Op zondag, 12 februari 2017, vond in De Balie te Amsterdam, op initiatief van de Stichting Maatschappij & Veiligheid (SVM), het debat over de Nationale Politie (NP) plaats. De NP lag de afgelopen jaren geregeld onder vuur en dat was reden genoeg om deze bijeenkomst te organiseren.

De Balie reflecteerde deze middag, onder leiding van dagvoorzitter Lennart Booij, met verschillende hoogleraren, burgemeesters, politici en politiemensen zelf op de politie, haar twee taken – handhaving openbare orde en opsporing – en de balans tussen die twee taken. Centraal stond een aantal concrete vragen zoals: hoe functioneert de NP en hoe moet zij in de toekomst gaan werken, hoe ziet het toezicht op de NP eruit, hoe handhaven burgemeesters de openbare orde en waar worden buitengewone opsporingsambtenaren voor ingezet?
Het werd een erg boeiende en zinvolle ontmoeting.

De drie deskundigen benoemden ieder twee kritiekpunten op de ontwikkelingen van de NP.
Prof. Ybo Buruma, raadsheer bij de Hoge Raad der Nederlanden en hoogleraar Rechtsstaat, rechtsvorming en democratie aan de Radboud Universiteit Nijmegen sprak over veel ‘gedoe’ binnen de politie, waarmee hij bedoelde dat er veel te weinig aandacht is voor het inhoudelijke werk dat de politie dagelijks verricht. Het vertrouwen van de burger in de politie is nog relatief hoog (70%). Hij mist de verwevenheid tussen ordehandhaving en opsporing. Buruma vond tevens de kwaliteit van de processen-verbaal ondermaats. Er is gebrek aan wetskennis, waardoor er regelmatig geen vervolg aan een zaak wordt gegeven.

Prof. Ringeling van de Erasmusuniversiteit te Rotterdam ziet dat de publieke beveiliging door politie steeds vaker wordt overgenomen door private beveiliging. De taken moeten in de uitvoering veel duidelijker van elkaar gescheiden worden. Hij vindt dat de Nationale Politie het resultaat is van een bureaupolitie uit de voormalige ministeries van Binnenlandse Zaken en van Justitie.
Hij vindt tevens dat het schort aan de verweving van de politie met de samenleving. Dat zou toch het doel moeten zijn. Dienders zijn burgers in uniform, die deel uitmaken van de samenleving.

Burgemeester Broertjes van Hilversum is het eens met voorzitter Jan Struijs van de Nederlandse Politiebond (NPB), die op 10 februari 2017 de Schijf van Vijf presenteerde over wat er gedaan zou moeten worden om te komen tot een efficiënte politie. Toch vindt Broertjes dat er geen organisatie is die zo loyaal is aan het gezag als de politie.
Hij is van mening dat de politie terug moet naar het Ministerie van BZK en dat er een Minister van Politie zou moeten komen.

Korpschef Erik Akerboom vindt dat de politiek een stapje terug moet doen, zodat de politie haar werk kan doen om zich verder te ontwikkelen. De reorganisatie heeft voor heel wat onrust gezorgd. Die onrust moet eerst worden weggenomen.
Verder is hij van mening dat een aantal aanbevelingen uit het boek van Michiel Princen, De gekooide recherche, overgenomen dienen te worden. Nieuwe (zij)instromers, zeker op specialistische functies, zouden op voorhand bereid moeten zijn om na een aantal jaren op zoek te gaan naar nieuwe uitdagingen, zodat er geen sprake meer is van ‘uitgebluste’ collega’s.
Volgens Akerboom is de centralisering iets te ver doorgeschoten. Er zal serieus worden bekeken in hoeverre er eventueel nieuwe politieposten moeten worden ingericht om de politie dichter bij de burgers te brengen.

Debat met de (kandidaat)Kamerleden

Volgens diverse sprekers zou het debat moeten gaan over de inhoud van het politiewerk. Uiteindelijk ging het toch weer over de geijkte zaken, zoals de aantallen fte’s, de daling van de criminaliteitscijfers, het tekort aan wijkagenten, het toezicht op de politie, de inzet van BOA’s (Buitengewoon opsporingsambtenaren) en de rol van de burgemeesters. Al snel bleek dat vrijwel alle Kamerleden in de campagnemodus stonden.
Jammer dat er geen tijd en gelegenheid meer was om het publiek te betrekken bij het debat. Vijf minuten voor afsluiting gaf dagvoorzitter Booij nog een aanwezige de gelegenheid om een vraag te stellen. Een gemiste kans voor de organisatie, want er staken heel wat mensen een hand omhoog om alsnog die ene vraag te kunnen stellen. De organisatie wilde echter graag én sprekers én prijsuitreiking aan Michiel Princen én een debat met politici. Men was al bijzonder verheugd dat er zoveel politici bereid waren om op een zondagmiddag deel te nemen aan het debat en dat korpschef Akerboom nog een kort betoog hield.

Klik hier voor meer informatie en de volledige lezing van de sprekers: www.maatschappijenveiligheid.nl