Het eerste tijdvak van de landelijke eindexamens zit er op.
https://www.examenblad.nl/errata-2017-eerste-tijdvak/2017 Dit is de lijst met fouten die het College voor Toetsen en Examens (CvTE) toegeeft.
Sommigen op tijd, anderen achteraf.
Voor Vwo Frans hadden we 1 erratum en 3 aanvullingen op het correctievoorschrift. Dus 4 fouten die het CvTE toegeeft, in 1 examen, van 44 vragen. In 9 procent van de vragen van het landelijke eindexamen VWO Frans zit dus een ondubbelzinnige fout die de examenmakers toegeven en herstellen. Tot zover het goede nieuws.
Niet gecorrigeerd werden vraag 6, 15 en 35. Bij 6 moet je iemand die een dieet volgt gelijk stellen aan iemand die aan anorexia lijdt. Bij 15 moet je kiezen uit een goed of een beter antwoord, het betere is fout.
En bij 35 moet je kiezen uit twee synoniemen waarvan er één goed is en de ander fout.
Dan zijn er nog een paar valse instinkers maar, zoals een collega het laatst zei, die vallen onder het verworven CvTE treitermandaat.
Die treiterige kleinigheidjes laat ik buiten beschouwing. Ik heb het nu over de echte toegegeven fouten (10, 18, 38, 39) en de niet toegegeven en dus niet gecorrigeerde fouten (6, 15, 35) Het gaat om 7 van de 44 vragen. In 16 procent van de vragen van het landelijke eindexamen VWO Frans zitten dus fouten dit jaar. Dat zijn er beduidend minder dan vorig jaar. Bonuspuntje.

Dan zeg ik dat het product ondeugdelijk is

Dit jaar had ik vertrouwen in de toezegging van Pieter Hendrikse van het CvTE. Hij had tijdens een gesprek met ook Geert van Lonkhuyzen toegezegd dat de fouten in de examens bij Frans dit jaar serieus zouden worden opgepakt. Een wassen neus want toen we de aanvullingen kregen werd al snel duidelijk dat ze inderdaad aanvullingen gaven, maar louter voor de bühne. De helft van de fouten werd niet hersteld.
Dit betekent dus dat een docent goede antwoorden fout moet rekenen als hij het verplichte correctievoorbeeld volgt. Genoeg docenten duperen hun kandidaten liever niet en sluiten met hun tweede corrector kort dat ze ook goede antwoorden goed rekenen. Die docenten zijn mijn helden. Ik mag van mijn directie alleen de vereiste antwoorden goed rekenen. En ik doe dat. Omdat ik lesgeven wel leuk vind. Dan maar geen held maar stennis zal ik schoppen. Ik wil een kloppend correctiemodel zodat iedere docent iedere leerling eerlijk kan nakijken en nee dat is niet teveel gevraagd.
Als ik een pak melk koop wat 16 procent bedorven is… wat doe ik dan? Dan ga ik terug naar die winkel en zeg ik dat het product ondeugdelijk is.
Als de melkboer dat ontkent dan kan ik heel boos zeggen dat hij zijn eigen gif mag opdrinken, maar in principe mag ik erop rekenen dat de winkelier met het schaamrood op de kaken mij een nieuw, vers, onbedorven pak meegeeft met excuses en de belofte dat een dergelijke sanitaire ramp nooit meer mag, kan of zal gebeuren. Ik ben dan een tevreden klant. Als hij mijn klacht niet serieus neemt kan ik het pak melk in zijn winkel leeg gooien maar zover is het nog nooit gekomen.

