Week tegen pesten: ‘Grapje! Moet toch kunnen?!’

De Week tegen pesten, georganiseerd door Stichting School & Veiligheid, vindt plaats van 26 t/m 30 september 2022. Het motto voor 2022 is Grapje! Moet toch kunnen?!
 
Humor en het maken van grappen heeft veel positieve kanten. Sámen lachen en plezier hebben zorgt voor verbinding en betrokkenheid. Juist begin van het schooljaar is dit belangrijk. Naast die verbinding spelen grappen ook een rol in het bepalen van de normen in de groep. Door wel of niet om een grap te lachen, bepaal je met elkaar wat acceptabel is. Tegelijkertijd is dit precies waar het ook mis kan gaan. Want is het grapje voor iederéén leuk, of wordt hiermee een specifieke leerling of specifieke groep uitgesloten en dreigt dit een norm te worden?
 
Het maken van grapjes begint vaak klein. Het gaat dan om opmerkingen die we niet meteen pesten noemen, maar wel een onveilig of vervelend gevoel geven. Dit wordt micro-agressie genoemd.

“Op het moment zelf lijken microagressies misschien klein of onbeduidend, maar ze stapelen zich op en kunnen mensen het gevoel geven dat ze er niet bij horen. Het is alsof iemand je keer op keer hard en op dezelfde plek in je arm prikt. Eén prik doet misschien niet zo’n pijn. Maar na verloop van tijd raakt die plek gekneusd, en doet elke prik meer pijn dan de vorige.”

Op deze manier kunnen grappen uitdraaien op pesten.
 
Grapjes blijken ingewikkeld te zijn. Want naast dat het subjectief is raakt het allerlei maatschappelijke kwesties, zoals pesten, vrijheid van meningsuiting, discriminatie en polarisatie. Het artikel ‘Wat er schuil gaat achter “zomaar een grapje”‘² beschrijft heel mooi hoe humor maatschappelijke gevoeligheden in de samenleving bloot kan leggen en hoe je in een diverse samenleving al snel in de verkeerde hoek zit wanneer je grap over minderheden gaat.

“Het is dus heel belangrijk om kinderen en jongeren te leren wat de positieve, maar ook negatieve impact van grappen kan zijn. Het gaat over hoe gaan we met elkaar om en wat vinden we wel en niet acceptabel.”
Marijke van der Zalm – adviseur pesten en projectleider ‘Week tegen pesten’.

 
Grapje! Moet toch kunnen?! brengt het gesprek op gang over plezier, veiligheid, grenzen, weerbaarheid, maar ook over verschillende meningen en opvattingen: Is iets grappig of grensoverschrijdend? En wie bepaalt dat eigenlijk? Een simpel antwoord is er niet altijd, maar kinderen in een veilige setting laten oefenen geeft ze belangrijke vaardigheden mee voor hun toekomst.
 
Op diverse plaatsen door heel Nederland zijn er de hele week activiteiten. Raadpleeg de website van Week tegen pesten: https://www.weektegenpesten.com/grapje-moet-toch-kunnen
 
Meedoen aan de Week tegen pesten kan op veel manieren. Ga naar: www.weektegenpesten.com/doe-mee/
 
De Week tegen pesten wordt ieder jaar in september georganiseerd door Stichting School & Veiligheid. www.schoolenveiligheid.nl