Nieuw mediabeleid noodzakelijk

Het huidige mediabeleid is aan vernieuwing toe. Dat concludeert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) in het rapport Aandacht voor media. Naar nieuwe waarborgen voor hun democratische functies dat op 3 oktober 2024 is gepresenteerd.

Democratische functies

Media zijn onmisbaar in een democratische samenleving. Zij zorgen voor betrouwbare informatie over maatschappelijk relevante vraagstukken, ondersteunen de controle van de macht en bieden een forum voor debat. De context waarin ze dit doen is ingrijpend veranderd. In het nieuwe mediasysteem is het aanbod oneindig, zijn platforms oppermachtig en staan journalistieke verdienmodellen onder druk. De WRR onderzoekt de gevolgen voor de democratische functies van media. Er is veel meer, maar vaak ook minder betrouwbare en onafhankelijk geproduceerde informatie beschikbaar. Op lokaal niveau is sprake van verschraling. En het publieke debat is veelkleuriger maar ook veel onveiliger geworden, wat nieuwe drempels opwerpt voor deelname.

Nieuw mediabeleid

De WRR concludeert dat nieuw mediabeleid noodzakelijk is om de democratische functies van media opnieuw te waarborgen. Daartoe doet de WRR vier aanbevelingen:

1. Maak maximaal gebruik van Europese wet- en regelgeving. De Nederlandse overheid moet dringend werk maken van EU-regels om een betrouwbare en veilige informatieomgeving te realiseren. Overnames, transparantie van algoritmen bij platforms en de aanpak van haatzaaien zijn daarbij belangrijke aandachtspunten.
2. Maak voor de democratie belangrijke informatie prominent zichtbaar en goed vindbaar. Ook in het online domein moet deze content gemakkelijk toegankelijk zijn voor burgers.
3. Versterk de lokale en regionale journalistiek. Leidend dient de journalistieke functie te zijn vanuit het besef dat deze door zowel publieke als private aanbieders kan worden uitgevoerd.
4. Stimuleer mediaverantwoordelijkheid. Verantwoord gebruik van media is een opdracht aan iedere deelnemer in het mediasysteem; in het bijzonder voor actoren die een belangrijke rol spelen ten aanzien van de democratische meningsvorming, zoals politici.

Downloaden Aandacht voor media. Naar nieuwe waarborgen voor hun democratische functies, WRR, 3 oktober 2024: www.wrr.nl/publicaties/rapporten/2024/10/03/aandacht-voor-media