Bepalend moment 3: De juiste omgeving

Als je op je werk geen concessies wilt doen wat betreft de kwaliteit van je werk, wat doe je dan? Vertrek je en zoek je een werkomgeving waar je zo min mogelijk of liefst geen concessies hoeft te doen?
Deel 3 van een serie over bepalende momenten.
De serie Bepalende momenten bestaat uit (veelal anonieme) persoonlijke getuigenissen van accountants over momenten waarop ze sterk onder druk kwamen te staan, hoe ze destijds hebben gereageerd en wat dit voor hen heeft betekend. De verhalen zijn uit hun eigen mond opgetekend door Margreeth Kloppenburg.

 “Meteen al in mijn eerste baan ervoer ik duidelijk spanning. Het was 1984, je had toen nog van die gemeentecampings gerund door ambtenaren. Ik was controlerend accountant en begon vragen te stellen over kortingsbonnen die, zo was de bedoeling, werden uitgedeeld aan gasten die voor het eerst kwamen kamperen. Maar het werd op geen enkele manier duidelijk hoe dat precies in zijn werk ging. Ik maakte dat aanhangig bij mijn kantoorleiding. Daar werden mijn zorgen afgedaan met ‘de campingbeheerder is een respectabel ambtenaar zonder kwade intentie’. Ik weet nog dat ik dacht: als er zo gemakkelijk mee wordt omgegaan, ben ik vast ongeschikt voor dit werk en moet ik misschien iets anders gaan doen. Een jaar later ben ik vertrokken, na nog een aantal van dit type voorvallen. Zo ben ik in de forensische accountancy terechtgekomen, die toen nog in de kinderschoenen stond. Daar kon ik zaken duiden op een manier en met een diepgang die voor mij goed was.

Neemt niet weg dat ik me blijf verbazen over hoe mensen soms met bepaalde situaties, met elkaar, en ook met mij, omgaan. Je kunt proberen dat op te lossen, maar als dat niet lukt, moet je uiteindelijk toch zelf beslissen of je blijft en concessies doet of iets anders gaat doen. Dat laatste is overigens niet de gemakkelijkste weg en zeker in deze tijd ligt het niet meteen voor de hand. En in dat soort situaties twijfel ik net zo goed: ik denk dan, moet ik nu per se roomser dan de paus zijn?
Ook heb ik zitting in een raad van commissarissen. In die rol ben ik kritisch en daar kan ik redelijk fel in zijn; mijn lastige vragen hebben al menig ‘wild’ idee bedorven. Daarbij spiegel ik mijn rol overigens wel aan collega’s. Ik zeg dan: ‘Zeg het vooral als ik te kritisch ben, want als dat niet is wat jullie willen, zit ik hier niet op de goede plek.’ Ik krijg dan te horen dat ik daar juist mee door moet gaan en dat ze waarderen dat ik me druk maak over risico’s die zij over het hoofd zien in hun enthousiasme.

Het belangrijkste dat ik over de jaren heen heb geleerd is om in situaties waar je een grijs gebied betreedt, dicht bij jezelf te blijven. Ik draag dat ook actief uit aan studenten aan wie ik lesgeef. Zorg dat je je overwegingen goed vastlegt, ook als je het er niet mee eens bent, zodat je, als puntje bij paaltje komt, kunt laten zien wat je hebt gedaan om het probleem boven tafel te krijgen.
Niet om je straatje schoon te vegen, maar vanuit oprechte betrokkenheid om zaken zorgvuldig op te pakken en dat ook aan te kunnen tonen. Voorbeeldgedrag laten zien. Ga tijdig in discussie met je opdrachtgever als je afwijkende zaken constateert, dat voorkomt veel ellende. Maar als je je te vaak niet senang voelt in wat er van je gevraagd wordt en vindt dat je professionele normen met voeten worden getreden, ga dan vooral op zoek naar een omgeving waar je meer overeenkomstig jouw opvattingen kunt werken. Het heeft mij op heel
verschillende plekken gebracht binnen de accountancy. Daardoor heb ik een veel bredere blik op organisaties gekregen.”

Margreeth Kloppenburg is zelfstandig adviseur/spreker en auteur van Eerlijk Scoren, de professionele balans tussen target en integriteit (2010), Hoera een conflict (2008), Leve het verschil (2009).

Deel 1 van Bepalende momenten: Je doet wat ik zeg.
Deel 2 van Bepalende momenten: Stukje bij beetje water bij de wijn.