Raadsleden bouwen in leergang aan krachtig gezagsprofiel

Na de succesvolle afronding van de eerste pilot, is de tweede pilot van de Leergang Modern Gezag voor raadsleden in volle gang. Deze leergang, ontwikkeld door Stichting Beroepseer in samenwerking met de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden (NVvR), de gemeente Almere en het ministerie van Binnenlandse Zaken, biedt raadsleden waardevolle handvatten om hun gezagspositie te versterken binnen de raad, richting het college en naar de burgers toe.

Lees hier meer over de lancering van de leergang: Stichting Beroepseer lanceert Leergang Modern Gezag voor raadsleden.

Reflectie op de Eerste Pilot

In juli 2024 rondden dertien raadsleden, afkomstig uit gemeenten met minder dan 100.000 inwoners uit heel het land, de eerste pilot af in het Lieve Vrouw Theater in Amersfoort. Vier trainingsdagen, verspreid over acht weken, stonden in het teken van het versterken van hun eigen gezag en dat van de raad waar ze lid van zijn. Tijdens deze leergang, die werd begeleid door Maurits Hoenders en Taco van Dijk, kregen de raadsleden niet alleen theoretische kennis aangereikt, maar ook praktische vaardigheden door middel van theateroefeningen. Deze oefeningen hielpen hen om professionele kwetsbaarheid en authenticiteit te ontwikkelen, eigenschappen die cruciaal zijn voor effectief en gezagsvol handelen in de politiek. Ook werden ze door Julien van Ostaaijen van Tilburg University uitgedaagd om zacht te zijn naar de samenleving en brutaal richting het college.

De leergang kreeg een zeer positieve beoordeling van de deelnemers, met een gemiddelde score van 8,9. Een van de raadsleden verwoordde de impact als volgt:
‘Het was verhelderend om het verschil te duiden tussen macht en gezag en dat dit ook in kleine dingen zit. Het is ontzettend waardevol om met anderen hierover te praten en zo ook weer een netwerk op te bouwen.’

Lees meer over de afronding van de eerste pilot in het artikel van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden: Raadsleden sluiten leergang Modern Gezag af.

Voortgang van de Tweede Pilot

De deelnemers aan de tweede pilot van de Leergang Modern Gezag, die momenteel plaatsvindt in het sfeervolle Pakhuis Noorderhaven in Zutphen, bestaat uit raadsleden die afkomstig zijn uit gemeenten met meer dan 100.000 inwoners, zoals Utrecht, Almere, Leiden, Zoetermeer, Eindhoven, Apeldoorn, Leeuwarden en Haarlemmermeer. Net als bij de eerste pilot staat ook hier het versterken van gezag en persoonlijk leiderschap centraal, ondersteund door theateroefeningen. De unieke setting van het pakhuis draagt bij aan een inspirerende leeromgeving, waar raadsleden worden uitgedaagd om nieuwe vaardigheden te ontdekken en te ontwikkelen. Inmiddels hebben drie van de vier trainingsdagen plaatsgevonden. Op de laatste dag presenteren de deelnemers een verhaal waarin ze stil staan bij wat ze hebben geleerd over hun eigen gezag en dat van de raad als geheel, welke stappen ze daarin gaan zetten en wat ze nodig hebben van anderen.

Gezagsbronnen en -arena’s van de raad

Op dag 2 was Jan Dirk Pruim, voormalig griffier van de gemeente Almere, gastspreker. Hij bracht waardevolle inzichten mee uit zijn jarenlange ervaring in verschillende gemeenten. Pruim benadrukte dat deze uitdagende tijd juist kansen biedt voor raadsleden om van betekenis te zijn op lokaal niveau. Hij adviseerde raadsleden om te focussen op hun cirkel van invloed, hun drijfveren en wat hen plezier geeft in hun werk. “Investeer in relaties, maak zaken klein en overzichtelijk, en gun jezelf als raad reflectiemomenten om uit de hectiek te stappen,” aldus Pruim. Hij benadrukte ook het belang van de griffie als ondersteuning voor de raad en spoorde raadsleden aan deze meer te benutten.

Theater als opleidingsinstrument

De Leergang Modern Gezag gebruikt theater als een krachtig middel om raadsleden te laten werken aan hun gezag binnen de democratische rechtsstaat. De theateroefeningen, geïnspireerd door – soms eeuwenoude – dramaturgische technieken, helpen raadsleden om hun gezag op te bouwen door kwetsbaarheid, authenticiteit en verbinding met hun publiek te ontwikkelen: hoe neem je ruimte in? Hoe presenteer je jezelf? Hoe gebruik je je lichaam en stem om je boodschap over te brengen? Hoe vertel je een overtuigend verhaal? Raadsleden leren hoe ze hun persoonlijke kwetsbaarheid kunnen inzetten als kracht en hoe ze gezag kunnen uitstralen door oprechte verbinding en transparantie. Deze vaardigheden, gecombineerd met kennis over de democratische rechtsstaat, helpen raadsleden om effectiever te opereren in hun functie en hun raad te versterken als gezagsvol instituut.

Toekomst van de Leergang

De positieve reacties van de deelnemers uit zowel de eerste als de tweede pilot tonen aan dat er een sterke behoefte is aan dit soort trainingen voor raadsleden. Stichting Beroepseer heeft de ambitie om deze leergang vanaf volgend jaar structureel aan te bieden, met het doel raadsleden beter te ondersteunen in hun gezagsontwikkeling, zodat zij met moed en vertrouwen hun rol kunnen vervullen en zo bijdragen aan het versterken van het gezag van hun raad als geheel.