Gekleineerde docenten

Hoe gaat dat met klachten bij het CvTE? Nou dat is redelijk overzichtelijk. Er is een site waar je klachten kunt melden. Die klachten worden dan bekeken door de slagers die hun eigen vlees moeten keuren en die dan besluiten dat het een prima lapje is. Dat mailen ze dan heel vriendelijk aan de gedupeerde docenten. Die worden niet serieus genomen en moeten vriendelijk incasseren dat ze heel dom zijn. Dat is op zich een vooruitgang want zo vriendelijk deden ze dat eerder niet.
Desondanks zijn niet alle docenten onverdeeld blij om dat te moeten horen. Die gekleineerde docenten gaan dan op fora medestanders zoeken zoals binnen de Vakgroep Levende Talen en gaan dan boze brieven schrijven aan de vaste Kamercommissie van de Tweede Kamer, de VO-Raad die ook een forum over de examens heeft, de media en wachten dan gespannen af of er alsnog snel iets gebeurt.
Omdat dit het twintigste jaar op rij is dat de landelijke eindexamens Frans een gifbelt is heb ik dit jaar de Inspectie erop gezet. Er is namelijk een wetsartikel waarin staat dat de Inspectie gaat over het CvTE.
Vol hoop heb ik een brandbrief gestuurd aan mevrouw Vogelzang. Maar haar handen zijn gebonden door een memorie van toelichting waarin staat dat de Inspectie geen oordeel kan vellen over de inhoud van de examens.
Dat was wel even slikken. Niemand anders lijkt verantwoordelijk te zijn.
Dus heb ik Jet Bussemaker geschreven met de vraag wie er dan wel verantwoordelijk is voor de landelijke eindexamens. Eerder heb ik het al aan de Koningin gevraagd, die me doorstuurde naar het ministerie, die me doorstuurde naar de staatssecretaris die me doorstuurde naar het Centrale Examencommissie Vaststelling Opgaven (Cevo), die me doorstuurde naar het Cito, die me terugstuurde naar de CvTE die me terugstuurde naar de Minister die me doorstuurde naar de staatssecretaris die me doorstuurde naar het CvTE. Maar Jet Bussemaker is niet zo reactief en zwijgt. Toch hoop ik dat ze uiteindelijk reageert want, in tegenstelling tot de totaal ongeïnteresseerde staatssecretaris, heb ik wel de indruk dat onderwijs haar aan het hart gaat.

Aantoonbaar ondeugdelijk

Ik heb nog één hoopje en dat is dat de Inspectie voor het Onderwijs zich gaat realiseren dat zij dan wel niet verantwoordelijk is voor de inhoud van de eindexamens, maar dat zij, vanaf het moment dat zij op de hoogte is van misstanden binnen de nationale eindexamens, op moet treden tegen die misstanden. Dit heb ik gisteren weer op de mat van mevrouw Vogelzang gelegd met al mijn hoop gevestigd op de enorme moker die zij en alleen zij in handen heeft. Zij kan het CvTE opdragen om de misstanden op te lossen. Zij kan voorkomen dat het CvTE alles weer onder het tapijt veegt door een beetje crea-bea met de normeringen te gaan stoeien, zij kan eisen dat het CvTE de bij hen bekende fouten fatsoenlijk oplost en voortaan voorkomt, zij kan deugdelijk examens eisen.
Zij kan ervoor zorgen dat iemand de herexamens van volgende week vast maakt zodat alle fouten die daar vast weer in staan nog voortijds per erratum kunnen worden gerepareerd. Zij kan heel veel zonder ook maar één seconde aan de inhoud te komen. Zij kan, omdat ik het niet mag, voor mijn kandidaten springen en met moker in linkerhand te vuur en te zwaard op een wit paard met een rode cape verklaren dat onder haar verantwoordelijkheid geen leerlingen één puntje of zelfs een heel jaar mogen verliezen op onzin.

Een examen wat voor minimaal 16 procent aantoonbaar ondeugdelijk is, is geen instrument om kandidaten op af te rekenen. Als mijn leerlingen kunnen zakken op één tiende moet het CvTE zeker zakken op 16 procent.

Charlotte Goulmy, lerares Frans

Klik hier voor drie bijlagen: Brief aan de Inspectie van het Onderwijs, Minister van Onderwijs en Bezwaar tegen besluit van non-interventie tegen CvTE. Klik hier.