In tegenstelling tot wat weleens wordt gedacht, bevordert de verzorgingsstaat sociaal contact met familie, vrienden en collega’s. Dit blijkt uit een analyse van gegevens van ruim 250.000 personen in 31 Europese landen over de periode van 2002 tot 2016. Deze bevinding zet vraagtekens bij de terugtrekkende overheid en participatiesamenleving.
Mark Visser schrijft op Sociale Vraagstukken over een onderzoek waarvan hij – samen met Maurice Gesthuizen en Peer Scheepers – de resultaten heeft gepubliceerd in het tijdschrift European Societies. Titel: The crowding in hypothesis revisited. De auteurs zijn verbonden aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen van de Radboud Universiteit Nijmegen.

Uit het onderzoek blijkt dat meer uitgaven aan sociale zekerheid sociale participatie van burgers bevorderen: “Twee aspecten van sociale participatie zijn bekeken: in hoeverre men sociaal contact heeft met familie, vrienden en collega’s, en of men iemand heeft om intieme en persoonlijke zaken mee te bespreken. Beide vormen van sociale participatie nemen toe wanneer een overheid meer besteedt aan sociale zekerheid […]
De redenering die achter de ‘crowding in’ hypothese schuilgaat, is tweeledig. Enerzijds kunnen uitgebreide sociale voorzieningen financiële drempels wegnemen om sociaal actief te zijn. Wanneer de overheid in basisbehoeften voorziet, kunnen sociale behoeften meer op de voorgrond treden. Kleine bedragen kunnen dan al een wereld van verschil maken. Dat geld kan bijvoorbeeld besteed worden aan een cadeautje voor een verjaardag, een kaartje voor het openbaar vervoer, een borrel in de kroeg, enzovoorts.Anderzijds zouden uitgebreide sociale voorzieningen een maatschappelijke norm van solidariteit uitdragen. De overheid geeft als het ware het goede voorbeeld en burgers zouden dit voorbeeld volgen.

Het gaat niet alleen om uitkeringen maar ook om diensten

Verder is onderzocht in hoeverre specifieke sociale zekerheidsuitgaven er daadwerkelijk in slagen om sociaal contact onder hun doelgroepen te bevorderen. Vooral kwetsbare groepen zouden namelijk gebaat zijn bij meer uitgaven aan sociale zekerheid. Dit zien we bijvoorbeeld voor mensen met gezondheidsproblemen en ouderen. Hogere uitgaven aan respectievelijk de gezondheidszorg en ouderdomsvoorzieningen zorgen er namelijk voor dat deze kwetsbare groepen vaker iemand hebben met wie ze intieme en persoonlijke zaken kunnen bespreken. Juist voor die groepen biedt de verzorgingsstaat een broodnodig steuntje in de rug in termen van sociale participatie”.

Lees het hele artikel: Verzorgingsstaat stimuleert sociaal contact onder burgers, door Mark Visser, Sociale Vraagstukken, 15 maart 2018: www.socialevraagstukken.nl

Klik hier voor downloaden van het onderzoek: The crowding in hypothesis revisited: new insights into the impact of social protection expenditure on informal social capital, door Mark Visser, Maurice Gesthuizen & Peer Scheepers, European Societies, Volume 20, 2018 – Issue 2, 26 februari 2018. www.tandfonline.com