Rik Peters heeft aan de Universiteit van Groningen de cursus Leergeschiedenis en organisaties opgezet als onderdeel van de maatschappelijke master van de opleiding Geschiedenis. Doel: toekomstige historici de maatschappelijke relevantie van hun vak laten ervaren en het vak geschiedenis praktisch en breed toepasbaar maken.
Het vak is uniek in Nederland en Europa. In de afgelopen elf jaar zijn in het kader van de cursus tientallen leergeschiedenissen geschreven voor scholen, rechtbanken, gemeenten, woningcorporaties, provincies, ministeries, de Rekenkamer, de Raad van State, bijna alle politieke partijen en ook voor bedrijven als Rabobank, Philips, Ordina, en Atos.

Kern van de leergeschiedenis is dat organisaties alleen maar duurzaam kunnen veranderen als ze reflecteren op hun verleden. Dat leerproces wordt op gang gebracht door het verhaal van de organisatie te schrijven zoals verteld door de mensen die daar werken. Ter voorbereiding van een leergeschiedenis voeren de studenten eerst een intakegesprek om de leerbehoefte van de organisatie scherp te krijgen. Vervolgens duiken de studenten in een brede selectie van geschreven bronnen over de organisatie. Dat levert de basis voor de verhaallijn van de geschiedenis van een organisatie.

Een goede leergeschiedenis vraagt van de makers om zich enerzijds empathisch op te stellen, zich goed in te leven in de medewerkers en de organisatie zelf. Anderzijds dienen de makers juist een zekere afstand te bewaren om het geheel, oftewel het systeem te kunnen zien. Een leergeschiedenis baseert zich op feiten (door middel van literatuuronderzoek) en op meningen/percepties en legt deze naast elkaar. Dat vormt de basis voor dialoog en voor een gezamenlijk leerproces. Op die manier is de leergeschiedenis wellicht een passend antwoord op de waarde van het persoonlijk verhaal. In een tijd van alternatieve feiten, fake news en fact free politics telt elke mening even zwaar en wordt het belang van feiten terzijde geschoven. Peters vindt dat een zorgelijke ontwikkeling: “Als je het niet eens kunt worden over de feiten, dan kan je niet op constructieve wijze van mening verschillen en van elkaar leren”.
Peters is bezig een boek te schrijven over ervaringen met leergeschiedenissen van de afgelopen dertien jaar dat naar hij hoopt in de zomer van 2018 wordt gepubliceerd.

Klik hier voor interview
met Rik Peters

Rik Peters: Als je het niet eens kunt worden over de feiten, dan kan je niet op constructieve wijze van mening verschillen en van elkaar leren.