Opstand frontsoldaten

In de week van 10 maart 2008 was er veel aandacht voor het toenemende en hardnekkiger wordende verzet van vakmensen in de (semi-)publieke sector. Het begon met het voorpagina-artikel ‘Balkenendes frontsoldaat is gekwetst’, van Sheila Sitalsing in de Volkskrant op donderdag 13 maart 2008. In het weekend volgde in dezelfde krant de column ‘De opstand van de frontsoldaten’ van politiek commentator Hans Wansink. Hij beschouwt de pacificatie van de opstand van de frontsoldaten van de publieke sector als ‘de belangrijkste uitdaging voor het vierde kabinet Balkenende’. En in NRC Handelsblad stond de column ‘Aan de lopende band van politie, onderwijs en zorg’ van Marc Chavannes. Hij signaleert: ‘Uit niets blijkt dat ‘Den Haag’ z’n eigen rol in die opgelopen druk doorziet. Ja, iedere week is er wel een ‘expert meeting’, ‘horizonscan’ of ‘monitor’ die het verzet van de sociale werkvloer aanstipt. Maar de poging ieder risico te beheersen en het ganse land in details cijfermatig te ‘managen’ gaat onverdroten door’.

Tenslotte was er in het weekend naar aanleiding van voorgaande een uitzending van Rondom Tien met de titel ‘Ze pikken het niet langer’. Zie daarvoor de site van Rondom Tien, of bekijk de uitzending op Uitzending Gemist. Het is enigszins onthutsend te zien hoe oud-staatssecretaris en huidig SER-lid Linschoten in de uitzending weigert in te gaan op de inhoud, maar de ‘opstand’ slechts ziet als de zoveelste akte van het al decennia lopende poldermodel-toneelstuk. ‘Uw ketelmuziek behoort allemaal tot het oeroude spel!’

Vergelijk wat er zich nu afspeelt met wat ik in oktober 2005 in een interview met Milou van Beek voorspeld heb (naar aanleiding van het succes van het boek Beroepszeer): ‘Ik denk dat de werknemers van onderaf in opstand komen. De onvrede is te groot. Als de arbeidsmarkt aantrekt, binnen nu en drie jaar zijn mensen minder bang en gaat er veel veranderen. Ik ben er trots op dat we in dit boek een probleem hebben beschreven dat veel mensen raakt die daardoor misschien de kracht en moed vinden om in opstand te komen.’ Dit interview met de titel ‘Ik voorspel een opstand van werknemers’ is te vinden op planet.nl
De aandacht voor de opstandigheid gaat in de week van 17 maart door. In dagblad Trouw van 19 maart een artikel van Wilma van Meteren ‘Looneisen gekruid met onvrede over gebrek aan respect’. Zij maakt melding van onderzoek van de Stichting Arbeidsmarkt Ziekenhuizen waaruit blijkt ‘dat het ziekenhuis ronduit ontevreden is over de communicatie rond nieuwe ontwikkelingen en strategische keuzes’.

Verder interviews met Walter Dresscher, voorzitter Algemene Onderwijsbond en Leon Vincken, van CNV Publieke Zaak over de situatie in de zorg. Tenslotte schrijft politiek commentator Willem Breedveld een column met de titel ‘Een onbegrepen opstand tegen het staatsgezag’. ‘Waar we getuige van zijn, is wat Alexis de Tocqueville (1805-1859) al omschreef als de ‘revolution of rising expectations’. Er zijn verwachtingen gewekt en er dienen zich mogelijkheden aan, die vervolgens weer de bodem worden ingeslagen. Dat is frustrerend, een voedingsbodem voor revolutie, of op zijn minst een opstand. Een beetje politicus had het kunnen zien aankomen. Zo niet de ploeg van Balkenende. Die blijkt compleet te zijn verrast en reageert verongelijkt. Niet chic..’

Op 24 maart schrijft J.J.A. van Doorn in Trouw over ‘De opstand van de professionals’.