Minister Schippers van Volksgezondheid stuurde haar antwoorden op vragen van Kamerlid Renske Leijten (SP) over protesten tegen het verplicht invullen van ROM-gegevens in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) naar de Tweede Kamer op 23 maart 2017. Lees even mee:

Vraag 1
Hoe reageert u op het verzet dat is ontstaan tegen het verplicht in moeten vullen en aan moeten leveren van Rom -gegevens in de ggz?

Vraag 2
Vindt u het wenselijk dat het oorspronkelijke doel van de Rom, namelijk de voortgang te meten van een individuele behandeling en dat bespreken in de vertrouwelijkheid van de behandelkamer, is verdrongen door de verplichting van gebruik van de Rom en het delen van de gegevens als (groot) onderdeel van de benchmark? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord op vraag 1 en 2
De verplichting tot toepassen van Routine Outcome Measurement (ROM) tijdens de behandeling en het aanleveren van gegeven bij Stichting Benchmark GGz (SBG) vloeit voort uit het ‘model-Kwaliteitsstatuut ggz’. Het model Kwaliteitsstatuut is door alle betrokken partijen zelf ontwikkeld, ondertekend en opgenomen in het Kwaliteitsregister van het Zorginstituut. Het is een veldnorm die beschrijft wat te leveren goede geestelijke gezondheidszorg is.
Het oorspronkelijke doel van ROM is onveranderd: een professionele behandelaar bespreekt periodiek met zijn patiënt de gemeten voortgang van de behandeling om zodoende, in samenspraak, te bepalen of deze aangepast dient te worden. Elke patiënt heeft daar recht op en ik vind het goed dat gezamenlijke besluitvorming op deze manier tot norm is verheven. Partijen onderschrijven het belang van ROM. Naast inzicht over de voortgang van behandelingen, kan ROM, door de centrale verzameling en daarmee gecreëerde spiegelinformatie, ook iets zeggen over de kwaliteit van geleverde zorg. Het delen van de gegevens om praktijkvariatie inzichtelijk te maken gebeurt onder strikte privacyvoorwaarden, die ik nader toelicht bij onder meer vraag 8, 9 en 10.

Vraag 3
Kunt u een reactie gegeven op het essay “Rom: gedragsnorm of dwangmaatregel?” waarin duidelijk uitgelegd wordt dat de vragenlijsten onbetrouwbare gegevens kunnen bevatten en dat de methodiek niet geschikt is om wetenschappelijke kwaliteit te meten?

Antwoord op vraag 3
Het essay, uitgebracht in 2012, geeft de opinie weer van acht hoogleraren over ontwikkelingen op het gebied van ROM in de ggz. Zij wezen op een aantal bedreigingen van de validiteit van observationele data, zoals onvoldoende
standaardisatie, representativiteit en mogelijke vertekening van data en uitten hun twijfels over de geschiktheid van de gegevens voor uitkomstbekostiging. SBG werkt continu aan verbetering van ROM en heeft belangrijke stappen gezet op deze drie onderwerpen. SBG laat zich daarbij adviseren door oordelen van hun eigen, onafhankelijke Expertraden en Wetenschappelijke Raad. In de expertraden zitten experts die oordelen over ROM-meetinstrumenten, hun toepassingen en de benchmarkmethodiek. De Wetenschappelijke Raad toetst en bewaakt de wetenschappelijk kwaliteit van de benchmarkmethodiek.

Vraag 17
Vindt u het wenselijk dat zorgverzekeraars budgettering en financiering van behandelingen koppelen aan het ontvangen van Rom-gegevens en zelfs hebben aangegeven dat het niet aanleveren van Rom-gegevens bij SBG reden is om per 2018 niet meer gecontracteerd te worden? Wat vindt u hiervan?

Antwoord op vraag 17
Het is voor zorgaanbieders verplicht om een contract met SBG te hebben. Zie daarvoor ook mijn antwoord op vraag 9 en 10. Het kwaliteitsstatuut, waar ROM onderdeel van is, is vastgesteld als veldnorm door betrokken partijen zelf. Het is daarom logisch dat ROM ook een rol speelt bij de contractering, al was het maar om te voorkomen dat individuele verzekeraars eigen kwaliteitseisen hanteren in de contractering. Zorgverzekeraars en aanbieders zijn verder in principe vrij om nadere voorwaarden te stellen aan contractering met het oog op kwaliteitsbewaking.

Lees de hele brief van minister Schippers van Volksgezondheid aan de Voorzitter van de Tweede Kamer, 23 maart 2017: klik hier.

Zie ook: Petitie gestart: Stop ROM als benchmark in de GGZ, Blogs Beroepseer, 30 januari 2017: https://beroepseer.nl

U P D A T E

Het toestemmingsvereiste voor de verwerking van ROM gegevens. Vragen van Tweede Kamerlid Marijnissen (SP) aan de Minister van VWS over het toestemmingsvereiste voor de verwerking van ROM gegevens (ingezonden 29 maart 2017): www.tweedekamer.nl/kamerstukken

Marijnissen: stop direct met illegaal delen patiëntgegevens, SP, 27 maart 2017: www.sp.nl

Aanlevering ROM-gegevens, door Fianne Bremmer, De Nederlandse GGZ, 27 maart 2017: https://www.denederlandseggz.nl/nieuws/2017/aanlevering-rom-gegevens (Niet meer beschikbaar op Nederlandse GGZ).
(‘GGZ Nederland’ heet sinds juni 2020 ‘de Nederlandse GGZ’)

GGZ: stop met delen van data, Dagblad van het Noorden, 27 maart 2017: https://dvhn.nl

Schippers: ‘geen alternatief voor ROM’, Medisch Contact, 27 maart 2017: www.medischcontact.nl

Basta! door Menno Oosterhoff, Medisch Contact, 27 maart 2017: www.medischcontact.nl

Schippers: doorsluizen medische gegevens GGZ onrechtmatig, Privacy Barometer, 26 maart 2017: www.privacybarometer.nl

Minister VWS erkent onwettige levering ROM-data aan SBG, Zorg ICT-Zorgen, 25 maart 2017: www.zorgictzorgen.nl

Brief aan het bestuur van de Autoriteit Persoonsgegevens met verzoek om handhavend op te treden tegen Stichting Benchmark Geestelijke Gezondheidszorg op basis van Wbp en Wgbo, 24 maart 2017: www.zorgictzorgen.nl

Schippers wil niet tornen aan verplichting ROM-gebruik, door Ana Karadarevic, Skipr, 24 maart 2017: www.skipr.nl

Kwaliteit ggz-behandelingen klinkt niet door in contracten, Algemene Rekenkamer, 26 januari 2017: www.rekenkamer.nl