Model van strakke regie lokale jeugdzorg voor gemeenten

In Binnenlands Bestuur, onafhankelijk magazine voor ambtenaren en bestuurders bij de overheid, verscheen het artikel Strakke regie lokale jeugdzorg scoort.
Strakke regie en nauwe samenwerking van lokale zorg- en hulpverleners werken om multiprobleemgezinnen weer op de rit te krijgen.
Dat is de voorlopig belangrijkste bevinding van een serie pilots van Integraal Toezicht Jeugdzaken (ITJ). Dit samenwerkingsverband van de rijksinspecties in het jeugddomein ontwikkelt met het oog op de naderende transitie van de jeugdzorg een toetsingskader voor hulp aan gezinnen met veel problemen en weinig zelfredzaamheid. Geen blauwdruk voor ‘hoe het moet’, maar een model dat gemeenten van pas kan komen bij het vormgeven van verantwoorde zorg.

Problemen in deze huishoudens zijn vaak ernstig en hardnekkig: werkloosheid, schulden, ziekte en/of verslaving, schooluitval, huisvesting- en opvoedproblemen en soms huiselijk geweld. In veel gevallen is er ook sprake van een (licht) verstandelijke handicap van ouders of kinderen, of ernstige gedragsproblemen. Kinderen die opgroeien in dergelijke gezinnen zijn extra kwetsbaar. Juist deze categorie was voor ITJ en vijf pilotgemeenten een geschikte ‘testcase’, omdat zij veel afstemming van uitvoeringsorganisaties vergt.

Kenmerkend voor een aanpak die zoden aan de dijk zet is volgens ITJ dat de hulpverlening niet beperkt blijft tot individuele gezinsleden, maar dat problemen van het héle gezin worden aangepakt. Een basis voor succes is ook dat niet over de rug van een gezin tot ingrijpen of ondersteuning wordt besloten, maar dat het zelf meepraat en dat ouders worden gestimuleerd op termijn de touwtjes weer in handen te nemen. Van belang is verder dat één hulpverlener de regie heeft. Het delen van informatie door betrokken partijen is cruciaal.

Verder moet het gezin ook na afronding van de hulpverlening ‘in beeld blijven’, omdat na verloop van tijd vaak terugval in oude problemen optreedt, of juist nieuwe complicaties opdoemen.

Lees het hele artikel Strakke regie lokale jeugdzorg scoort, door Yvonne Jansen, Binnenlands Bestuur, 14 september 2012: www.binnenlandsbestuur.nl