Privacy in de zorg wordt bewust genegeerd

Op 22 november 2012 vond de behandeling plaats van het hernieuwde beroep van de Koepel van DBC-vrije Praktijken (KDVP) tegen de Beslissing op Bezwaar (BoB) van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
De Koepel probeert al jaren in een beroepsprocedure tegen de NZa  een effectieve privacy-regeling af te dwingen waarmee vertrouwelijkheid  en privacy in de GGZ geborgd kunnen worden.
De NZa had op 7 juni 2012 een “opt-outregeling” uitgebracht die het voor cliënten en behandelaars binnen de verzekerde zorg mogelijk zou moeten maken bezwaar te maken tegen de aanlevering van diagnose- en behandelinformatie aan zorgverzekeraarts en het DIS, het landelijke DBC-informatiesysteem dat alle informatie over DBC’s ontvangt en beheert.

Helaas was gebleken dat deze bezwaarregeling ondeugdelijk is en bijgevolg in de praktijk niet bruikbaar. Omdat de door de NZa opgestelde opt-outregeling onvoldoende was uitgewerkt om daadwerkelijk te verhinderen dat tot de diagnose herleidbare informatie wordt uitgewisseld in declaratieprodures, was de KDVP in juli 2012 opnieuw in beroep gegaan tegen de NZa. De behandeling van dat beroep vond plaats in Den Haag op 22 november in een openbare zitting.

Centrale sturing en regulering van zorg berust niet langer bij de overheid

Volgens Ab van Eldijk, voorzitter van de stichting KDVP is op de zitting duidelijk gebleken dat bij de overgang naar het systeem van prestatiebekostiging*) – zoals nu door Minister Schippers ingezet – de centrale sturing en regulering van de zorg niet langer berust bij de overheid, maar dit gaat plaatsvinden via het selectieve contracteerbeleid van zorgverzekeraars. Ook waar het gaat om nieuwe verplichtingen, opgelegd aan zorgverleners om behandelinformatie uit te wisselen, wordt dit nu geregeld via voorwaarden in de contracten van zorgverzekeraars. De overheid (NZa/Minister) zegt nu dat zij (helaas) niet kan treden in de contractvrijheid van zorgverzekeraars… en dus ook niet kan worden aangesproken op contacteerpraktijken van zorgverzekeraars die een inbreuk vormen op de privacy van patiënten of het beroepsgeheim van zorgverleners.

De contractuele zorgbureaucratie die op dit moment wordt geïntroduceerd is een extreem voorbeeld van georganiseerde onverantwoordelijkheid. Waar het afwijzen van EPD-wetgeving (Elektronisch Patiëntendossier) in de Eerste Kamer ertoe heeft geleid dat zorgverleners niet (wettelijk) verplicht konden worden tot aansluiting op het LSP (Landelijk Schakelpunt), wordt dit nu gedaan via een private doorstart, op basis van standaard voorwaarden in contracten van zorgverzekeraars (zie verzet van huisartsen tegen contractvoorwaarden). De Minister kan nu niet meer aangesproken worden op het negeren van het oordeel en de bezwaren van de Eerste Kamer m.b.t. veiligheid, nut en noodzaak
van deze systemen voor de uitwisseling van patiëntinformatie.

Gevolgen van een contractueel gereguleerde private zorgbureaucratie

Van Eldijk heeft een pleitnotitie geschreven waarin hij ingaat op de gevolgen van de introductie van een contractueel gereguleerde private zorgbureaucratie voor het treffen van een effectieve oplossing in de procedure die over privacy in de GGZ gaat. In deze pleitnotitie is ook een advies aan de Minister van Volksgezondheid opgenomen.
Hij schrijft: “Wij vinden het uitermate zorgelijk dat deze extreme privatisering van de zorg die niet alleen vrijwel alle reguleringsmacht legt bij zorgverzekeraars, maar die er ook toe leidt dat de overheid, de Minister, niet meer kan worden aangesproken op sturing en reguleringspraktijken die verlopen via de selectieve contracteringspraktijken van zorgverzekeraars”.
Van Eldijk eindigt met te stellen dat het “heel verontrustend is dat in het publieke en politieke debat geen aandacht wordt besteed aan deze ontwikkeling. Waar het hierbij gaat om privacy in de zorg worden mogelijkheden om eenvoudigere en minder belastende systemen van informatie-uitwisseling in de zorg toe te passen bewust genegeerd”.

*)  Het doel van prestatiebekostiging is het verbeteren en waarborgen van de kwaliteit, betaalbaarheid en toegankelijkheid van de zorg voor de consument. Dit gebeurt door de betaling voor zorg te veranderen. Zorgaanbieders krijgen bij prestatiebekostiging straks voor elke geleverde zorgprestatie apart betaald, in plaats dat zij per jaar één vast budget hebben voor het leveren van alle zorg.

Lees hier de Pleitnotitie van de Stichting KDVP van 22 november 2012 waarin de essentie van de problematiek de revue passeert en de effecten zichtbaar worden van de jacht van instanties op persoonlijke gegevens van patiënten. De Pleitnotitie is tevens een kort verhaal over de poging problemen, die niet behoren noch behoeven te bestaan in een democratische rechtsstaat, op te lossen. Duidelijk wordt  dat het een kleine moeite is declaratieprocedures te hanteren die geen inbreuk maken op de privacy en vertrouwelijkheid bij de behandeling van psychische klachten. Deze Pleitnotitie laat ook zien dat verdere groei van administratieve lasten kan worden voorkomen en hoe niet noodzakelijke inbreuken op privacy en beroepsgeheim kunnen worden vermeden.

KDVP: www.kdvp.nl