizofrenie zijn onbekend. 0,15 % van de Nederlandse bevolking heeft volgens schattingen aids. 2% van de Nederlandse mensen heeft een bipolaire stoornis. Lang niet iedereen weet wat dat überhaupt is.

Een psychische stoornis wordt gezien als iets raars of een zwakte. Op het moment dat mensen met een psychische ziekte als zwak of ‘vreemd’ worden behandeld, gaan ze dat idee ook echt krijgen. En dat beïnvloedt niet alleen hun gesteldheid, maar ook die van de mensen om hen heen.

Daarom hebben wij nagedacht over manieren om meer aandacht en herkenning te krijgen. Als wij kinderen op school leren over soa’s dan zouden we ze ook moeten leren over psychische ziektes. Over welke ziektes er zijn, wat ze inhouden en hoe je als buitenstaander omgaat met iemand die zo’n ziekte heeft. Maar bovenal ook dat het niet een persoon definieert: het is en blijft alleen maar een ziekte.

Naast lessen op school zetten we ook in op een voorlichtingscampagne via tv of radio. Middelen waarmee een grote doelgroep bereikt zal worden. Dit zullen campagnes zijn waarbij de oorzaken en behandelwijzes op een makkelijke en duidelijke manier worden uitgelegd. Wij zullen ook mensen met betreffende ziektes uitnodigen om hun kant van het verhaal te vertellen. De kant van een schizofreen, die dingen ziet die iemand anders niet ziet. De kant van iemand met angststoornissen, die bang is om zijn eigen huis uit te gaan. En de kant van iemand met borderline, die emoties zoveel heftiger aanvoelt. Deze kanten verdienen het om gehoord te worden. En met de bovenstaande verbeteringen kan dat.

Vriendelijke groet,

Rosan van Noord, Stan Wesselius, Jaap Wesselman en Lisanne Wezenaar,
leerlingen uit A4b van het Adriaan Roland Holst College in Hilversum

Zie Scholieren schrijven winnende troonrede over psychische stoornissen, GGZ Nieuws,
22 september 2014: www.ggznieuws.nl (Niet meer beschikbaar).

Uitslag wedstrijd ‘Pimp de troonrede’, ProDemos, 19 september 2014: www.prodemos.nl

Lees ook het artikel Topinkomens in de GGZ in het septembernummer 2014 van het tijdschrift GGZ-totaal.
Negentien bestuurders in de GGZ die in 2013 meer verdienden dan € 240 000,-.
Nog eens een dertigtal kregen een beloning tussen de € 200 000,- en € 240 000,-: www.ggztotaal.nl