De Transitiecommissie Sociaal Domein (TSD) die in september 2016 haar taken had afgerond, krijgt naar verwachting een opvolger. Op 22 december 2016, de laatste vergaderdag van het jaar, heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen van leden Hayke Veldman (VVD) en Manon Fokke (PvdA) waarin de regering wordt opgeroepen ‘een onafhankelijke derde’ aan te wijzen “die tot taak heeft om bij de transformatie in het sociaal domein een vinger aan de pols te houden, zijn bevindingen bij gemeenten aan de orde te stellen, en het kabinet hierover te rapporteren”.

De TSD werd in september 2014 voor een periode van twee jaar ingesteld. In deze periode heeft de Transitiecommissie vijf rapportages uitgebracht over de voortgang van de decentralisaties maatschappelijke ondersteuning, jeugdzorg en werk en inkomen. Volgens de Kamer heeft de commissie een “een belangrijke ondersteunende en aanmoedigende rol richting het rijk en de gemeenten vervuld”. De Kamer wil, nu de eerste fase van de decentralisaties achter de rug is, de ontwikkelingen blijven volgen.

De praktijk aan de macht en Als alles verandert…

De slotrapportage van de TSD verscheen eind september 2016: Transformatie in het Sociaal Domein; de praktijk aan de macht. Tegelijk verscheen het magazine Als alles verandert… Vakmanschap in tijden van decentraliseren, waarin Jos van der Lans en Pieter Hilhorst dertien vakmensen – van huisarts tot wijkverpleegkundige, van wethouder tot jeugdpsychiater, van ambulant hulpverlener tot schooldirecteur – aan het woord laten over de veranderingen die zij van binnenuit hebben vormgegeven.
In het Voorwoord schrijft Han Noten, voorzitter van de Transitiecommissie: “Professionals in het sociaal domein proberen te ontsnappen aan de opgelegde formats van het verleden, de protocollen, de productieverplichtingen, de verkokering, en zoeken elkaar op. Ze willen ruimte voor vakmanschap, in het besef dat geen professional het alleen af kan. Ze willen maatwerk leveren en dus samenwerken. Anders gezegd: de beloften van de decentralisaties zijn doorgedrongen tot de dagelijkse werkelijkheid, tot discussies in het stadhuis, tot de werkvloer van de verzorgingsstaat. In dit magazine proberen we in beeld te brengen wat er nu écht in de praktijk veranderd is in het vakmanschap van professionals binnen het sociaal domein”.

De conclusie van de TSD in haar slotrapportage is: “Geef de mensen in de uitvoeringspraktijk de kans én tijd om het goede te doen”. Op haar website schrijft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) dat zij zich goed kan vinden in dit advies.

Downloaden Vijfde rapportage TSD: Transformatie in het Sociaal Domein; de praktijk aan de macht, 30 september 2016: www.transitiecommissiesociaaldomein.nl

Downloaden magazine Als alles verandert…, door Jos van der Lans en Pieter Hilhorst, 30 septembert 2016: www.transitiecommissiesociaaldomein.nl/magazine

Nieuwe luis in de pels voor decentralisaties, Yolanda de Koster, Binnenlands Bestuur, 2 januari 2017: www.binnenlandsbestuur.nl

Motie van de leden Veldman en Fokke over het aanwijzen van een onafhankelijke derde voor de vervolgfase van de decentralisaties, Tweede Kamer, 22 december 2016: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/moties/detail?id=2016Z24843&did=2016D50855