Nederlanders en andere EU-burgers mogen meepraten over hoe de Europese Unie eruit moet gaan zien. Dat is besloten op de eerste dag van de Conferentie over de toekomst van Europa op 9 mei 2021 in het Europees Parlement in Straatsburg. Het anderhalf durende openingsprogramma bevatte een welkomstwoord van de Franse president Emmanuel Macron en toespraken van de voorzitters David Sassoli, Ursula von der Leyen en premier Antonio Costa van Portugal als vertegenwoordigers van de EU-instellingen. Portugal is momenteel voorzitter van de Europese Unie. Jongeren uit alle zevenentwintig lidstaten waren aanwezig, en er namen vijfhonderd burgers deel aan de startconferentie via een videoverbinding.

Het is de bedoeling dat de Conferentie over de toekomst van Europa “de stille meerderheid van de Europeanen aan het woord laat”, aldus voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie.
Het aan het woord laten gebeurt via een digitaal platform. Daarop vindt het Europabrede maatschappelijke debat plaats. Het is een idee van president Macron. Door Covid-19 liep lancering twee jaar vertraging op.
Het platform van de Conferentie is al op 19 april 2021 in werking gesteld; op 10 mei zijn er al meer meer dan tienduizend deelnemers die van de mogelijkheid gebruik hebben gemaakt hun visie en ideeën met anderen uit te wisselen.

Het platform

Het gaat er dus om dat zoveel mogelijk mensen uit alle lagen van de bevolking via het platform hun toekomst helpen vormgeven. Het platform is volledig transparant. Alle evenementen van de Conferentie die op het platform worden geregistreerd, zijn te zien op een interactieve kaart. Alle bijdragen en resultaten worden verzameld, geanalyseerd, gemonitord en gepubliceerd. De belangrijkste ideeën en aanbevelingen van het platform worden gebruikt als input voor de Europese burgerpanels en de plenaire vergaderingen, waar erover wordt gedebatteerd om de conclusies van de Conferentie te formuleren.

Burgers kunnen de kaart raadplegen en zich online voor een evenement opgeven. Organisatoren kunnen gebruik maken van een toolkit op het platform om hun initiatieven te helpen organiseren en promoten.

Het platform is georganiseerd rond een aantal kernthema’s:

Het platform biedt ook informatie over de structuur en de werkzaamheden van de Conferentie. Het staat open voor alle EU-burgers en EU-instellingen en -organen, nationale parlementen, nationale en lokale overheden en het maatschappelijk middenveld. Het platform eerbiedigt de privacy van de gebruikers en leeft de EU-regels voor gegevensbescherming na.

Tegen het eind van 2021 worden de voorstellen besproken door vier burgerpanels, van elk tweehonderd burgers. De conclusies van die panels worden dan besproken in een ‘plenaire’ vergadering met vierhonderd deelnemers, met name leden van het Europees Parlement en de nationale parlementen, alsook een delegatie van de burgerpanels.

Het is de bedoeling dat over ongeveer een jaar er aanbevelingen op tafel liggen voor concrete hervormingen. Ze gaan niet belanden in de prullenbak, aldus Europarlementariër Guy Verhofstadt en co-voorzitter van de raad van bestuur van de Conferentie. “Dit is een conferentie waarbij burgers de opdracht geven aan politici om met hervormingsplannen naar voor te komen”. Hij wijst erop dat nooit eerder zo’n democratisch experiment is gelanceerd op Europese schaal. “We zullen garanderen dat op de geuite zorgen en gedane voorstellen een politiek antwoord volgt.”

Platform Conferentie over de toekomst van Europa: https://futureu.europa.eu/

Conferentie over de toekomst van Europa van start: gaat Europa echt naar de burger luisteren? Ja, zegt Guy Verhofstadt, VRT, 9 mei 2021: www.vrt.be

Conferentie over de toekomst van Europa afgetrapt: EU-burgers krijgen het woord, Europa nu, 9 mei 2021: www.europa-nu.nl

Conferentie over de toekomst van Europa: lancering van het meertalige digitale platform, met uitgebreide info over o.m. verloop van de Conferentie, Europese Commissie, 19 april 2021: https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/nl/IP_21_1764

Conferentie over de toekomst van Europa: laat van je horen, Europees parlement, 9 mei 2021: www.europarl.europa.eu