Het Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg Nivel heeft het jaarverslag 2019 gepubliceerd met een overzicht van de activiteiten en resultaten van het onderzoeksprogramma Monitor Zorg en Participatie van mensen met een chronische ziekte of beperking. Het Nivel voert dit onderzoeksprogramma uit met subsidie van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW).

Binnen de Monitor Zorg en Participatie onderzoekt het Nivel relevante en actuele onderwerpen vanuit het perspectief van ouderen en van mensen met een chronische ziekte of beperking. De informatie in de Monitor is verworven via de vragenlijsten die zij invullen. Het jaarverslag biedt een overzicht van de onderzoeken die in 2019 zijn verricht. Met deze onderzoeken levert de Monitor Zorg en Participatie een bijdrage aan de beleidsvoering van overheid, zorgaanbieders en verzekeraars.

Voor het vragenlijstonderzoek werkt Nivel met twee panels: het Nationaal Panel Chronisch zieken en gehandicapten (NPCG), bestaande uit ruim 3500 zelfstandig wonende mensen, en het Panel Samen Leven (PSL), waaraan mensen met een verstandelijke beperking en naasten van deze mensen deelnemen.

Zorgmonitor 2019: meer mensen ontvangen informele steun

De Zorgmonitor van 2019 brengt de ervaringen met de zorg en de ontwikkelingen hierin van mensen met een chronische ziekte in kaart. We zien dat meer mensen informele zorg en ondersteuning zijn gaan ontvangen, van 18% in 2005 naar 31% in 2018. In de meeste gevallen wordt deze zorg gegeven door partners (65%). Deze toename is in lijn met het overheidsbeleid gericht op ‘de goede zorg voor iedereen op de juiste plek en op het juiste moment’, waar het verplaatsen van zorg een onderdeel van is. Dit kan door de zorg dichter bij de mensen thuis aan te bieden, bijvoorbeeld door de ondersteuning van naasten.

Onderzoeken voor het ministerie van VWS, waaronder ‘Onbeperkt meedoen!’

Het jaarverslag bevat ook de onderzoeken die Nivel heeft uitgevoerd in opdracht van het ministerie van VWS. Hieronder valt het monitoren van onderdelen van het programma Onbeperkt meedoen!. Het rapport met de resultaten is meegestuurd met een Kamerbrief en vervolgens besproken in een plenair debat over het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. Ook in het komende jaar blijft het Nivel dit programma en vele andere ontwikkelingen volgen.

Inhoud jaarverslag en Monitor Zorg en Participatie 2019

1. De monitor
>Zorgmonitor
>Werkmonitor
>Participatiemonitor

2. Zorg en participatie
>Zorg en ondersteuning
>Participatie

3. Panels
>Nationaal Panel Chronisch Zieken en Gehandicapten
>Panel Samen Leven
>Inbreng van panelleden

Referenties en partners

Downloaden van Monitor Zorg en Participatie van mensen met een chronische ziekte of beperking, Nivel, februari 2020: https://nivel.nl/sites/default/files/bestanden/1003658.pdf#page=4

Kwaliteit van leven ouderen

Ouderen willen graag langer thuis wonen, maar dan wel met een goede kwaliteit van leven. Het Nivel deed onderzoek naar de betekenis van kwaliteit van leven van ouderen en sprak met ouderen, maar ook met wijkverpleging, huisartsen, praktijkondersteuners van huisarts (POHs) en specialisten ouderengeneeskunde.

Het rapport Kwaliteit van leven van langer thuiswonende ouderen bevat de uitkomsten van deze studie. Een belangrijk aanknopingspunt is vertrouwdheid. Dat betekent thuis wonen in de vertrouwde omgeving met het eigen netwerk. Vertrouwdheid betekent ook dat er iemand is die de oudere over alles in vertrouwen kan nemen en die een oogje in het zeil houdt. Dat kan de mantelzorger zijn maar ook een professional. Ouderen weten zelf vaak goed wat ze belangrijk vinden in hun leven en wat hun prioriteiten zijn. Daarom is het belangrijk goed naar hen te luisteren. Duidelijk werd dat er op hoge leeftijd een kwetsbaar evenwicht bestaat tussen lichamelijke gezondheid, psychische gesteldheid en het sociaal netwerk. Mensen die regelmatig bij de oudere over de vloer komen, kunnen veranderingen in de situatie vroeg signaleren en inspringen om op tijd passende zorg en ondersteuning te regelen. Iedereen is het erover eens dat daar samenwerking voor nodig is.

Downloaden van Kwaliteit van leven van langer thuiswonende ouderen – Sessies met de praktijk, door Hennie Boeije, Renate Verkaik, Kim de Groot, Henrieke Kappen, Joke Korevaar, Nivel, februari 2019: https://nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Kwaliteit_van_leven_van_langer_thuiswonende_ouderen.pdf

Downloaden van Zeven aanknopingspunten voor ouderen die langer thuis wonen, door Hennie Boeije, Nivel, 2019 : https://nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Zeven-aanknopingspunten-voor-kwaliteit-van-leven.pdf