Medewerkers van de beroepsorganisatie De Jonge Psychiater  – voor psychiaters in opleiding – hebben een enquête gehouden onder meer dan achthonderd Nederlandse en Vlaamse psychiaters (in opleiding). De uitslag geeft een verontrustend beeld van de beroepsgroep. Bijna dertig procent voelt zich emotioneel uitgeput. De psychiaters zijn vooral ook ontevreden over hun positie binnen de geestelijke gezondheidszorg (GGZ).

De uitslag van de enquête is te lezen in het rapport De Psychiaterthermometer. Psychiaters uit Nederland en Vlaanderen over hun vak en de uitdagingen voor de toekomst.

In de samenvatting staat:

De psychiater staat in 2020 voor vele uitdagingen. Er zijn lange wachtlijsten, er is veel aandacht voor personen met verward gedrag, en de nieuwe wet Verplichte GGZ zorgt voor veel bureaucratie. Daarnaast is er veel maatschappelijke discussie of en waarom het aantal mensen met psychiatrische diagnoses toeneemt. Hoe kijken psychiaters naar hun vak en de uitdagingen voor de toekomst, en is het eigenlijk nog wel leuk om psychiater te zijn?

De Jonge Psychiater voerde een grootschalige enquête uit onder psychiaters in Nederland en Vlaanderen om hier meer zicht op te krijgen. Wat geeft psychiaters energie en waar liggen de knelpunten, uitdagingen en oplossingen in de psychiatrie? Meer dan 800 psychiaters (in opleiding) uit Nederland en Vlaanderen deden mee zodat de temperatuur kon worden gemeten onder de beroepsgroep. De resultaten van de Psychiaterthermometer laten zien dat psychiaters positief en trots zijn als het gaat om de inhoud van het vak. Ze waarderen het patiëntencontact, voelen zich medisch specialist en leider op de plek waar ze werken, en voelen zich verantwoordelijk voor goede diagnostiek en behandeling. Tegelijk zijn er zorgen.

Er is een aanzienlijk deel van de psychiaters die er over nadenkt om de GGZ te verlaten vanwege de huidige organisatie van de geestelijke gezondheidszorg in Nederland. Er is een enorme bureaucratie, hoge administratieve druk en bovendien ervaren veel psychiaters weinig autonomie. Ze voelen dat de rol van de psychiater wordt gemarginaliseerd en dat de psychiater niet meer kan functioneren als klinisch leider en specialist in de huidige organisatiestructuur. Het mogelijk gevolg van deze marginalisatie en de lange wachtlijsten is een enorme werkdruk voor de psychiater. Het is misschien dan ook niet vreemd dat meer dan 30 procent van alle psychiaters zich emotioneel uitgeput voelt.

Toch willen psychiaters niet van de zijlijn toekijken maar een actieve rol vervullen in de zorg van hun patiënten. Uit de enquête komt sterk naar voren dat ze verantwoordelijkheid willen nemen om de organisatie van de geestelijke gezondheidszorg te verbeteren. Dat kan alleen, zo stellen zij, als er voldoende ruimte komt voor de rol van de psychiater als medisch specialist en klinisch leider om de complexe psychiatrische zorg inhoudelijk vorm te geven. Psychiaters zijn enorm trots op hun ingewikkelde en tegelijk prachtige vak en willen verantwoordelijkheid nemen door een leidende rol te hebben in de behandeling van patiënten om zo om de kwaliteit van leven te verbeteren van patiënten, maar ook een belangrijke rol vervullen om de manier waarop de psychiatrie in Nederland nu georganiseerd wordt te verbeteren.

Inhoud

Samenvatting
1. Voorwoord
2 Onderzoeksopzet van de Psychiaterthermometer
3. Psychiaters over hun vak
4. Knelpunten in de organisiatie van de geestelijke gezondheidszorg
5. De psychische gezondheid van psychiaters
6. Conclusies en aanbevelingen

Downloaden van De Psychiaterthermometer. Psychiaters uit Nederland en Vlaanderen over hun vak en de uitdagingen voor de toekomst, door Christiaan Vinkers, Joeri Tijdink, Frank Gerritse, Thomas Pattyn, Laura de Wit, Anouck Vissche, uitgave van De Jonge Psychiater, augustus 2020: www.dejongepsychiater.nl (Niet meer beschikbaar op de site van De jonge psychiater)

De Psychiater-Thermometer: het rapport, Thomas Pattyn, 7 september 2020: https://dejongepsychiater.nl

De Jonge Psychiater: https://dejongepsychiater.nl/

‘Derde van psychiaters emotioneel uitgeput en denkt aan stoppen’, NOS Nieuws, 7 september 2020: https://nos.nl

Afbeelding bovenaan is van Engin Akyurt