Sociaal raadslieden krijgen sinds eind 2017 regelmatig vragen van cliënten die een oproep krijgen om voor e-Court te verschijnen. E-Court is een privaat bedrijf voor digitale arbitrage. Aanleiding voor zo’n oproep is meestal een betalingsachterstand bij de zorgverzekeraar. Er is sprake van een nieuwe trend: zorgverzekeraars zijn massaal overgestapt van de overheidsrechter naar e-Court. De Landelijke Organisatie Sociaal Raadslieden (LOSR/Sociaal Werk Nederland) heeft onderzoek gedaan naar de rechtsgeldigheid van zo’n e-Court beding, de onafhankelijkheid van e-Court en de rechtmatigheid van de kosten die deurwaarders in rekening brengen. In het rapport Rechtspraak op bestelling?! concluderen de sociaal raadslieden dat het op al deze onderdelen niet in de haak is.

André Moerman, voorzitter van de signaleringscommissie van de LOSR legt op de site van SchuldInfo – Juridische info voor hulpverleners uit dat arbitrage van betekenis kan zijn wanneer betrokken partijen er bij een geschil bewust voor kiezen of wanneer speciale kennis vereist is die de overheidsrechter niet kan bieden, bijvoorbeeld over bouwtechnische kwesties.
Bij arbitrage voor ‘incassobulkzaken’, zoals bij e-Court, is geen sprake van een bewuste keus noch van specialistische kennis. Via de kleine lettertjes wordt de schuldenaar onbewust aan e-Court gelieerd. Dat merkt hij meestal pas als hij in financiële problemen raakt.

Onafhankelijk?

Terwijl de overheidsrechter de ‘zwakste partij’ een zekere bescherming biedt, is het zeer de vraag of e-Court dat ook doet. In feite is e-Court een vorm van commerciële rechtspraak. De bedrijven die e-Court als partij in de incassoprocedure in hun algemene voorwaarden hebben opgenomen, zijn de financiers van e-Court. Zij maken e-Court mogelijk. Het ligt voor de hand dat schuldeisers kiezen voor het scheidsgerecht dat de voor hen gunstigste procedure en uitkomst biedt. In hoeverre zullen dit soort aanbieders van commerciële rechtspraak, in het belang van hun voortbestaan, hun oren laten hangen naar de wensen van hun opdrachtgevers? E-Court heeft hierbij de schijn tegen.
Een bijkomend probleem is dat e-Court niet transparant is. Uitspraken van e-Court worden niet gepubliceerd.

Oneerlijk beding

Het gegeven dat mensen met schulden, door de situatie waarin ze verkeren, worden weggehouden bij de overheidsrechter, het gebrek aan onafhankelijkheid en transparantie van e-Court en het gegeven dat de consument zelf geen geschil kan voorleggen aan e-Court, maakt dat er sprake is van een oneerlijk arbitragebeding.
De indruk bestaat dat e-Court wel erg makkelijk een stempel van de rechtbank kan krijgen, zonder dat er een echte ambtshalve toetsing lijkt plaats te vinden aan het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de Europese richtlijn oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten.

De LOSR heeft in het rapport Rechtspraak op bestelling?! zestien aanbevelingen geformuleerd voor de wetgever, de rechtspraak, e-Court, de schuldeisers en de KBvG (beroepsorganisatie van deurwaarders).

Klik hier voor het Rapport Rechtspraak op bestelling?! Stop commerciële rechtspraak, uitgave van Sociaal Werk Nederland, januari 2018: http://schuldinfo.nl/rapport

Rechtspraak op bestelling?!, André Moerman, Schuldinfo, 17 januari 2017: www.schuldinfo.nl

Zie ook:

Gedaagd voor e-Court? Platform Investico, 17 januari 2018: www.platform-investico.nl/artikel/gedaagd-voor-e-court/

Vonnis te koop – Onderzoek Private rechtspraak in de incasso-industrie, door Karlijn Kuijpers, Thomas Muntz en Tim Staal, De Groene Amsterdammer, 17 januari 2018: www.groene.nl/artikel/vonnis-te-koop

Nieuwsuur-reportage met o.a. André Moerman van de LOSR en Ruth de Bock, advocaat-generaal van de Hoge Raad: ‘Robotrechter e-Court is een groot en niet transparant zwart gat’, Nieuwsuur, 17 januari 2018: https://nos.nl

E-Court: www.e-court.nl

“Justice is not only to be done, it must be seen to be done”

U  P  D  A  T  E

Robotrechter e-Court ligt plat, door Tim Staal,  De Groene Amsterdammer,
16 februari 2018: www.groene.nl