Het is nog erger: er zijn zelfs mensen die zeker weten dat hun werk niets bijdraagt. Soms gaan hun werkzaamheden in tegen al hun principes. Het is werk dat, als het niet zou worden gedaan, door niemand wordt gemist. De wereld zou er zelfs beter van worden, als het gewoon zou blijven liggen.
Het fenomeen ‘bullshitbaan’ werd op de kaart gezet door de Amerikaanse antropoloog David Graeber. Het beeld dat hij schetst, verklaart een hoop hedendaagse fenomenen, waar economen, sociologen en politicologen zich eerder geen raad mee wisten. De almaar uitdijende bureaucratie in bedrijven, bijvoorbeeld, waar niets of niemand effectiever of productiever van wordt. Volgens Graeber is de managerscultuur van vandaag een nieuw feodaal systeem, waarbinnen topmanagers hun koninkrijkjes opbouwen onder de vlag van efficiëntie. De bouwstenen zijn nutteloze afdelingen waar mensen de weg kwijtraken.
Maar er zijn (ex-) werknemers bij wie het kwartje valt. Bij de overheid, in het bedrijfsleven, en bij multinationals doorbreken zij het bullshit-taboe. Hun werk, zeggen ze, slaat nergens op. Ze schetsen een ontluisterend beeld van een kantoortuin waarin de belangrijkste taak van de werknemer is dat hij of zij meespeelt in de bullshitpoppenkast. Hoe lang geloven we nog in betaald werk als het hoogst haalbare?
Met o.a.: David Graeber (antropoloog en auteur van ‘Bullshitjobs’), Katinka van Cranenburgh (consultant ‘ethical business’), Emmie (voormalig communicatiemedewerker), Mehdi (voormalig content manager), Mark (product manager), Jeroen van der Most (voormalig marktonderzoeker, nu AI-kunstenaar) en Eilis Lawlor (politicoloog en economisch socioloog).
Regie: Roland Duong
De Tegenlicht-documentaire Mijn bullshitbaan wordt uitgezonden op zondag 24 maart 2018 op NPO 2 om 21.00 uur.
Voor meer info zie Mijn bullshitbaan, VPRO: www.vpro.nl
Zie ook Werk zonder waarde, door VPRO: www.vpro.nl
Ook een succesvolle carrière kan een ‘bullshitbaan’ zijn, do
TEGENLICHT MEETUP: Mijn bullshitbaan
De Tegenlicht Meetup Mijn bullshitbaan vindt plaats in Pakhuis De Zwijger in Amsterdam op woensdag 27 maart 2019 om 20.00 uur met regisseur Roland Duong en econoom Max van Lent. Toegang gratis, reserveren bij Pakhuis de Zwijger: https://dezwijger.nl/programma/mijn-bullshitbaan