Gemakkelijk overheidsdata vinden en doorzoeken: platform Open State Foundation maakt het mogelijk. Ben je journalist of een bezorgde burger? Een account aanmaken voor de beta-versie van Jodal geeft direct toegang tot lokale overheidsdata.

Raadsbesluiten, gemeentelijke uitgaven en andere overheidsinformatie: ze vinden is één ding, de boel gemakkelijk doorzoeken is een tweede. Birte Schohhaus van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek (SVDJ) meldt dat de Open State Foundation een nieuw online platform heeft ontwikkeld, het Journalistiek Dashboard Lokaal – Jodal. Het is een gebruiksvriendelijk platform waarop relevante datasets van decentrale overheden worden gekoppeld en op eenvoudige wijze gecombineerd en doorzoekbaar gemaakt.

Overheidsinformatie, bijvoorbeeld raadsbesluiten en gemeentelijke uitgaven, zou openbaar en toegankelijk moeten zijn. Dat dat lang niet altijd het geval is, weet elke journalist. Daarom zijn er organisaties als de Open State Foundation die werken aan het beschikbaar stellen van de data van de overheid. “In feite is dat natuurlijk een taak van de overheid zelf”, vertelt Tim Vos-Goedhart, projectleider bij Open State Foundation. Maar de overheid beweegt traag. “Dus kun je wachten totdat je een ons weegt, of ondertussen zelf wat doen”.
De Open State Foundation, een onafhankelijke stichting die zich inzet voor een digitaal transparante overheid, heeft daarom  Jodal ontwikkeld. Vos-Goedhart: “We kregen regelmatig vragen van journalisten of wij data hadden of wisten waar die te vinden waren. Het bleven druppels op een gloeiende plaat, want we hielpen steeds alleen afzonderlijke journalisten. Daarom zijn we gaan onderzoeken hoe we data structureel beter beschikbaar konden maken”.

Vinden én doorzoeken

Jodal is specifiek gericht op lokale journalistiek, want hoewel er ook vragen kwamen van grote, landelijke media, is er voor lokale media nog een ander probleem. “Data zijn vaak een obstakel voor lokale kranten en omroepen. Als je ze aan een grote krant geeft, kunnen ze er meteen wat mee. Lokale media hebben daar niet de tijd of de expertise voor. Datajournalistiek is niet voor niets een vak apart”.

Op dit moment zijn data van Open Spending (financiën van alle lokale overheden), Open Besluitvorming (vergaderstukken van gemeenten en provincies) en PoliFLW (nieuws van alle – landelijke tot hyperlokale – politieke partijen) beschikbaar. Daar worden andere bronnen aan toegevoegd in de toekomst.

Spontane ontdekkingen

De database is ook juist bedoeld voor ‘spontane ontdekkingen’, legt Vos-Goedhart uit: “Iemand zocht op een terrein in een bepaalde gemeente, want hij was bezig met vastgoedprijzen. Toen stuitte hij ineens op een document waarin stond dat op het aanpalende terrein was gewerkt met Chroom-6. Dat is ook wel relevant voor een perceel waar mogelijk woningen worden gebouwd, dus zeker het onderzoeken waard. Dit had hij anders nooit gevonden”.

Het probleem bij andere data-onderzoeken, zoals een WOB-verzoek, is dat je vaak al moet weten wat je zoekt. Dat is bij Jodal niet het geval. “Het is vooral gericht op de lokale journalist die voor het eerst in een onderwerp duikt. Om hem of haar te helpen bij de eerste stap in een onderzoek”.

In de komende weken gaat Vos-Goedhart (virtueel) langs bij redacties om Jodal te introduceren.

Het dashboard is nu gratis. De Open State Foundation is bezig de financiering voor de komende drie jaar veilig te stellen. Uiteindelijk moet het platform zichzelf bedruipen. De bouw van JODAL wordt gesteund door het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek.

Lees het hele artike Gemakkelijk overheidsdata vinden en doorzoeken: nieuw platform van Open State Foundation maakt het mogelijk, door Birte Schohaus, SVDJ, 19 mei 2021: www.svdj.nl

Beta-versie van JODAL: https://app.jodal.nl/

Projecten, Tools & Data, Open State Foundation (OSF): https://openstate.eu/nl/projecten-tools-data/

Afbeelding bovenaan is van OpenClipart-Vectors