Herinrichting van de acute zorg: hoe kan het beter?

Acute zorg is onlangs in het nieuws gekomen door de publicatie van de (regio)visie van Zorgverzekeraars Nederland (ZN). Zorgverzekeraars voeren op dit moment gesprekken in de regio over de herinrichting van de complexe spoedeisende zorg en de basis (eenvoudige) spoedeisende zorg. In de regiovisie van ZN stond o.m. dat een aantal SEH’s – spoedeisende hulp – moesten sluiten.

In de afgelopen jaren zijn er verschillende rapporten verschenen over de acute zorg. Wat opvalt is dat iedereen in deze rapporten aangeeft dat acute zorg anders moet, dat het veel beter en doelmatiger kan en dat er gezondheidswinst te behalen is. Door de veelheid van de rapporten met daarin onder andere verschillende definities en indelingen, lijkt het in eerste instantie een zeer complexe én ingewikkelde problematiek, waar zeer verschillend over wordt gedacht. Maar alles op een rijtje zettende, blijkt dat in feite iedereen dezelfde knelpunten ziet en pleit voor een betere bereikbaarheid/beschikbaarheid, kwaliteit en doelmatigheid (betaalbaarheid) van de acute zorg.

Acute zorg wordt geleverd door huisartsen, verloskundige hulpverleners, apothekers, ambulancevoorzieningen, spoedeisende eerste hulp-afdelingen van ziekenhuizen, traumacentra (met hun mobiele medische teams), crisisdiensten GGZ, acute thuiszorg en natuurlijk tal van ander personeel in de zorg (denk aan assistenten, verpleegkundig specialisten). Er zijn dus nogal wat beroepsgroepen betrokken bij acute zorg.
Samenwerking is essentieel om de juiste zorg, op de juiste tijd, op de juiste plaats door de juiste zorgverlener aan de patiënt te leveren.

Uitdaging

De komende periode is de uitdaging dat diverse betrokken partijen landelijk en regionaal/lokaal er hun schouders onder kunnen gaan zetten en de discussie (en een ontwikkeltraject) op inhoud gaan voeren. Gelet op de diversiteit in belangen (en domeinen) is het zinvol om de inrichting van de acute zorg(keten) als een ontwikkeltraject te zien. Door alle partijen bij deze ontwikkeling te betrekken kan er worden gewerkt aan een optimale structuur, passend bij een bepaalde regio. Dit verlangt vooral overeenstemming over de doelstellingen, ambities en te verwachten resultaten. Het verbeteren van de doelmatigheid zal consequenties hebben voor zowel de (onderlinge) werkwijze als de organisatiestructuur. Voor een verbetering van de acute zorg zal uiteindelijk moeten worden gesproken over een functieherschikking tussen én binnen de 1ste en 2de lijnszorg, maar ook over een herschikking van taken tussen huisartsen, medisch specialisten en (gespecialiseerde) verpleegkundigen. Dit alles maakt het lastig om niet in een domeinendiscussie terecht te komen. Het is echter goed om in te zien dat organisaties en mensen in de zorg een maatschappelijk belang dienen. Het belang is dat van de gezondheid (en welzijn) van mensen. Het doel dient niet te zijn het systeem te laten blijven bestaan in de huidige vorm. Soms blijkt het lastig het eigen belang terzijde te schuiven ten bate van een verbetering van de acute zorg (dat leidt tot gezondheidswinst en doelmatigheid).

In de themanieuwsbrief Natuurlijk in beweging van april 2014 staat een overzicht van de zesentwintig door verschillende partijen geschreven rapporten die over de acute zorg sinds 2008 zijn verschenen. Hopelijk maakt het lezen duidelijk dat de acute zorg doorontwikkeld zal moeten worden, omdat hier zeker twee keer winst te behalen is: gezondheidswinst en doelmatigheidswinst. Laten we de discussie rondom acute zorg constructief, zorgvuldig en uit oogpunt van maatschappelijk belang met elkaar voeren. Door een proactieve en positieve instelling van alle betrokken partijen bij de acute zorg, moeten er stappen kunnen worden gemaakt. Acute zorg kan worden gezien als een ontwikkeltraject, waarbij de uitwerking tussen (gelijkwaardige) partners plaatsvindt.

Klik hier voor de nieuwsbrief Natuurlijk in beweging, april 2014.