Het borgen van ambtelijk vakmanschap: van woorden naar daden
In een tijd waarin het rechtsstatelijk handelen van de overheid ter discussie staat, is het borgen van ambtelijk vakmanschap cruciaal. Daarom heeft de Stichting Beroepseer het project “Van woorden naar daden” gelanceerd. Dit initiatief moet de ruimte voor ambtelijk vakmanschap vergroten binnen de Rijksoverheid. Stichting Beroepseer voert het project uit met steun van het Arbeidsmarkt- en Opleidingsfonds Rijk (A+O fonds Rijk) en in samenwerking met de Centrale voor Middelbare en Hogere Functionarissen (CMHF).
Een nieuwe focus
Voor een gezagsvolle overheid waarin burgers vertrouwen hebben, is het cruciaal dat ambtenaren – in beleid, uitvoering en toezicht – de professionele ruimte hebben om vakmanschap te leveren op basis van hun inhoudelijke expertise. Ambtelijk vakmanschap staat dan ook centraal in verschillende overheidsprogramma’s, initiatieven en wetsvoorstellen. Die toenemende aandacht voor ambtelijk vakmanschap is een positieve en belangrijke ontwikkeling. Inmiddels staat het thema op de kaart en voert men het gesprek over ambtelijk vakmanschap binnen en buiten Rijksoverheidsorganisaties.
De volgende stap is het borgen van ambtelijk vakmanschap binnen de Rijksoverheid. Het ontbreekt ambtenaren in de praktijk namelijk nog steeds aan praktische, tastbare en formele instrumenten om het recht op het bieden van ambtelijk vakmanschap af te dwingen. In het project Van woorden naar daden maakt Stichting Beroepseer een actuele analyse van de huidige situatie en werken we toe naar concrete adviezen en praktische instrumenten en maatregelen die gaan bijdragen aan het borgen van vakmanschap in de werkpraktijk van rijksambtenaren.
Projectdoel
Het doel van het project is om bij te dragen aan de borging van ambtelijk vakmanschap binnen rijksoverheidsorganisaties. We maken een actuele analyse van ontwikkelingen op het gebied van ambtelijk vakmanschap (hoofdvraag 1) gevolgd door de ontwikkeling van meerdere concrete instrumenten die bijdragen aan de borging van ambtelijk vakmanschap in de praktijk (hoofdvraag 2). Daarbij houdt het project rekening met de diversiteit in rollen en verantwoordelijkheden tussen verschillende ambtenaren.
De actuele analyse van ontwikkelingen op het gebied van het recht op ambtelijk vakmanschap wordt gemaakt door bestaande rijksprogramma’s, wetsvoorstellen en anderen initiatieven in kaart te brengen, te analyseren en evalueren. Deze evaluatie zorgt ervoor dat de lessen die zijn getrokken uit de bestaande programma’s worden meegenomen in de ontwikkeling en vormgeving van de concrete eindproducten. De twee hoofdvragen van het project luiden:
- Hoe en waar zien we het recht op ambtelijk vakmanschap zich ontwikkelen? > actuele analyse
- Hoe kan dit recht duurzaam worden geborgd? > concrete adviezen en ontwikkeling instrumenten
Doelgroep en impact
De belangrijkste doelgroepen van dit project zijn individuele rijksambtenaren, teams van rijksambtenaren en de organisaties waarvoor zij werken. Door het vergroten van ambtelijk vakmanschap, streeft het project ernaar om niet alleen het werkplezier en de ontwikkeling van ambtenaren te bevorderen, maar ook om het algemene vertrouwen in de overheidsdiensten te versterken. Daarmee sluit het project aan bij de doelstelling van het A+O fonds Rijk om bij te dragen aan betekenisvol werk en de ontwikkeling en het werkplezier van rijksambtenaren.
Concrete projectresultaten
Wij ontwikkelen verschillende eindproducten die ambtenaren en organisaties concreet moeten helpen om tot ambtelijk vakmanschap te komen. Daarbij houden we rekening met de verschillende werkvelden waarin ambtenaren actief zijn. Naast de ontwikkeling van concrete instrumenten die in de ambtelijke praktijk kunnen worden benut worden er gedurende het project 3 korte, verdiepende en prikkelende papers gepresenteerd:
1) een paper over de actuele analyse en evaluatie van de bestaande overheidsprogramma’s,
2) een paper met daarin de resultaten van thematische enquêtes over het borgen van ambtelijk vakmanschap en een internationale vergelijking en
3) een gebundelde projectpublicatie inclusief de concrete adviezen over de borging van het recht op ambtelijk vakmanschap.
Meer weten?
Voor meer informatie, neem contact op met projectcoördinator Corné van der Meulen via c.vandermeulen@beroepseer.nl.
‘Het ontbreekt ambtenaren in de praktijk namelijk nog steeds aan praktische, tastbare en formele instrumenten om het recht op het bieden van ambtelijk vakmanschap af te dwingen.’
Wat behelst ambtelijk vakmanschap als je geacht wordt mee te werken aan de uitzetting van kinderen, in het geval van Mikhal een jongen van elf die hier geboren is naar een vreemd land, die hier na de vakantie (voor kinderen zes weken voor het kabinet twee maanden) naar het Gymnasium zou gaan? Of het medeplichtig worden aan steun voor Israël dat kenmerken vertoont van het plegen van Genocide waarbij het gaat om nog veel meer kinderen en nog even afgezien van de onrechtmatigheid van de bezetting en de apartheid als uitkomst van het laatste oordeel van het Internationaal Gerechtshof en het beleid t.a.v. Rusland. Het vakmanschap van rechterlijke instanties in twijfel trekken aan de ene kant, gestand doen aan de andere. In het geval van levering van F-35 wapentuig waarmee Israël burgers bombardeert, scholen en ziekenhuizen, de uitspraak van onze onafhankelijke rechtspraak naast zich neerlegt? Wie zit daarmee en wie zit waar aan vast? De staat kun je niet in hechtenis nemen. Ambtenaren met gewetensbezwaren een functie elders of ‘gewoon’ laten vertrekken lijkt mij ook een vorm van zuivering. Het vakmanschap van (Vak F) met twee maten metende bazen, cognitieve dissonantie, van hen die ambtenaren de-humaniserend aansturen, ‘voor altijd achter Israël staan’, beroepseer? Willen we meer of minder ambtenaren?
En dat terwijl burgers in meerderheid een staakt het vuren willen en een ambtenaar ook nog burger is. En het kind niets gedaan heeft dat niet mag (het was gisteren Internationale kinderendag). Je moeder! Zeg het dan!
Hele goede zaak. Mocht wat mij betreft ook wel op gemeentelijk niveau.