Leergang ‘Van buiten naar binnen’ in Zutphen: de kunst van het ambtenaarschap

Begin september 2020 is de leergang Van buiten naar binnen van start gegaan in de gemeente Zutphen. Deze  heeft als doel ambtenaren te leren van buiten naar binnen te kijken en daar vervolgens naar te handelen. Van buiten naar binnen wordt ontwikkeld door Stichting Beroepseer en Tilburg University, en ondersteund door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK).

Gemeente Zutphen

Een groep van vijftien ambtenaren van de gemeente Zutphen volgt deze leergang. De deelnemers vormen een dwarsdoorsnede van de gemeente en zijn werkzaam bij onder meer ruimtelijke ordening, het sociaal domein en communicatie.

Opzet

De leergang in de gemeente Zutphen is de eerste pilot die wordt uitgevoerd en bestaat uit zeven volle dagen. Vijf daarvan zijn er nu verstreken. In de ochtend staat een thema centraal; in de middag is er ruimte voor intervisie, opdrachten, waarmee de inhoud wordt vertaald naar het eigen werk. Thema’s die tot nu toe de revue zijn gepasseerd: rechtsstatelijkheid en democratisch vakmanschap, hoe omgaan met conflicten en dilemma’s, reflectie op rollen en samenwerking, oplossingsgericht werken en de betekenis van het centraal stellen van maatschappelijke opgaven.

Op de eerste bijeenkomst van twee dagen van de Leergang kon men nog fysiek bij elkaar komen. Het programma van de tweede bijeenkomst van drie dagen is, vanwege de tweede coronagolf, online uitgevoerd. Het was even wennen, maar de deelnemers waren positief verrast door het interactieve online programma.

Samenwerking met Maas theater en dans

Een van de succesfactoren van het verloop van de leergang is de samenwerking met Maas theater en dans. Maas is een podium en een gezelschap van professionals die theater en dans maken voor kinderen, jongeren, jong volwassenen, hun familie en vrienden. Maas heeft opdrachten ontworpen die deelnemers prikkelen en uitdagen om de kennis in de leergang op een andere manier tot zich te nemen. De opdrachten worden heel enthousiast ontvangen door de deelnemers. De samenwerking met Maas past bij de opvatting dat ambtenaarschap een kunst is. De complexe uitdagingen waar ambtenaren tegenwoordig voor staan vragen om creativiteit, contact maken en samenwerking.

Reacties deelnemers

De deelnemers zijn enthousiast. Ze herkennen veel van de thema’s die voorbijkomen in hun eigen werk en ze geven aan het geleerde te kunnen toepassen in het dagelijkse werk. Ook hebben ze de ambitie om zich in te zetten de opbrengst van de Leergang te vertalen naar en te borgen in de rest van de organisatie.

Enkele reacties

• “Wat me aanspreekt is dat de leergang gaat over hoe we ons werk doen”.
• “Ik leer veel en ben aan het experimenteren”.
• “Ik ben door de leergang gaan nadenken over publieke waarden. Wat zijn de publieke waarden waar wij voor staan?”
• “Ik was me er tot nu toe niet van bewust dat ik eigenlijk veel meer bezig ben met publieke zaken dan ik dacht. Vooral op de dag toen we het hadden over democratie, viel het me op dat je ook anders kunt kijken dan we vaak doen. Nu kan ik gerichter reageren op zaken.”
• “Ik heb veel aan de leergang, juist in mijn eigen werk, in contact met inwoners. Ik ben meer bezig met reflectie op hoe ik dingen doe en hoe doen we het als gemeente?”

We zoeken nog pilotorganisaties

In samenwerking met het ministerie van BZK zoeken Stichting Beroepseer en Tilburg University nog twee pilotorganisaties: een gemeente en een rijksuitvoeringsorganisatie (bijv. Belastingdienst, CAK, DUO, SVB en UWV).

Spreekt de inhoud van de leergang je aan en wil je jouw organisatie aanmelden als potentiële organisatie? Neem dan contact op met Maurits Hoenders: m.hoenders@beroepseer.nl

Partners

Stichting Beroepseer en Tilburg University zijn de kernpartners die dit project opzetten en uitvoeren. Daarnaast zijn de koepel van beroepsverenigingen CMHF, de Nationale Ombudsman, de Ombudsman Metropool Amsterdam, Maas Theater en Dans en het Ministerie van BZK partners die vorm en inhoud geven aan de leergang. Samen maken we ons sterk voor een geloofwaardige, kwalitatief hoogwaardige overheidsorganisaties, met ambtenaren die naar eer en geweten hun werk kunnen doen, met voldoende ruimte voor vakmanschap.

Foto helemaal bovenaan: Oefening tijdens dag twee van de Leergang met als thema ‘democratisch vakmanschap’