2 september eerste staking in Nederlandse geschiedenis van de jeugdzorg

Maandag 2 september 2019 gaan duizenden jeugdzorgwerkers staken tegen het huidige jeugdzorgbeleid en voor goede arbeidsvoorwaarden. Het is voor het eerst in de geschiedenis van Nederland dat werknemers in de jeugdzorg staken. De jeugdzorg bestaat sinds 1901. In dat jaar worden de Kinderwetten aangenomen. Er komen maatregelen om kinderen te beschermen en er komen nieuwe regels in het jeugdstrafrecht.

Jeugdzorgwerkers voeren al bijna drie jaar actie tegen het huidige jeugdzorgbeleid. Vakbonden FNV en CNV eisen 950 miljoen euro van minister Hugo de Jonge van VWS om de kinderen en de werknemers in de jeugdzorg te redden.

Door jarenlang bezuinigen van de rijksoverheid, inkoopwaanzin door gemeenten en torenhoge administratiedruk kunnen jeugdzorgwerkers niet meer voldoende toekomen aan het werk waarvoor ze hebben gekozen, namelijk; kinderen en gezinnen helpen. Gezinnen staan vaak maandenlang op de wachtlijst voor hulp. En jeugdzorgwerkers kampen op hun beurt met een torenhoge werkdruk, vallen om of verlaten de sector.

Onwrikbare minister

Maaike van der Aar, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: “Een jaar geleden stonden hier 3.500 actievoerende jeugdzorgwerkers tijdens de FNV Jeugdzorgmanifestatie. Het is treurig te moeten te constateren dat precies een jaar later een staking nodig is om minister Hugo de Jonge te overtuigen dat het zo écht niet meer langer kan. We hebben niet eerder zo’n onwrikbare minister meegemaakt. Wat nog goed gaat in de jeugdzorg, komt omdat de sector drijft op de loyaliteit van de werknemers. Maar het elastiekje wordt steeds verder opgerekt en dreigt te knappen als de minister niet over de brug komt”.

‘Ouderwets de straat op’

Volgens de FNV is het uniek dat jeugdzorgwerkers naar het ultieme actiemiddel, staken, grijpen. Tot voor kort liepen jeugdzorgwerkers zichzelf liever voorbij om toch nog koste wat kost de kinderen te helpen. FNV-lid Renna Himonetos is ruim 20 jaar werkzaam in de sector: “Wij zeggen het al heel lang, het kan niet zo verder, er gaan anders ongelukken gebeuren. En dus moeten we gewoon ouderwets de straat op”.

Muriel Fukkink, FNV-lid en al bijna 20 jaar werkzaam in de jeugdzorg: “Ik heb niet eerder meegemaakt dat een bezuiniging zo ingrijpend is en dat kinderen niet meer de hulp krijgen die nodig is. Overal in het land vallen jeugdzorgcollega’s om. Dat kan niet meer zo; het moet niet meer slecht zijn voor je gezondheid om dit mooie werk te doen”.’

950 miljoen voor jeugdzorg

Vakbonden FNV en CNV eisen geoormerkt geld voor jeugdzorg. Zo moet dit jaar 750 miljoen euro bij om tekorten in de sector te vullen. Daarnaast moet er 200 miljoen euro komen voor arbeidsvoorwaarden voor jeugdzorgwerkers. Jeugdzorgorganisaties hebben door het huidige beleid geen geld voor loonsverhoging, werkdrukmaatregelen en om de leegloop van personeel tegen te gaan.

Eerder dit jaar maakte minister Hugo de Jonge bekend in 2019 eenmalig 420 miljoen euro extra uit te trekken voor de jeugdzorg. Dat is volgens de FNV bij lange na niet genoeg. De toename van de jeugdzorgvraag is alleen al 490 miljoen. Daarbij komt dat eerder 450 miljoen per jaar is bezuinigd. Daardoor is dit ‘extraatje’ nog niet de helft van wat nodig is om tekorten te vullen. Ook is het geld niet structureel en niet geoormerkt. De kans is aanwezig dat geld voor jeugdzorg wegvloeit naar andere gemeentelijke tekorten. Die eenmalige 420 miljoen helpt de gezinnen en de jeugdzorgwerkers nauwelijks.

Stakingsdag maandag 2 september 2019

Op de stakingsdag van 2 september verzorgen FNV, CNV en Jeugdzorg Nederland een inhoudelijk podiumprogramma van 11.30 – 14.00 uur.
Plaats: Koekamp, Den Haag (naast het Malieveld en het Centraal Station)

Op de site van CNV Zorg & Welzijn zijn verhalen te lezen van jeugdzorgwerkers. Ze vertellen over hun werk en de reden waarom ze gaan staken. Carina Klinkvis, ambulant hulpverlener bij Jeugdhulp Friesland bijvoorbeeld:

“Behalve dat ik heel vaak roep dat het niet meer kan, wil ik op 2 september in Den Haag ook gaan laten zien dat het niet meer kan. We worden overvraagd met z’n allen en als we goede zorg willen blijven leveren zonder dat het te veel van onszelf kost, dan moet er wat veranderen. Steeds meer collega’s van mij kunnen niet meer en komen in een burn-out terecht. Dat wil ik voor mezelf voorkomen.
Ik merk nu al dat ik het werk niet meer kan doen wat ik eigenlijk hoor te doen. In mijn taakomschrijving staat bijvoorbeeld dat ik twee keer in de week een gezin moet bezoeken. Mijn werkgebied is heel Friesland. Een huisbezoek duurt al snel anderhalf uur en de reistijd is ook vaak anderhalf uur per bezoek. In totaal krijg ik vier uur per week voor twee bezoeken. Hoe ik dat in die tijd moet doen, inclusief rapporteren en vergaderen, dat is me niet duidelijk. Dus kies ik er nu voor om per week nog maar één bezoek af te leggen.
‘Dat is lastig, want ik weet dat een gezin ook niet zomaar belt naar ons. Die zitten er dan ook even doorheen en hebben onze hulp nodig. Ook als er ergens een echte crisis ontstaat, dan haal ik dat niet en moet ik daar langsgaan in mijn eigen tijd. Of een ander gezin lijdt eronder.’
[…]
‘Daarnaast vind ik nog het vermoeiendste van de hele situatie het wantrouwen vanuit de overheid. Voor mijn gevoel wordt ervan uitgegaan dat ik mijn werk niet goed doe, tenzij ik kan aantonen dat ik het wel goed gedaan heb. Iedereen in jeugdzorg doet z’n stinkende best en doet het werk met ziel en zaligheid. Ga daar nu eens van uit”.

Programma jeugdzorgstaking in Den Haag, FNV: www.fnv.nl (Niet meer beschikbaar)

Acties en landelijke staking jeugdzorg, Agenda Beroepseer: https://beroepseer.nl

Eerste staking in de Nederlandse geschiedenis van de jeugdzorg, door Annika Heerekop, FNV, 27 augustus 2019: www.fnv.nl

Kom op 2 september naar jeugdzorgstaking, CNV Zorg & Welzijn: https://zorgenwelzijn.cnvconnectief.nl/actie-jeugdzorg/ (Niet meer beschikbaar).
Op de website van CNV staat een fraaie video met een tijdlijn van acties, besprekingen en onderhandelingen die CNV sinds september 2018 heeft gevoerd over de jeugdzorg: klik hier. (Pagina is niet meer beschikbaar)