Hoe slim is de kenniseconomie?
Nog nooit was het historisch en institutioneel geheugen van organisaties zo kort als tegenwoordig. Ondertussen is er een groot tekort aan vaklui en zijn promovendi in bepaalde vakgebieden niet meer te vinden. Misschien wordt het tijd, zo constateert de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid in het recente rapport Naar een lerende economie. Investeren in het verdienvermogen van Nederland, om de kwaliteit van het onderwijs en de kenniseconomie op een andere leest te schoeien, met meer nadruk op de verspreiding van bestaande kennis zodat we ook werkelijk een ‘ lerende economie’ worden.
Economische activiteiten zijn abstract en wereldvreemd geworden
Mijn suggestie voor de herijking van de kenniseconomie is om haar een body te geven. Veel te lang is kennis letterlijk als de hoofdzaak gezien. Deze misvatting waardoor denken en doen van elkaar zijn gescheiden, heeft tot een steeds verdere abstrahering van economische activiteiten geleid. Ze zijn wereldvreemd geworden, losgezongen van de tijd en ruimte waarin ze zijn ontstaan. De ineenstorting van de nieuwe economie eind jaren negentig en de huidige financiële, economische en ecologische crisis kunnen als gevolgen van deze wereldvreemdheid worden gezien.
Er heeft zich een vorm van kapitalisme doorgezet waarin bedrijven zelf handelswaar en de economie footloose zijn geworden. We verliezen intimiteit door wat wel de ‘ontlijving’ van de economische orde wordt genoemd, een virtualisering waarin niet de reële economie maar ondoorzichtige, financiële producten de dienst uitmaken.
Alleen door de traditie van de ambachtsman te herontdekken en een liefdesverhouding te ontwikkelen tot ‘de materialiteit der dingen’ kan de kenniseconomie geloofwaardig gestalte krijgen.
Klik hier voor verder lezen van mijn betoog: Hoe slim is de kenniseconomie?