Weekblad De Groene Amsterdammer publiceert in februari 2022 enkele artikelen over de rol van de huisarts in de samenleving: De laatste huisarts. Dreigt de huisarts zoals wij die nu kennen, te verdwijnen? De voorspelling is dat de huisartsenzorg in Nederland op korte termijn ernstig uit evenwicht zal raken: het aantal huisartsen kan dan niet meer voldoen aan de zorgvraag.
In aflevering Help! de dokter verdwijnt geven Roos Menkhorst en Catrien Spijkerman een aantal voorbeelden uit de dagelijkse praktijk. Huisartsen zien het probleem van praktijkovernames al langere tijd op zich afkomen. Ze staan op het punt met pensioen te gaan, maar vinden geen opvolger: “Ik ben al drie jaar een opvolger aan het zoeken, niemand wil”. In 2018 luidden de huisartsen hierover al de noodklok.
Begin 2020 verschenen er alarmerende berichten onder een kop als: Duizenden mensen zonder huisarts door huisartsentekort. De Landelijke Huisartsenvereniging LHV schrijft op haar site dat het onderwerp prioriteit is in 2022: “De problematiek van huisartsentekorten speelt op landelijk, regionaal, lokaal en praktijkniveau. Het probleem is veelzijdig, heeft meerdere oorzaken en kent verschillende uitwerkingen door het land heen. Om dit probleem goed aan te pakken, is actie nodig op ál die niveaus”.

De oplossing?

De afgelopen jaren, schrijven Menkhorst en Spijkerman, waren er ruim twintig nieuwe huisartseninitiatieven die allemaal beweren een oplossing te bieden voor het huisartsentekort. De een met een ‘digital first’-praktijk, de ander door de administratie van huisartsen over te nemen, weer een ander door te bemiddelen tussen aanstaande pensionado’s en beginnende huisartsen. De initiatiefnemers variëren van groepjes gefrustreerde huisartsen tot buitenlandse zorgketens die willen uitbreiden naar Nederland en vermogende ondernemers die een gat in de markt zien.

Er zijn huisartsen die blij zijn met vermogende ondernemers en de commerciële organisaties de vaak met grootse ideeën inspringen op het groeiende tekort. Maar ze blijken niet altijd de oplossing. Er komen teveel meldingen binnen bij de Inspectie Gezondheidszorg over onbereikbaarheid en afwezigheid van huisartsen. Per slot van rekening hebben de nieuwe bedrijven evengoed te kampen met een gebrek aan huisartsen.

Co-Med, een van de organisaties kocht in twee jaar tijd 24 praktijken op. Guy Vroemen, CEO van Co-Med: “Wij nemen probleemgevallen over: de praktijken waar geen opvolging voor is, of waarvan de praktijkhouder zegt: ‘Ik heb hier écht geen zin meer in’.” Logisch dus dat er wat klachten binnenkomen, want we moeten natuurlijk een nieuwe dokter zoeken”.

De personeelstekorten leiden tot hoge werkdruk. Uit onderzoek van het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg Nivel in 2019 – dus nog voor de corona-tijd – blijkt dat 64 procent van de huisartsen de noodzakelijke werkzaamheden niet afkrijgt. Ook 64 procent zegt dat er een acuut probleem ontstaat bij ziekte van een collega.

De Nederlandse Zorgautoriteit en de zorgverzekeraars spreken van overmacht.

Advies

Margreet Fogteloo eindigt haar artikel in Organiseer de huisartsenzorg op een ander manier in De Groene Amsterdammer met het advies:
“Moeten we de realiteit niet gewoon onder ogen zien? Vaarwel zeggen tegen een vaste familiedokter of een groepspraktijk om de hoek – die iedereen natuurlijk het liefst wil maar die er niet is? Beter zou zijn om de nieuwe aanwas van dokters anders te organiseren door het aantal opleidingsplaatsen te verdubbelen of verdriedubbelen. Dat is duur, maar het sluit beter aan bij de wensen van een generatie artsen die naast werk ook een privé-leven koestert. Of moeten we voor een eerste diagnose onze ziel straks verkopen aan een robotconsult?”.

Verder lezen: Help! De dokter verdwijnt, door Roos Menkhorst en Catrien Spijkerman, De Groene no 6, 9 februari 2022: www.groene.nl/artikel/help-de-dokter-verdwijnt

Organiseer de huisartsenzorg op een andere manier, door Margreet Fogteloo, De Groene, no 6, 9 februari 2022: www.groene.nl/artikel/organiseer-de-huisartsenzorg-op-een-andere-manier

Lees ook:

Jonge artsen in opleiding verdienen een lossere werkcultuur, door Margreet Fogteloo.“Zo’n tien procent valt oververmoeid uit, één op de vijf denkt regelmatig over stoppen. Hun identiteit is meer dan hun baan en hun wereld groter dan het ziekenhuis”.
De Groene no 5, 2 februari 2022: www.groene.nl/artikel/jonge-artsen-in-opleiding-verdienen-een-lossere-werkcultuur

24 uur per dag dokter? Nee, bedankt. Waarom jonge artsen stoppen met hun opleiding, door Karlijn Saris, De Groene no 5, 2 februari 2022: www.groene.nl/artikel/24-uur-per-dag-dokter-nee-bedankt

Afbeelding bovenaan is van Batian Lu