Sinds staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs op 12 april 2014 bekend heeft gemaakt welke scholen zich ‘excellent’ mogen noemen, worden de 76 scholen die het predicaat hebben ontvangen overspoeld met aanmeldingen.
Excellente scholen zijn scholen die zowel op de kernvakken als daarbuiten excellente resultaten behalen. Ook kijkt de jury die de predicaten uitdeelt, naar de aandacht die de school heeft voor leerlingen die het erg goed doen of voor leerlingen die juist extra hulp in de klas nodig hebben.

Het Haagse gymnasium Sorghvliet heeft helemaal geen behoefte aan het keurmerk. Rector Hans Rookmaaker schrijft in het Algemeen Dagblad van 3 mei 2014 waarom:
“Het kwam weer opmerkelijk bij elkaar. Ik las in de krant een artikel over excellentie in het onderwijs. Zojuist opende ik een brief met het verzoek om Sorghvliet aan te melden voor een beoordeling ter verkrijging van het predicaat ‘excellente school’. En bij een vergadering werd mij gevraagd waarom Sorghvliet geen excellente school is.

Natuurlijk steunen we de achterliggende bedoeling: zo goed mogelijk onderwijs op excellente scholen met aandacht voor de speciale behoeftes van leerlingen, of dat nu extra ondersteuning is of extra uitdaging en programma’s voor de superslimmen. Niet tevreden zijn met middelmaat, maar een ieder het maximale laten halen uit zijn capaciteiten. Scholen die daarin in voldoende mate slagen, verdienen inderdaad het predicaat excellent.
Nu is het niet moeilijk om vast te stellen welke scholen excellent zijn. Op de – helaas niet erg gebruikersvriendelijke – site van de onderwijsinspectie worden de prestaties van alle middelbare scholen in ons land duidelijk in kaart gebracht. Iedereen kan daar zo zien wat de goede scholen in een bepaalde regio zijn. En voor digibeten die de weg kwijtraken op deze site, geeft Elsevier ieder jaar nog een duidelijk overzicht van dezelfde gegevens als op de inspectiesite met plusjes en minnetjes; ook hier wordt heel duidelijk welke scholen goede prestaties leveren

Kwaliteit

Maar natuurlijk: je kunt steeds maar doorgaan dezelfde gegevens in allerlei vormen weer te geven. De VO-Raad verzon Vensters voor Verantwoording, waar naast de harde cijfers ook veel achtergrondinformatie over de deelnemende scholen is te vinden. En nu dus ook een commissie die beoordeelt of scholen die zich ervoor aangemeld hebben inderdaad excellent zijn of niet. En dat proces om excellente school te worden, kost die scholen behoorlijk veel tijd en inspanning. Er moeten allerlei gegevens en bewijsstukken geproduceerd worden. Tijd die misschien beter in de kwaliteit van het onderwijs gestoken kan worden.

Het is fijn dat er helderheid is over de prestaties van de scholen. Dat stelt ouders en leerlingen in staat om een goede schoolkeuze te maken. Maar je hoeft hetzelfde toch niet steeds maar weer opnieuw vast te stellen. Een goede school blijft diezelfde goede school in alle onderzoeken: het gaat immers steeds om dezelfde gegevens. En een school wordt er echt niet beter van als je extra vaak constateert dat de resultaten goed zijn. Waarom tijd verspillen aan procedures om door een commissie erkend te worden als excellente school, terwijl dat al uit de beschikbare, openbare, voor iedereen toegankelijke gegevens blijkt? Sorghvliet draait al jaren mee in de top van het Nederlandse onderwijs. Om de zoveel jaar behoort Sorghvliet zelfs tot de top-vijf van ons land”.

Een goede school heeft het predicaat excellent niet nodig, door Hans Rookmaaker, Algemeen Dagblad, 3 mei 2014 (niet digitaal)