Dr. Pierre Purseigle, hoofddocent moderne geschiedenis aan de universiteit van Birmingham en hoofdredacteur van het tijdschrift First World War Studies heeft in een brief een oproep gestuurd aan zijn collega’s om zich te keren tegen de hervormingen van de Britse regering inzake het publiceren en toegankelijk maken van door de overheid gefinancierde wetenschappelijke resultaten van onderzoek.

De  Working Group on Expanding Access to Published Research Findings, onder voorzitterschap van prof. Janet Finch, maakte onlangs haar rapport openbaar over hoe wetenschappelijke artikelen gepubliceerd moeten worden en  toegankelijk gemaakt. “Open access”, het onbeperkt beschikbaar stellen van wetenschappelijke onderzoeksresultaten – publicaties zowel als data –  die met publieke middelen zijn gefinancierd, is al een tijdlang een onderwerp van discussie in de internationale wetenschappelijke wereld.
De aanbevelingen in bovengenoemd rapport, waaronder ook de zogenaamde Gold route to Open Access (Gold OA), zijn door de Britse regering overgenomen.
Commissies zijn momenteel bezig met de invoering daarvan in 2013-2014 in heel Groot-Brittannië.

Het toepassen van de Gold OA als belangrijkste manier van verspreiding van onderzoeksresultaten betekent dat schrijvers verzocht worden een Article Processing Charge (APC) te betalen om hun werk gepubliceerd te krijgen, d.w.z. ze moeten de “verwerkingskosten” van een artikel betalen.
Veel  wetenschappelijke organisaties, waaronder de Royal Historical Society, de British Academy en de American Historical Association hebben serieuze bezwaren tegen het rapport.

De voorgestelde drastische veranderingen zouden een dramatisch en ontwrichtend effect hebben op de manier waarop wetenschap niet alleen openbaar wordt gemaakt, maar ook bedreven. Het toepassen van de aanbevelingen van het rapport zou van invloed zijn op de academische vrijheid en deze zeker beperken, vooral wat betreft de keuzemogelijkheden van manieren van publiceren. Publicaties zouden gestroomlijnd worden en gelijkvormig gemaakt, ten koste van niet-gestandaardiseerde vormen van openbaarmaking zoals recensies van artikelen, opiniestukken, boekrecensies en forums die bijdragen aan de diversiteit en rijkdom van wetenschappelijke discussies.

De hoogte van APC’s, die waarschijnlijk berekend zal worden door generalistische en prestigieuze tijdschriften, zou nadelig kunnen uitpakken voor de mogelijkheden van een beginnende carrière en voor onafhankelijke en gepensioneerde wetenschappers om deel te kunnen nemen aan het wetenschappelijke debat. Collega’s die in ontwikkelingslanden werken (of zelfs in ontwikkelde landen met een ander financieringsstelsel) zouden zelfs kunnen worden buitengesloten van  mondiale wetenschappelijke discussies.

Purseigle beseft dat zijn collega’s waarschijnlijk niet de tijd hebben, of misschien niet van plan zijn, het 140 pagina’s tellende rapport of andere belangrijke beleidsdocumenten van de Britse regering te gaan lezen. Zelf heeft hij een tamelijk gedetailleerde reactie geformuleerd op het rapport om de International Society for First World War Studies op de hoogte te stellen en op zijn blog geplaatst.

Britse historici maken zich intussen op om een effectieve en constructieve reactie te geven op deze hervormingingen. Purseigle besluit zijn brief: “Ik wil er bij u allen op aandringen u hierin te verdiepen, want het gaat alle onderzoekers aan, zowel in als buiten Groot-Brittannië”.

A response to the Finch Report on Open Access (9 november 2012), door Pierre Purseigle: www.pierrepurseigle.info