De Europese banenmonitor (European Jobs Monitor) analyseert al meer dan tien jaar de transformatie van werkgelegenheidsstructuren in Europese landen.
Er zijn steeds meer aanwijzingen dat de economische verschillen tussen regio’s binnen dezelfde EU-lidstaten groeien. Sommige regio’s – over het algemeen hoofdstedelijke regio’s en grootstedelijke centra – doen het veel beter dan andere regio’s. Deze verschillen kunnen, indien ze niet worden aangepakt, de sociale en territoriale samenhang ondermijnen. Toenemende interregionale ongelijkheid is een factor die leidt tot teleurstelling over bestaande politieke systemen en dat leidt weer tot verzwakking van de sociale verbanden van ons democratische stelsel.

De banenmonitor van 2019 vergelijkt patronen van groei en daling van de werkgelegenheid in vier verschillende soorten regio’s: hoofdsteden, grootstedelijke gebieden, tussenliggende en grotendeels landelijke gebieden. Onderzocht zijn 130 regio’s in negen van de grotere lidstaten in de periode 2002-2017: België, Tsjechië, Frankrijk, Duitsland, Italië, Polen, Spanje, Zweden en het Verenigd Koninkrijk.

Beleidscontext

Regio’s hebben een belangrijke plaats in de EU-beleidsvorming, met name in het cohesiebeleid. Met cohesiebeleid wordt bedoeld beleid dat honderdduizenden projecten, verspreid over heel Europa, financieel ondersteunt via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het Cohesiefonds.

Regio’s zijn de belangrijkste territoriale gebieden voor uitvoering van beleid dat bijna een derde van de totale EU-begroting uitmaakt. Tot op heden is de EU erin geslaagd de economische ongelijkheden tussen de lidstaten te verkleinen.
Een combinatie van het wegwerken van achterstand en regionaal beleid heeft de afgelopen vijftien jaar bijgedragen aan een snellere groei van het BBP^*) per hoofd in de Midden- en Oost-Europese lidstaten. Eerdere toetredingslanden als Ierland, Portugal en Spanje zijn in staat gebleken economische achterstand in te halen en gelijk te komen met de oorspronkelijke landen van de Europese Gemeenschap (EG). In de afgelopen jaren is evenwel gebleken dat de economische kloof tussen regio’s in veel lidstaten groter is geworden. Verkiezingspatronen suggereren dat dit een van de oorzaken is van de ontgoocheling van EU-burgers met de gevestigde politieke partijen en de snelle opkomst van populistische partijen die electoraal voordeel denken te halen bij teleurgestelde burgers.

Noot
^*) Het bruto binnenlands product (BBP) is de totale geldwaarde van alle in een land geproduceerde finale goederen en diensten gedurende een bepaalde periode (meestal een jaar). Meestal wordt met dit begrip het bruto binnenlands product tegen marktprijzen bedoeld.

Downloaden onderzoeksrapport European Jobs Monitor 2019: Shifts in the employment structure at regional level, Eurofound, 2019: www.eurofound.europa.eu

European Jobs Monitor 2019: Shifts in the employment structure at regional level, 7 oktober 2019: www.eurofound.europa.eu

Eurofound – European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions: www.eurofound.europa.eu